Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 8. Eerste stuk

[Homme van Hettinga]

HETTINGA (Homme van), zoon van een lateren Epo in de Hommerts en van Auck Herema in Tjum, was van 1558-67 grietman van Baarderadeel en generaalontvanger van den omslag, gemaakt over de Floreenrente, tot opgraving van de Zwette.

Hij was van het begin der woelingen af, een ijverig voorstander van vaderland en hervorming, nam deel aan het verbond der edelen, verliet zijn vaderland en werd door Alva ingedaagd en gebannen. Ondanks het banvonnis, keerde hij naar Friesland terug en voegde zich aan de zijde van Lodewijk van Nassau. Ofschoon het werven van volk, onder Hijlke Martens of wilde Hijlke, op last van Hettinga, weinig voorspoed had, had hij echter bij Lodewijks intogt in Groningen een vendel onder zijne bevelen. Zelfs had hij op eigen kosten te Dokkum en in Dongeradeel volk geworven, waarmede hij niet alleen Lodewijk ter hulpe wilde komen, maar welligt Friesland tot hulp des graven doen opstaan: want reeds voor Lodewijks inval werd Quirijn Lacey van Buren aan het hoofd van 200 man tegen hem gezonden, waarop hij moest wijken, en zich bij den graaf vervoegde. Na het mislukken van dezen togt, nam hij de toevlugt op zee, vergezeld door zijne beide zonen, ten minste door Duco. Hij nam deel aan de verovering van den Briel. Onwaarschijnlijk is het dat hij te Zwol gewoond heeft, toen Friesland voor de bannelingen ontoegankelijk was, daar hij uit den Briel naar Zeeland ging, en het bevel voerde over een vendel knechten te Veere, welke door die stad werd bezoldigd. Hij heette toen commissaris, misschien hetzelfde als krijgscommissaris in Holland.

Hij moet reeds vóór het jaar 1574 overleden zijn, daar in dat jaar zijne huisvrouw Trijn Ringe of Rinia als weduwe voorkomt. Zijne vrijheidsliefde ging zoo ver, dat hij al zijne bezittingen opofferde, en aan zijne kinderen niets dan hunne moederlijke goederen naliet.

Zie Ferwerda, D. I. St. I. bl. 83-86; Winsemius, Hist., Lib. II. p. 90, 102, 114, 115; Chron., B. XVI. bl. 541; Frisia Nobilis, p. 62, 66; J. Carolus, de Reb., Lib. I. p. 11; Schotanus, B. XXI. bl. 749; Sententiën van Alva, bl. 128-130; Gabbema, Verh. van Leeuw., bl 500, 509; Le Petit, Gr. Chr., T. II. p. 665, 761; Hareniana in Mnemosyne van H.W. en B.J. Tydeman, D. III. bl. 184; te Water, Verb. der Edelen, D. II. bl. 457; van Groningen, Geschied. der Watergeuzen, bl. 250; Kok, Vad. Woordenb. o.h.w.; Scheltema, Staatk Nederl., D. I. bl. 457; van Wijn, Bijv. op Wagenaar, D. VI. bl. 64; Tegenw. Staat van Friesl., D. III. bl. 498.