Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 8. Eerste stuk

[Catharina Herman]

HERMAN (Catharina), eene Noordhollandsche vrouw, hoewel van klein aanzien in de wereld, nogtans om hare kloekmoedigheid, huwelijkstrouw en andere deugden, waardig aan de vergetelijkheid ontrukt te worden. Gedurende het beleg van Ostende, in de Nederlandsche beroerten, gelukte het de Spanjaarden, een goed aantal Hollandsche matrozen en eenige loodsen krijgsgevangen te nemen, welke zij voorts in ketenen kluisterden. Catharina was de huisvrouw van een dier ongelukkigen. De ramp, haren man overgekomen had zij niet vernomen, of haar besluit was straks gereed, om, ware het mogelijk, hem uit zijnen kerker te verlossen. Ten dien einde snijdt zij haar lang hoofdhaar af, verkleedt zich in mansgewaad, en begeeft zich naar de vijandelijke legerplaats voor Ostende. Doch hier strekte hare uitmuntende ligchaamsschoonheid haar tot een hinderpaal. Door deze trok zij elks oogen tot zich; doch tevens hare spraak, welke haar, eerlang, voor eenen verspieder van prins Maurits deed houden. Op vermoeden gevat, werd zij insgelijks in den kerker geworpen, aan handen en voeten geboeid en zeer streng behandeld. Gelukkig nog zou zij zich gerekend hebben, indien zij met haren man dezelfde gevangenis ter bewaarplaats gekregen had. Doch deze troost mogt zij niet smaken. Tot vermeerdering van hare droefheid vernam zij, op zekeren dag, dat van de gevangene Hollanders, zeven met den dood gestraft en de overige voor altijd in ketenen zouden gesloten blijven, 't zij om hier te lande een zwaren arbeid te verrigten of om naar Spanje vervoerd te worden.

Onkundig met het lot dat haren echtgenoot beschoren was, en vandaar in droefheid gedompeld, zag de ver-

momde getrouwe Catharina een vader jesuit binnen treden, om, naar gewoonte de gevangenen te bezoeken. Aan dezen, welke ook haar de biecht afnam, besloot zij haar geheim te openbaren. Met verbaasdheid en getroffen over de kloekmoedigheid dezer vrouw, beloofde hij haar allen mogelijken bijstand. En inderdaad hij hield zijn woord. Aan den graaf van Bucquoy gaf hij kennis van zijne zonderlinge ontmoeting en verwierf dat de doorbedroefde vrouw werd overgebragt naar den kerker in welke haren man zat opgesloten. Naauwlijks had zij dezen in 't oog gekregen of zij viel in onmagt neder. Met vele moeite tot zichzelve gebragt zijnde, vernam zij, aan den toestand in welken zij zich thans bevond, dat het tijd was zichzelve en haar doelwit te openbaren. Nevens de reden harer vermomming verhaalde zij, al wat zij van eenige waarde bezat verkocht te hebben, om voor den prijs daarvan haar mans vrijheid te koopen of indien dat haar mislukte, dan nog moeds genoeg te bezitten, om hem in den hardsten arbeid, zelfs in den wreedsten dood te vergezellen. Te vreemd was dit voorval, om het voor den graaf van Bucquoy verborgen te houden. Hij liet het liefhebbend paar in zijne tegenwoordigheid verschijnen, prees Catharina om hare kloekmoedige huwleijksliefde, en schonk aan beiden hunne vrijheid.

Zie Hoogstraten, Nieuwenhuis, Kok, o.h.w.