Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 8. Eerste stuk

[Isaak van Haastert]

HAASTERT (Isaak van) werd te Delft, in 1753, geboren en betoonde al zeer vroeg zucht voor de teeken- en schilderkunst, waarbij hij naderhand de dichtkunst en de beoefening der fraaije letteren voegde, en zich vooral in de kennis van het dieren en plantenrijk, door eigene waarnemingen, eene ongemeene bedrevenheid verwierf. Na eerst bij een teekenmeester van geringe verdiensten onderwijs ontvangen te hebben, oefende hij zich verder in de teeken- en schilderkunst, voornamelijk bij Hieronymus Lupis, een Venetiaan, die portretten en geschiedkundige onderwerpen schilderde. Hij legde zich eerst toe op landen stadsgezigten, doch naderhand op landschappen met dieren gestoffeerd. Zich tot het geven van lessen in de teekenkunst hoofdzakelijk bepaald hebbende, bleef hem geene ruimte van tijd genoeg over, om schilderstukken van eenige uitgebreidheid te ondernemen. Onder zijne teekeningen, die later in plaat gebragt zijn, verdienen vermelding de platen voorkomende in het werk Verzameling van Gedenkstukken in Nederland enz. door P. Timareten, ('s Hage 1777. 8^o.), en de titel voor het werkje getiteld: Het Genootschap Christo Sacrum binnen Delft, (Leid. 1801. 8^o). van welk genootschap te Delft hij een der oprigters was,

in gemeenschap met den heer Onder de Wijngaart Canzius, na wiens vertrek hij geheel alleen, in genoemde stichting, door aanspraken en leerredenen het godsdienstig onderwijs leidde.

Meer nog dan als schilder- en teekenaar maakte van Haastert zich verdienstelijk als letterkundige en dichter. Schoon niet tot den stand der geleerden opgeleid, zegt de Hoogleeraar Siegenbeek, was hij echter met een rijken schat van kennis toegerust. Zijne gedichten onderscheiden zich naar diens oordeel meer door netheid en beschaafdheid, dan door hooge dichterlijke vlugt; er heerscht nogtans in dezelven een toon van zacht godsdienstig gevoel, welke den lezer inneemt en bekoort. Die gedichten komen voor, behalve in de werken van het Haagsche Dichtgenootschap: Kunstliefde spaart geen vlijt, waarvan van Haastert lid was, in zijne werken getiteld:

Proeve van Mengelpoësij, Leid. 1785. 8^o.

De godsdienst, dichtstuk, Leid. 1802. 8^o.

Mengelpoësij, Delft, 1826. 8^o.

Door genoemd genootschap te 's Hage werd van Haastert in 1790 met zilver bekroond, voor eene door hetzelve uitgeschrevene prijsvraag, behelzende, Gods goedheid, zigtbaar in al het geschapene. Eene dergelijke vereering viel hem in 1822 te beurt, toen hem voor zijne ingezondene teekeningen bij de Nederlandsche Huishoudelijke Maatschappij te Haarlem, bestaande in afbeeldingen van zogende dieren, enz., met hunne kenmerken, mede eene zilveren medaille en premie geschonken werd.

Als letterkundige deed hij zich ook kennen door zijn werk getiteld:

A. van Leeuwenhoek vereerend herdacht in eene korte Levensschets en Lofdicht, Delft, 1823. 8^o.

Van Haastert overleed te Delft den 1^sten Maart 1834. De Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden bragt reeds in 1810, door de aanbieding van haar lidmaatschap, hulde aan zijne talenten en, na zijn verscheiden, door den hoogleeraar Siegenbeek, in de handelingen harer jaarlijksche vergadering, terwijl de hoogleeraar Macquelijn in eene Aanspraak aan de Leden van het Kunst- en Wetenschap minnend Gezelschap te Delft, waarvan van Haastert ook een der oprigters was, 's mans verdiensten als onderzoeker der natuur in het licht heeft gesteld. Zijne uitgebreide verzameling van kunst en van voorwerpen uit de natuurlijke historie werd in 1834 te Delft in het openbaar verkocht.

Zie Algem. Konst- en Letterb., 1790. D. IV. bl. 75, 90, 1834. D. II. bl. 145, 146; van Eynden en van der Willigen, Ge-

schied. der Vadorl. Schilderk. D. III. bl. 54, 55; Woordenb. der Zamenlev; Handel. der Jaarl. Verg. van de Maatsch. van Ned. Letterk. te Leid. 1834. bl. 48-50; Cat. van de Bibl. der Maatsch. van Ned. Letterk. to Leid. D. II. bl. 224; Brinkman, Naaml. van Boek.; Immerzeel, Lev. en Werk. der Kunstsch.; Kramm, Lev. en Werk. der Kunstsch.