Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 8. Eerste stuk

[Gerard ten Haaff]

HAAFF (Gerard ten) was een beroemd genees- en heelkundige, die, na vele jaren in 's lands dienst de praktijk beoefend te hebben, zich te Rotterdam als geneesheer en chirurgijn nederzette. Hij werd in 1788 lector in de heelkunde aan het Collegium Chirurgico-Clinicum aldaar, en aanvaardde die betrekking met eene redevoering: over het onderlinge verband der genees- en heelkunde, die door den druk is bekend gemaakt. Als zoodanig bewees hij door zijne voortreffelijke lessen de wetenschap belangrijke diensten, die door verschillende geleerde genootschappen, die ten Haaff hun lidmaatschap aanboden, op hoogen prijs werden gesteld. Hij was voorts stads chirurgijn, heelmeester van Schieland en examinator bij de O.I. Compagnie. Hij overleed te Rotterdam den 26 Mei 1791, in den ouderdom van ruim 71 jaren. Zijne afbeelding ziet het licht. Hij schreef de volgende verhandelingen en geschriften, die door den druk zijn bekend gemaakt:

Eene kwalijk geneezene breuk van het dijebeen, door kunst kerbroken en zeer spoedig recht geneezen. In de Verh. van de Holl. Maatsch. der Wetensch. te Haarlem, 1757. bl. 158.

Herstelling van een zeer verouderde en aanmerkelijke scheeven hals; en een bijna op de linker schouder neerhangend hoofd, door het afsnijden der tendo van de musculus sternomastoideus. In dezelfde Verh. 1758. bl. 293.

Geneezing van een aanmerkelijken fistel, welke uit het vet, dat de nieren omringt, zijn oorsprong had. In dezelfde Verh. 1760. bl. 168.

Bericht nopens eenen verdronkenen door het aderlaten in de hals-aderen hersteld. In dezelfde Verh. 1762. bl. 696.

Verhaal nopens een verstropte navelbreuk, in eene vrouwe van 80 jaren, door het handwerk (de operatie) zeer gelukkig en voorspoedig geneezen. In dezelfde Verh. 1765. bl. 595.

Bericht nopens een ongemeen haastig verlies des gezichts, door de operatie hersteld. In dezelfde Verh. 1768. bl. 435.

Korte aanmerkingen nopens de gevolgen der kneuzingen op het menschelijk ligchaam enz. In dezelfde Verh. 1776. bl. 221.

Bericht wegens het snijden en afhalen van den steen der blaaze, in twee bijzondere tijden. In dezelfde Verh. 1779. bl. 427.

Waarneming van een verouderde darm- net- en waterbreuk. door konstbewerking hersteld. In dezelfde Verh. 1786. bl. 13 van de Berichten.

Verhandeling over de Cataracta, Rott. 1761. 8^o. m. pl.

Kort vertoog over de ziekte en sterfte van het Rundvee, Rott. 1769. 8^o.

Verhandeling over de voornaamste kwetsuren, die den Scheepsheelmeesteren op 's Lands schepen van Oorlog kunnen voorkomen, Rott. 1781. 8^o.

Korte aanmerkingen over de beenwording der zagte deelen, doch bijzonder over die der mannen-ballen, met een bijgevoegde waarneming gesterkt. In de Verh. van het Bat. Gen. te Rott. 1774. D. I. bl. 497.

Kort vertoog nopens de genezing der doofheid, ruising en tuiting der ooren, door het inspuiten der Eustachiaansche trompetten. In dezelfde Verh. 1781. D. V. bl. 216.

Kort vertoog over de hydrops vertebralis of spina bifida, door twee waarnemingen bevestigd. In de Verh. van het Prov. Utr. Gen. 1781. D. I. bl. 378.

Waarneming van eene zeer aanmerkelijke groote verstropte balzaksbreuk, door de taxis hersteld. In dezelfde Verh. 1781. D. V. bl. 199.

Berigt van een aneurisma spurium, of valsche slagaderbreuk, gevolgd na eene aderlating door de omzwagteling van den arm, hand en vingeren, en verdere gepaste middelen, geneezen. In den Algemeen. Konst- en Letterb. 1783. D. V. St. 2. bl. 530.

Berigt van een man, die, in verscheidene tijden, vier, zoo arm- als beenbreuken, onderging en van de laatste in de dije, door èèn verband gepaard met de schuinsche ligging, spoedig genas. In hetzelfde tijdschr. 1784. D. VI. St. 2. bl. 154.

Waarneeming nopens de geneezing van een diep ingeworteld, en zeer verouderd fistelgebrek, dat achter het bovenste gedeelte der bilspieren zijn zitplaats had; en met de bederving van het ongenaamde been was vergezeld. In den Nieuwen Alg. Konst- en Letterb. 1787. D. II. St. 2. bl. 424.

Inwijdings-redenvoering, over de nodige kennis van den aart en huishoudelijke gesteldheid van 's menschen ligchaam, mitsgaders over de onafscheidbare verwandschappen, die er tusschen de genees- en heelkunde plaats hebben enz. Rott. 1790. 8^o. met portret.

Zie Vaderl. Hist. ten verv. op Wagenaar, D. XXIII. bl. 35-37; Algem. Konst- en Letterb. 1791. D. VI. bl. 169; Arronberg, Naamreg. van Ned. Boek.; Holtrop, Bibl. Medico-Chirurg. p. 118, 119; Muller, Cat. van Portrett. bl. 324.