Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 6

[Rudolph Forsten]

FORSTEN (Rudolph) werd te Wildervank, op den 26^sten Julij 1751, uit aanzienlijke familie geboren. Tot de krijgsdienst opgeleid was hij reeds bij het bataljon van zijnen grootvader, den Luitenant Kolonel Z. Satink, in het regiment van den Luitenant Generaal L.A. van Oyen ingelijfd; doch meer lust tot de letteroefeningen toonende, vertrok hij met toestemming zijner moeder, toen reeds weduwe, naar Zwolle, waar hij aan het Gymnasium den grond legde voor zijne studiën, die hij weldra te Groningen onder de lessen van den verdienstelijken van Doeveren en den vermaarden Camper in de geneeskunde begon, en aldaar voortzette tot dat eerstgenoemde in 1771 naar Leiden vertrok. Hij volgde zijnen leermeester derwaarts en hoorde nu ook de lessen van Gaubius met zulk een goed gevolg, dat hij, in 1774, niet alleen door het schrijven en verdedigen van eene geleerde en oordeelkundige verhandeling grooten lof verwierf, maar ook, dat hem in het volgende jaar de eer te beurt viel, mede na het verdedigen van een geleerd proefschrift, bij het eeuwfeest der Leidsche Hoogeschool, met de kap tot geneesheer te worden bevorderd, en door zijnen promotor van Doeveren als een voorbeeld van een voortreffelijk arts werd aangeprezen. De titels van beide bedoelde proefschriften zullen wij bij zijne overige schriften mededeelen.

Voornemens zijnde zich te Amsterdam als geneesheer neder te zetten, werd hij, in plaats van den naar Utrecht beroepenen Hoogleeraar Nahuys, tot gewoon Hoogleeraar der beschouwende geneeskunde, mitsgaders der ontleed- en heelkunde, op den 2^den Augustus 1775, aan de Harderwijksche Hooge-

school beroepen, en hij aanvaardde dien post op den 25^sten October van dat jaar, terwijl zijne inwijdings-redevoering, de Belgarum meritis in oeconomia corporis humani extricanda, als naar gewoonte aan die Hoogeschool, geschiedde op den 5^den Junij van het volgende jaar. Bij die gelegenheid, even als meermalen later bij onderscheidene gelegenheden, bleek niet alleen zijne buitengewone geleerdheid, maar ook zijne groote welsprekendheid, waardoor hij aller ooren tot aandacht, en aller gemoederen tot toestemming dwong.

In 1783 tot Hoogleeraar der geregtelijke geneeskunde aangesteld, werd hij in 1791, bij het vertrek van zijnen ambtgenoot van Geuns naar Utrecht, in diens plaats tot Professor primarius der geneeskunde en Archiater van Gelderland aangesteld. Ter zelfder tijd verwisselde hij de vroeger door hem onderwezene ontleed- en heelkunde met de praktijk- en ziektekunde, terwijl hij de geregtelijke geneeskunde voor zich behield, doch vijf jaren later ook van het onderwijs der vroedkunde, in het belang der Hoogeschool, afstand deed.

Gedurende het derde eener eeuw was Forsten onafgebroken tot heil der Geldersche Hoogeschool werkzaam, en was hij bij voortduring haren roem en steun bij velerlei gelegenheden. Zijne verdiensten werden zoo binnen- als buitenslands erkend, door de aanbieding van het lidmaatschap van onderscheidene geleerde genootschappen. Hij smaakte het genoegen een tal van voortreffelijke leerlingen voort te brengen, die later in onderscheidene plaatsen met lof de geneeskunde hebben uitgeoefend. Hij zelf paarde als geneesheer, bij ongemeene kunde en geleerdheid, een helder hoofd, vlugheid van geest, en eenen eigenaardigen tact, die hem in zijne praktijk allergelukkigst deed slagen. Groot was daarom het verlies dat de Hoogeschool, de wetenschap en de lijdende menschheid leed, toen hij, geroepen tot Voorzitter der geneeskundige commissie te Arnhem, aldaar ziek werd en, naar huis gevoerd zijnde, aldaar binnen eenige dagen, op den 17^den April 1807, overleed. Hij was in Julij 1776 gehuwd met Agnes Nieuhoff, die hem vijf dochters en één zoon schonk. Zijn kabinet van ontleedkundige voorwerpen, dat hij naliet, wordt zeer geroemd. Tot de uitgave van vele en uitgebreide geschriften was aan Forsten den tijd niet geschonken; dien ten gevolge ziet alleen van hem het licht:

Dissertatio Academica, quaestiones selectas physiologicas exhibens, Lugd. Bat. 1774. 4^o.

Dissertatio medica inauguralis, cantharidum historiam naturalem, chemicam et medicam exhibens, Lugd. Bat. 1775, 4^o. Ook opgenomen in het 1ste deel der Verhandelingen van het geneeskundig Genootschap: Servandis civibus, Amst. 1776.

Waarneming wegens eene bijzondere besmetting der kinderziekte, geplaatst in de Genees- Natuur- en Huishoudelijke Jaarboeken, D. II. St. 6, (Dordr. Amst. 1780).

Oratio pro legum providentia in homine nondum nato, etiam exstincta matre, servando, Hard. 1788. 4^o.

De Veepest, welke zich in het quartier van Nijmegen geopenbaard heeft, onderzogt, en eene geneeswijze tegen dezelve voorgedragen; waarbij gevoegd is, voorbehoed- en geneeskundig advis over dezelve veepest, ingebracht door de geneeskundige faculteit te Harderwijk, Amst. 1798. 8^o.

Kort Verslag nopens den uitslag der Ingeënte, vergeleken met de Natuurlijke kinderziekte, geplaatst in den Nieuwe Konsten Letterb. in 4^o. D. XIV. 1800. bl. 193, 194.

Bij de promotie van Forsten bezong zijn vriend G.U. de Burmania zijnen lof in een Fransch gedicht, en Hermanus Bosscha toonde in een Eucharisticon zijn jegens Forsten dankbaar gemoed, wegens de door dezen bewerkte genezing zijner gade uit eene gevaarlijke krankte.

Zie Analecta of eenige oude ongedrukte schriften van div. inhoud, tot Friesl. alleen specterende, (Leeuw. 1750. 4^o.) bl. 89; Algem. Konst- en Letterb. in 4^o. D. VII. bl. 65, 85; 1807, D. I. bl. 273, 1810. D. II. bl. 289-292, 311-315, 322, 323; Siegenbeek, Gesch. der Leidsche Hoogesch. D. I. bl. 308-311; Bouman, Geschied. der Geld. Hooresch. D. II. bl 353, 366, 394, 443, 453, 498, 629; van der Boon, Gesch. der ontd. in de ontleedk. van den mensch, bl. 148, 201; Holtrop, Bibl. Medico-Chirurg. p. 99.