Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 6

[Jacob Adriaan Folkers]

FOLKERS (Jacob Adriaan), en niet zoo als bij sommigen Folkens, werd in 1680 geboren. Tot de predikdienst opgeleid beriep men hem in 1708 als predikant te Akersloot. Van daar vertrok hij in 1724 naar Bergen op Zoom, bedankte in 1727 voor Vlissingen, en woonde in 1747 de belegering van Bergen op Zoom door de Franschen bij. Hij maakte zich tijdens deze zeer verdienstelijk. Met zijnen ambtgenoot Janssen ging hij tot het laatste toe de soldaten in de gebeden voor, en na de godsdienstoefening begaf hij zich tusschen de gelederen om hen aan te moedigen. Bij de overrompeling der vesting werd hij door het Fransche krijgsvolk naakt uitgekleed, met de afgescheurde bladen van een folio bijbel, onder het geschreeuw van ‘Dienaar des Duivels uw leer is Duivels!’ in het aangezigt geslagen, getrapt en mishandeld. Hij bragt er evenwel het leven af, werd in December 1747 emeritus, woonde eenigen tijd te 's Gravenhage, doch was in 1752 weder te te Bergen op Zoom, waar hij in 1762 overleed.

Gedurende de belegering der stad had hij zijne vrouw en kinderen verwijderd, en aanteekening gehouden van al hetgeen in de belegerde vesting voorviel, hetwelk hij aan zijne betrekkingen per brief mededeelde. Deze brieven bij elkander gebragt leveren alzoo een dagverhaal van hetgeen er in de stad en met hem bijzonder plaats had. In de boekerij van het Noord-Brabantsch Genootschap berust daarvan een afschrift getiteld:

Oprecht en echt dagverhaal van hetgeen mij Jacob Adriaan Folkers, gedurende de belegeringe, als bij de overrompelinge van Bergen op den Zoom, anno 1747 is voorgekomen; zoo, dat ik zelf gezien, als uit geloofwaardige menschen gehoort hebbe. Tot gedachtenisse voor mijne vrouwe en kinderen, uit mijne eigenhandige aantekeningen, en uit mijne brieven, aan haar Ed. van postdag tot postdag toegezonden, en naderhand opgemaakt te 's Gravenhage 1758, Handschrift in 4^o. 82 bladzijden.

De heer Hermans van dit Dagverhaal gewagende, twijfelt er niet aan, of eene uitgave van hetzelve zou met belangstelling gelezen worden, en den schrijver tot een eerzuil verstrekken.

Van hem ziet verder het licht.

Jehova's Loffelijkheden, sterkheid en wonderen betoont en gewrocht in 't beleg en ontzet van Bergen op den Zoom, belegerd door den Marquis ab Spinola en ontzet door Prins Maurits, van den 18 Julij tot den 3 October 1622, ter gedachtenis voorgedragen in een predikatie uyt Psalm XVIII: vs. 3 en 4, den 3 October 1732, met een oprecht Dagverhaal. Amst. 1733. 8^o. Herdrukt, ald. 1747. 4^o.

Jehovaas aanbiddelijke wonderwegen, zo ter beproevinge als verlossinge van Nederlands Israel, en deszelvs verschuldigde erkentenis opgemaakt en voorgesteld uyt Psalm LXVI. vs 10 tot 13. 's Hage 1749. 4^o.

Zie Boekz. der gel. Wereld, 1724, a bl. 120, 122, 363, 469, 1727, b bl. 627, 738, 1747, b bl. 709, 1760, b bl. 649, 754; van Abkoude Naamr. van Ned. Boek. D. I. St. I. III; van Wijn, Aanm. op Wagenaar, D. XX. bl. 61, 69; Hermans, Mengelw. over Noord. Brab. D. II. bl. 12, 13, 38, 39.