[Robert Browne]
BROWNE (Robert), de Stichter van de secte der Brownisten, stamde uit een aanzienlijk geslacht in Rutlandsshire met den beroemden Staatsman Cecil Burleigh verwant. Hij werd in 1550 te Northampton geboren, studeerde in de Theologie te Cambridge, waar hij zich weldra door scherpe aanvallen tegen de Hierarchie en Eeredienst der Episcopaalsche kerk onderscheidde. In Norwich trad hij het eerst als Prediker op, waar hij, vooral onder de daar bloeijende Hollandsche gemeente, vele aanhangers won. Daar hij velen tevens ook bewoog uit de Engelsche kerk te treden, haalde hij zich in 1580 van den Bisschop van Norwich vele geregtelijke vervolgingen en gevangenisstraffen op den hals, welk alles hem den martelaarskroon gaf en zijn aanhang zeer deed toenemen. Op voorspraak van Burleigh ontslagen, begaf hij zich met eenige zijner volgelingen, waaronder Richard Harrison, een gewezen Schoolmeester, de voornaamste was, naar de Nederlanden. Hier stichtte hij te Middelburg eene gemeente naar de grondslagen van zijn werk:
The life und manners of true Christians, dat tot Voorrede heeft a treatise of reformation without tarrying for any. Hierin verwierp hij elke van Staatswege voorgeschrevene Kerkhervorming, ja elk kerkbestuur, zoodat hij zoowel het Bisschoppelijke bestuur der Engelsche kerk als de Presbyteriale inrigting der Schotsche kerk bestreed. De nieuwe gemeente, in het vrije Holland thans van elke vervolging vrij, werd daardoor spoedig in zich zelven verdeeld, hetgeen Browne bewoog naar Engeland terug te keeren. Hier bleef hij een onrustig leven leiden, en werd herhaalde malen gekerkerd. In 1590 deed de Bisschop van Petersborough hem in den ban, dit schokte hem zoo, dat hij schuld beleed, zich met de Staatskerk verzoende en zelfs eene Predikantsplaats in Northamptonshire verkreeg. Dit duurde echter niet lang,