Biographisch woordenboek der Nederlanden. Deel 2. Derde en vierde stuk

[Jacobus van Bouricius]

BOURICIUS (Jacobus van), ook wel verkeerdelijk Bouritius gespeld, werd geboren in 1544, te Dockum. Hij schijnt den naam zijns vaders, die Bourits heette, in Bouricius te hebben veranderd. De geslagtsnaam zijner moeder was Onga. Hij leidde zich aan de Hoogeschool te Leuven op de Regtsgeleerdheid toe, bezocht vervolgens de Fransche en Italiaansche hoogescholen, en werd tot Meester in de regten bevorderd aan de vermaarde hoogeschool te Boulogne, waar hij de vriendschap van den beroemden Oudheidkundige Carlo Segonio genoot. Van daar kwam hij te Dôle. Hier pleitte hij voor de eerste maal en verdedigde zekeren adellijken Vlaamschen jongeling, die beschonken zijnde, in zijne herberg zijn opperhoofd uitgescholden had en daarom in hechtenis gezet was. Hij had het geluk, dat de beklaagden, ofschoon niet zonder veel moeite, in vrijheid werd gesteld. Hierop begaf hij zich, tot voortzetting zijner studiën, nog twee jaren naar Douai, na welken tijd hij op de rol der Advokaten voor den Hoogen Raad te Mechelen werd ingeschreven. In het Vaderland teruggekeerd, schreef hij het eerst van allen zijnen naam in het album der Advokaten voor het Hof van Friesland, waar achter naderhand de woorden gevoegd zijn: Ordinus Advocatorum primicerius (de Allereerste van de orde der Advokaten).

Zijne bekendheid met de Fransche taal kwam hem goed te stade toen in het jaar 1572 de Walen in Friesland kwamen, en alles in beroering en door de partijschappen geslingerd was; terwijl vele edelen en burgers niet zonder levensgevaar te Leeuwarden op het blokhuis geplaatst werden. Toen werden velen, wier zaak hij verdedigde, door hem als aan den dood ontrukt. Van die tijd af heeft hij met veel lof en groote naarstigheid en zorg, een aantal zaken verdedigd, tot hij in het jaar 1608 zijne zaken nederlegde en rust nam.

In het jaar 1600, toen er in Friesland eene groote oneenigheid bestond tusschen de bevolking der steden en de landbewoners; toen de gemoederen van wederzijden door schimpschriften werden opgewonden, en men voor eenen burgeroorlog vreesde, was hij een der acht mannen, die het twistvuur uitdoofden en de rust herstelden.

Hij werd in 1602, met zijnen zwager Tjerk Tiara, door de orde der Advokaten gekozen om de eerste Lands Ordonnantie van Friesland zamen te stellen. Ook was hij Pensionaris van Leeuwarden, en in 1610, 1611 en 1620 tot op den dag van zijn overlijden, den 3den December 1622, lid der Regering van Leeuwarden.

Bouricius is twee malen gehuwd geweest. Eerst met Jetske Gijsberti, die hem eenen zoon schonk, Gijsbert van Bouricius, welke te Leiden heeft gestudeerd, daarna eene reis door Frankrijk deed, waar hij op de Akademie te Pont à Mousson met lof tot Meester in de regten bevorderd werd, in 1598 Advokaat bij het hof van Friesland werd en in 1618 overleed. De tweede vrouw van Jacobus van Bouricius was Baukje Buygers, bij wie hij verwekte Hector van Bouricius, die volgt. Bovendien had hij nog eene dochter Johanna van Bouricius, zonder dat het blijkt, of zij van de eerste of van de tweede vrouw was.

Met veel zorg en vlijt behartigde hij de belangen van hen, die hem hunne zaken toevertrouwden, en niet zelden bragt hij slapelooze nachten door, ten einde te zorgen, dat de zaak der van misdaad beschuldigden, die hij verdedigen moest, niet langer dan noodig was onderhanden bleef.

Eerst in rijper jaren zette hij zich aan het schrijven voor den drukpers. De werken, welke van hem in het licht verschenen, waren deels van Godgeleerden, deels van Regtsgeleerden inhoud.

Zij zijn:

Advocatus, Arnh. 1604, 4^o. Leid. 1643, 12^o. Harl. 1666, 4^o. terwijl er bovendien drie drukken van in Duitschland verschenen.

Meditatien en Samenspraken op verscheide schriftuurlijke stoffen, hetwelk in 1608 schijnt geschreven en uitgegeven te zijn.

Captivus, sive Enchiridion defensionum, Amst. 1610, 12^o. Leov, 1644, 4^o. Harl. 1655, 4^o, van hetwelk in Duitschland ook nog vier drukken het licht zagen.

Liber Singularis, sive Panegyricus ad Pandectas Juris civilis eorumque auctores, et praecipue ad Ulpianum, Leov. 1613, 4^o.

Dialogus ofte t'samenspreeckinge van een rijck ende een arm mensche, Bolsw. 1613, 8^o.

Eenige heilige bijbelsche dialogen of zamenspraken, uit het Latijn vertaald, Leeuw. 1620.

Epistola Bouricii ad Suffridum Petri, gevoegd bij Furmerii Apologia.

Eteostichon in obitum Viglii ab Ayta.

Ook zijn zijne regtsgeleerde werken met die van zijnen hierna volgenden kleinzoon uitgegeven onder den titel van:

Jacobi et Johannis Bouricii Opera Juridica, Franeq. 1700, 4^o. Amst. 1701, 4^o.

Zie Vriemoet, Athen. Fris. pag. 206 et 207; de Chalmot, Biograp. Woordenb.; van Kampen, Geschied. der Nederl. Letter. en Wetens. D. III. bl. 255; de Wal, de Clar. Fris. Jurec. pag. 48, Annot. 237-243, Add. pag. 444; Biogr. Univers.