Nieuws
De nieuwe titels van februari 2020
Willem Dirckszoon Hooft (1594-1658) was tien jaar lang een van de regenten van de eerste schouwburg van de Nederlanden: die aan de Keizersgracht in Amsterdam, geopend in 1638. Daarvoor schreef hij kluchten, die opgevoerd werden op de planken van de Amsterdamse rederijkerskamers. Twee van deze kluchten verschijnen deze maand in DBNL: een derde druk van Jan Saly (oorspronkelijk uit 1622) en een eerste van Styve Piet (1628). In Jan Saly maken we kennis met Jan die, zoals de titel wellicht al doet vermoeden, niet veel klaarspeelt in het leven. Hij wordt gekoppeld aan een vrouw die hem onder zijn ogen structureel bedriegt met de man van wie ze zegt dat hij haar voogd is, maar Jan heeft niets door. Styve Piet is dan een stuk doortastender: hij loopt gewoon weg met zijn Aeltje wanneer haar ouders hun relatie verbieden. Van de twee kluchten was Styve Piet het succesvolst: tot in 1682 werd deze nog gespeeld in de schouwburg.
Een andere toneelschrijver, Abraham Kemp (ca. 1600-1656), schreef als lid van de Gorinchemse rederijkerskamer het treurspel Droeff-eyndich-spel van de moordt van sultan Osman (1623). De auteur verwerkte in zijn drama de toenmalige Ottomaanse actualiteit: in 1622 vermoordden de Janitsaren sultan Osman II nadat hij zijn eigen eliteleger (de Janitsaren) de schuld had gegeven van de mislukte inname van Polen. Kemp schetste Osman af als een tiran en rechtvaardigde de opstand van de Janitsaren. Het drama werd in 1639 opgevoerd in de Amsterdamse schouwburg, een jaar na de opening. De DBNL brengt deze maand de eerste druk online.
Toneelschrijver Willem de Baudous, van wie geboorte- en sterftejaar onzeker zijn, schreef in 1618 Tragedie ofte treur-spel, van Edipes en Antigone over het klassieke verhaal van Oedipus en zijn dochter Antigone, oorspronkelijk geschreven door Sophocles. De Baudous publiceerde het drama kort nadat hij uit de Zuidelijke Nederlanden in Amsterdam was neergestreken. De eerste druk van dit toneelstuk staat nu online.
Verder online deze maand onder andere de roman De droomers van Maurits Wagenvoort over outcasts in het Parijs van het fin de siècle, de brochure De liefde in het vrouwenleven voorheen en thans van Cornélie Huygens en een nieuwe jaargang van De Hollandsche Lelie met tips over wat te doen wanneer je 'tanden los voelen' (hint: er komt kamelenhaar bij kijken).