Biographisch anthologisch en critisch woordenboek der Nederduitsche dichters. Deel 5 OGI-VER

[Willem Swanke]

Swanke (Willem), werd den 8 Julij 1675 geboren te Sas van Gend, alwaar zijn vader françois swanke op dien tijd Predikant was. Vroegtijdig werd hij ouderloos. Na het doorloopen der Latijnsche scholen te Middelburg, werd hij in 1694 naar de Utrechtsche akademie gezonden, al waar hij, na volbragte studiën, in 1698 tot Doctor in de regten bevorderd werd, waarna hij te Middelburg de practijk bij de hand nam, tot hij in 1702 aangesteld werd tot Raadsheer in den Ed. Raad en Leenhove van Vlaanderen, welk ambt hij tot zijn' dood toe, die den 1 Februarij 1733 voorviel, en dus omtrent eenëndertig jaren, met genoegen bekleed heeft; want hetzelve liet, bij geringe werkzaamheden en eene aanzienlijke bezolding, hem genoegzamem tijd tot het onophoudelijk bijwonen van predikatiën, des Zondags niet alleen, maar zijne liefhebberij voor de homilitiek was zoo sterk, dat hij, zegt la rue, ‘in de weeke naauwelyx eenigen predikdag verzuimde.’ Niettemin vond de drokke kerkganger ook nog tijd tot het beöefenen der teekenkunst en muzijk, en het in rijm brengen van hetgeen hij in de kerk gehoord, in theologische schriften gelezen, of in

[p. 381]

geestelijke mijmeringen zelf gedroomd had. Hij vond zich opgewekt om zijne Stichtelyke Rymoefeningen ‘ook gemeen te maken, niet weetende,’ zegt hij, ‘wat de Heere daarmede misschien mogte voorhebben.’ Na zijn' dood werd het overschot van dezen stichtelijken voorraad in 1734 door p. de la rue, onder den titel van Nagelaten Gedichten, in het licht gezonden.

De liefhebbers der stellige godgeleerdheid, regtzinnigheid, mysticismus en zoogenaamde vleeschdooding vinden in deze beide bundels ongetwijfeld spijzen naar hunnen smaak, vooral in uitdrukkingen als dezen:

Christus Gy Hemelsch Vorst!
Citroen voor mynen dorst ¹.

Elders zegt hij tegen christus:

Gy zyt een advocaat uit duizend uitgeleezen,
Die den mistroostigen bewyst te zyn een vriend,
Die om uw vriendlykheid geschat word en geprezen
Van moedeloozen, wyl Gy elk voor niet bedient ².

Het walgt ons om meer dergelijke aanstootelijke platternijen van dezen dweepzuchtigen Raadsheer af te schrijven, die den waren Godvereerer zouden ergeren en den spotter slechts stof tot spotten verschaffen.

1 Stichtel. Rymoefeningen, bl. 153.

2 Nagelaten Gedichten, bl. 207.