|
| |
| |
| |
[Dagboek 1654]
[2]
N.B. het boeck 1652 om redenen daerinne geobserveert en geschreven. H.H. 18/28
augusti 1602. - Albertine 19/29 april 1634. - Henriette februarii 1630. - Maria
16/26 augustus 1643. - L.Dn. junius 1634.
| |
[3]
Als mij van yemantz yet wordt gecommandeert, dat mij heel wel aenstaet en ick
dahrtoe geneicht ben om het te doen, soo moet ick mij effenwel aenstellen
oft ick het niet doen wilde oft dahr niet toe geneicht wass en niet wel doen
kost, opdat als het dahrnaer geschiede en die mij het gerecommandeert
hadden, haer wille kregen, mij des te mehr verobligeert wahren en verbonden,
en sal ick die op een ander tijt des te beeter kunnen gebruycken in
voorvallende saecken, edoch alless mit discretie. - Moderate durant. -
Medium tenuere baeti. - Nullum violentum diuturnum. - Codde heeft een van
mijne testamenten, dat men bij hem sal vinden, en Armaveille het ander
gelijckluydende testament in bewaring. - Wilhelm Fridrich graf zu
Nassau.
| |
[7]
1654 den 1/11 jannuarii. - Sondach, 31 daegen. - Heb ick dit jaer aengevangen
mit die kerckganck in de vrese des Heeren, en hoope ick de Heere sal mij dit
jaer wedrom bijstaen gelijck voorleeden jaer, want sijn godtlijcken segen
oogenschijnlijck oover mij is geweest, daer ick sijn godtlijcken majesteit
seer oodtmoedelijck en onderdaenichlijck voor bedancke, ben schuldich hem
daervoor te dienen en te gehoorsaemen alle de daegen mijnes levens mit
gedachten, woorden en wercken, want het jaer '53 ben ick niet eens sieck
geweest, altijt gesont en wel te pas. Hij heeft mijne regering gesegent, dat
se is voorspoedelijck geweest, in stilte en groote ruste. - Sijn godtlijcke
almacht heeft mijn hauwelijck gesegent mit vrede, rust en liefde. - Die van
Zelant blijven mij noch genegen als in 't jaer 1652, alsoock die van
Noort-Hollant.
| |
[8]
Wilt mij wieders segenen mit uwen heyligen geest, dat ick u godtlijcke
majesteits sacramenten danckbaerlijck gebruycke en betaele denn eedt en
belofte gedaen, en als ick soo doe, soo sal de Heere mij wedrom mit nieuwe
segenen mij begenaedigen, daer ick sijn godtlijcke majesteit om bid,
naemelijck om gerustheit des gemoetz, gesontheit, voorspoet, rust in de
regeringe, om wijsheit, verstant, voorsichticheit, oock in mijn hauwelijck
mij te segenen mit erven tot mijn eer en reputatie, dienst van het lant en
tot behaudenis mijner onderdaenen, die anders licht en verseker die religie
sullen moeten veranderen. Ick hoop de Heere sal mij hierinne verhooren en
geven mij alles wat tot mijner eewiger saelicheit van noden is, te weten een
oprecht geloove, goede wercken, om maetichlijck, rechtveerdichlijck,
heilichlijck te leven, daer alles aen gelegen is. Oock soo bid ick u
godtlijck majesteit om courage, dat ick die mach beholden en mij eerlijck
draege in tijts des nootz voor ons lieve vaederlant volgentz het exempel van
mijn voorsaeten, die meest in dienst van het lant haer leven hebben
opgeoffert.
| |
[9]
0, heere Godt en barmhertige vaeder, wilt doch niet toelaeten, dat men S.H.
[Willem III], ons huys oft mij te hardt druckt, daer die nieuwe en jonge
regenten geen reden toe en hebben, opdat ick en mijne daerdoor in disperatie
niet en geraecken, maer Heere, | |
| |
wilt doch vrome herten en goede
patriotten verwecken, die de religie liefhebben, die de diensten van het
huys noch gedencken, om voor mij te staen, te mainteneren, in achtinge en
consideratie te holden; daer bid ick u godtlijcke majesteit om uyt grondt
mijns harten; amen, amen, het sie alsoo, amen, den 1/11 januarii sondach
1654.
| |
[11]
1/11 januarii 1654 op sondach heb ick dit geschreven tot mijn opmerckinge
ende naericht van 'tgene mij nootsaeckelijck is te doen staet geduirende
mijn leeven, om mij daeraen te doen gedencken en daernae te reguleren, opdat
het mij wel mach gaen naer ziel en lichaem tot mijn saelicheit en eewige
behaudenis, tot mijn eer en reputatie en conservatie, soolang ick op deser
werelt ben, die heel veranderlijck en ongestaedich is; daerom is die
voorsichticheit mij des te meer nodich, hebbende veule vianden en
veranderlijcke vrunden en deele. - 1. Om mij mit onse heere Godt wel te
stellen, mijn best te doen sijn godtlijcke majesteit te behagen, te dienen
in aller godtsaelicheit, geloove, gebede, goede wercken, een onergerlijcke
contiëntie besitten voor Godt en voor den menschen, leven uyterlijck en
innerlijck godtsaelich, heilich en onstraffelijck, sursum corda, want de
Heere siet u, weet u gedachten, woorden en wercken.
| |
[12]
Den Heere kan men niet bedriegen als die menschen, want hij kendt herten en
nieren. - 2. Op mijn gesontheit te letten, want sonder die en kan een mensch
niet aenvangen dat hem aengenaem is, kan ghen contentement scheppen in
eenige saecken van eer, van grootzheit ofte wellust. - 3. Wegens die
regeringe in Vrieslant, om mij daer wel te mainteneren, wel te staen mit de
heeren volmachten, voorsichtich, cyvijl, humbel, wenich spreeckende, hooren
en alles sien, niet achterclappich, geduldich. Het quaet mit goedt te
vergelden, licht vergeten en vergeven. Niet ras yet te beloven, edoch
belooft hebbende, eerlijck woort te holden. Oock mit de Edelmogende Heeren
gedeputeerden wel te staen. Mit de heren raeden provintiael in goede
correspondentie te leven, alsoock mit de heren magistraeten, burgemeesters,
vroetschappen der respectieve steden, het [13] reglement aen alle pointen te
onderholden en een yeder bij sijn recht te mainteneren en sooveul doenlijck,
die steden in eenicheit, rust en vrede te onderholden en generalijcken
beleeft te sijn tegens alle d'ingesetenen deser provintie. - 4. Oock wel te
staen bij de Edelmogende Heeren staeten van Stadt en Lande, te syn beyde die
leden in rust en vreede te holden, neutrael te blijven, om bij gheen van
beyden 't credyt te verliesen en d'affectie. - Alsoock bij die van die
lantzschap van Drente. - 5. Op mijn huysholdinge wel te letten, om mij uyt
schulden te holden, wel te betaelen, waerdoor men hier te lande in àchtinge
ofte verachtinge kompt, daer men seer op lett, en wordt vrije en vranck van
gepraet, opentlijck nae lantzgebruyck.
| |
[14]
6. Op mijne saecken in Duytzlant wel te letten, om die in ordre te krigen en
in goeden standt. - 7. Om mij bij H.H. wel te stellen en te holden in haere
goede gunst en gratie, en moet ick mij wat meerder dwingen, al doet sie mij
ongelijck, dat ongemerckt laeten heengaen, sonder mij daeroover te
ontstellen oft haer tegenparthie te holden in haer ongelijck, dat se niet
wil en kan verdraegen. - 8. Op mijne chargiën wel te letten, | |
| |
om
die wel te bekleden en mijn avantzement daerin te pousseren. Daeromme wel
bij de provintiën te staen en haere gecommitteerden en soo doenlijck, oock
bij Hollandt een goeden naem en faem te hebben bij de regenten en gemeenten.
- 9. Mijn instructiën alle jaeren eens nae [15] te sien en te lesen, om die
niet te vergeten en die uyt het hooft quijt te worden en die altijt in mijn
schrijfgetuich te beholden bij mij. - Tot besluyt tegens alle werelt, wie
het is, cyvijl en beleeft te sijn, dat meer goedt als quaet doen kan door de
geheele werelt.
| |
[17]
Gelderlant. - Lübeck superarbiter. Doctor Johannes Marquardus, ridder en
raetsman dier stadt. - Benthem arbiter. Docter Padenstecher, cantzeler des
graven van Benthem. - Bremen arbiter. Docter Coccejus, burgemeester dier
stadt. - Cleefsche. - Brunswijck superarbiter. Docter Coeller en dominus
Werner, edoch hebben beyde maer één stem. Ceulen. Doctor Busdorf. - Aenholt.
Doctor Melagius. - Den 20/30 april sullen die van het Hof Provinciael van
Gelderlant sorge draegen, dat die heeren arbiters en superarbiters wedrom
bijeen sullen komen tot Emryck.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd