De puyn-hoopen rondom Antwerpen of bespiegeling op het voorledene
(1814)–J.F. Willems–
Auteursrechtvrij
[pagina 3]
| |
De puyn-hoopen rondom Antwerpen of bespiegeling op het voórledene.
'T verwoest Europa krygt zyn' ouden luyster weder;
Den langgewenschten Vrêe daelt op het aerdryk neder;
Een stille kalmte volgt op d' ysselykste orkaen;
Een' Dageraed van heyl breékt voór de toekomst aen. -
De valsche Staetkunde is, aen ketenen geklonken,
In 't middelandsche zout Europa's oog ontzonken; -Ga naar voetnoot*
Den MinotaurusGa naar voetnoot** word van Menschen-aes beroofd;
God heéft den fellen brand des aerdbols uytgedoofd -
| |
[pagina 4]
| |
Verwoesting, moord, geweld, tirannen - zyn verdweénen,
Hoóp, Menschen-liefde en Vrêe in hunne plaets verscheénen:
En d'ed'le Poëzy, heéft, sints zoo lang gestremd,
Haer' oude Cyther weêr voór 't Vaderland gestemd.
Myn oog voelt zig een' traen van dankbaerheyd ontspringen
Wyl ik voór d'eerste mael, als Belg, een Lied ga zingen.
Helaes! - onkundig van myn' eyge waerdigheyd,
Ontfing ik 't levens-licht,Ga naar voetnoot* in d'akeligen tyd,
Toen 't Jacobienendom de Menschlykheyd verdrukte
En Neêrland onder 't jok van fransche vryheyd bukte.
Doch nu 'k als Belg herleêf, in deéz' gezegend' uer, -
Zing ik myn vrydom. . . . . op een' neêrgestorten muer.
Ja, hier gezeten, waer slegts puynen my omringen,
Ontweéken aen 't gewoel der wuste Stedelingen, -
Wil ik, daer 't avond word, met een' bespieg'lend' oog,
In 't droevig aenzien van dit oórlogs-puyn-vertoog, -
Onz' doórgestaene ellende en voórig lot, beschouwen.
Hoe droevig is 't verschiet dier afgebroke Bouwen!
| |
[pagina 5]
| |
Hoe schildert hier den kryg zyn' alverwoesting af!
De stilte heerscht 'er van verlaetenheyd - van 't graf. . . . .
Deéz' gantschen omtrek van opëengevalle steenen
Schynt om 't voórleden leet, met my, vol smert, te weenen.
De plaets waer op ik zit, nu een Tooneel van druk,
Was mog'lyk een Tooneel van huysselyk geluk
En leévens-zaligheyd, nog weynig tyds geleéden!
Wie weét of reyne Deugd, gebannen uyt onz' Steden,
Niet haer' verblyfplaets nam by 't vreédzaem huysgezin
'T geén hier zyn' dagen sleét in onderlinge min?
Wie kan het aental der Familie-vaders weéten,
Die, sedert eeuwen reeds, aen gindschen haerd gezeéten,
Hunn' kouden ouderdom verwarmden by het vuer, -
In stille afwagting van hunn' laeste levens-uer?..... -
Wat is zy nu, helaes! - die woon van Deugd en Vreden?
Een treurig schrik-beéld van des oórlogs yslykheden,
Waer is den warmen haerd, het nedrig Boeren-huys,
En Landmans Zalighêen? . . . - begraven onder 't gruys.
Des vreeden krygsmans vuyst, heéft, zonder mededoogen,
Den schoonen oord misvormd in treurige vertoogen. . . . . . . . . .
| |
[pagina 6]
| |
Hoogmoedig Vrankryk ach! wat hebt gy, doór uw magt,
De vryë Belgen niet al onheyl toegebragt!
Wat brouwde uw' heerschzugt aen Europa niet al rampen!
Met wat ellende moest, om u, het menschdom kampen,
Sints heel de wereld bloed doór uw' omwenteling! -
Myn vredeminnend hert yst op d' errinnering.
Eerst zag het Vaderland, voór meer dan twintig jaeren,
Doór 't broekenlooze heir van uw' Marseillenaeren
En Jacobienen, noch bevlekt met Konings-bloed, -
Zyn vryë Rechten vreed vertreéden met den voet.
Ons voórig Staets-geluk was op hunn' komst' verdweénen,
En d'heylzon had voór 't laest in Nederland gescheénen. . . .
Den Kerkdienst wierd gestaekt. De Reden, een' godin,
Nam 't Heylig Altaer en de plaets der Godheyd in.
De Priesters sneuvelden; hunn' leering wierd verbasterd,
De Jeugd bedorven en het Heyl-geloof gelasterd.
Den Belg bleéf langer niet die vryheyd-waerdste telg:
Men nam hem alles af tot zelfs den naem van Belg.
Welhaest moest hy, genoopt, zich in de wapens zetten;
Onnoozel' volk'ren gaen beplund'ren, slachten, pletten,
| |
[pagina 7]
| |
En 't duerbaer Menschen-bloed doen vlieten in 't gevecht,
Op dat men 't gansch heelal aen Vrankryks noodlot hechtt'.
Doch streéd hy dapper, schoon vervreémd van zoo veél snoodheyd,
En toonde op 't oórlogs-veld zyn oude Belgen-grootheyd!
Den NieperGa naar voetnoot* is nog rood van zyn vergoóten bloed,
Nog tuygen Tyber, Elbe en Donau van zyn' moed -
De plaets waer Moskow stond en Herkules pilaeren! . . . .Ga naar voetnoot**
Zal ik het Treur-tafreel der laestverscheéne jaeren
En al de gruweldaên gepleégd in deézen tyd,
Hier gaen verhaelen? -
Neén. Van zoo veél yslykheyd
Zingt myne zangster niet - zy kan 'er slegts om weenen,
En. . . . doch wie stoort myn rust in 't midden van de steenen?
Wie zet zyn schreéden naer de plaets waer ik my vind? . . . .
Het schynt een' Landman, dien, verzelschapt van een kind,
By d' avond-scheém'ring in de puynen iets wil zoeken.
Hy nadert . . . 'k berg me in een' van gindse duyster' hoeken. . . .
Nu staet hy, wyst op 't puyn, wilt spreéken - kan het niet;
Terwyl den Jongeling, hem traenen storten ziet,
| |
[pagina 8]
| |
En naer de reden vraegt van zoo veél boezem-smerte.
Den Vader drukt zyn kroost aen 't angstigzwoegend herte
En: - ‘Eenig overschot van myn voórleden heyl!
(Dus spreékt hy, wyl hy zig op een' verbroken styl
Te nêer zet.) ‘ô myn Zoón! treéd deéze puynen nader!
Zy strekten eens ten woon aen uw' rampspoedig' Vader;
Zy waeren eens uw' wieg en die van uw geslagt.
Hier heéft uw' Moeder noch haer' dagen doórgebragt:
Hier stierfze in mynen arm en dien van uwen Broeder. . . .
ô hoe gelukkig was het lot dier goede Moeder!
Zy zag ons onheyl niet, de puynen van dit huys,
Nog moest, als wy, beroofd van wooning, op dit gruys
Ons onverdraeglyk wee gaen klaegen aen de mueren. . . . .
Wat rampen deéd men my, sints haere dood, verdueren! -
Nog nauws lag zy, helaes! - in 't stil en rustig graf,
Of zie! de dwinglandy neémtme ook uw' Broeder af,
En doet, voór haer belang, hem naer het Noórden streéven;
Daer word hy zwaer gewond, - bevriest, - en laet 'er 't leven. . . .
ô God! nog was 't niet al. Hoe zeer myn Vader-hert,
Op 't hooren van die Maer' bezweék doór pyn en smert,
| |
[pagina 9]
| |
Nog meerder weedom komt dit Vader-hert doórbooren,
Nu ik myn gade zie in haere graf-rust stoorenGa naar voetnoot*
En hier, met u, myn' Zoón! - beroofd van haef en huys,
Van elk verlaeten, moet gaen doólen om dit gruys!! . . . . .’
Dit zegt hy en begint weêr bitterlyk te weenen.
Intusschen heéft den nacht hem, by deéz' hoopen steenen
Aen myn gezigt ontrukt, en duysternis verspreyd
Op 't akelig Tooneel van zoo veél yslykheyd.
Hoe word myn hert beklemd doór teder mededoogen!
Het wee diens Vaders perst de traenen uyt myne oogen,
En, zugtende om het lot van zulk een' sterveling,
Verlaet ik deéze plaets en myn' bespiegeling. . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
O God! genadig God! zie op onz' puynen neder!
Geéf aen den Landman zyn' verloóren heylstaet weder!
| |
[pagina 10]
| |
Breng deéz' verwoesten oord tot zynen ouden stand,
En, heel de wonden van myn duerbaer Vaderland!Ga naar voetnoot*
EYNDE.
|
|