Nederduitsch taalkundig woordenboek. T-U. V

[Veder]

VEDER, z.n., vr., der, of van de veder; meerv. vederen, of veders. Verkleinw. vedertje, of veertje; zoo als veder in veer, en vederen in veren, zamengetrokken wordt. Eigenlijk, eene pluim: eenen vogel de vederen uitplukken. Arent groot van vleugelen ende overvloedich van vederen. Bijbelv. Als 't blinkend zilverwit, dat op der duiven vedren zit; als 't goudgeel haarer vleuglen. L.D.S.P. Zoo [w]ijd te boven gaan in glans, als paeuwepluim de veder van de gans. D. Deck. Op de cherubijne veder. Vond. Hij gaf mijn mont te kussen zijne veder. Hooft, bij wien dit woord intusschen mannelijk is, in: zoo lang zij eenen veer van den mont kunnen blazen; even als bij Vond., in: maer Pallas haet de slavernij des veders, dat is, bijzonderlijk, der schacht, der pen. Op, of in, de vederen, of veren, liggen, is op een vederbed. Iemand in de vederen, of veren, zitten, zich tegen hem verzetten, hem havenen. Geene veder, of veer, van

[p. 58]

den mond kunnen blazen, is, zeer krachteloos, of onvermogend, zijn. Iemand eene veder uit den staart trekken is, hem een merkelijk nadeel doen. Zoo ligt als eene veer, of een veertje, is zeer ligt. Met vreemde vederen pronken, is, zich in het bezit van den lof, die aan iemand anders toekomt, stellen. Men kent hem aan zijne veren, aan zijn gewaad. Voorts gebruikt men veer nog in eene beteekenis, die aan veder niet eigen is, zie veer. Van veder, komt vederachtig, en bij Kil. vederen, veren krijgen, van waar gevederd. Zamenstell.: vederbed, vederbos, vederhoed, vederjagt, vederkruid, een plantgewas met harige en vederachtige bladeren, vederkussen, vederligt, vederloos, vederspel, vedervol, vederzwadderij, bij Oud. enz. Ganzeveder, schrijfveder, slagveder, zwaneveder, enz.

Veder, veer, hoogd. feder, Notk. federa, angels. fether, fijther, eng. feather, neders. fedder en färe, vries. far, deen. fiar, zweed. fjäder, ijsl. fiodur, boh. pero, gr. πεϱον.