Vaderlandsche historie. Deel 3

[p. 333]

De Friezen sluiten een Verbond met den Bisschop van Utrecht.

De Friezen, by tyds kennis gekreegen hebbende van de toerustingen van Hertoge Albrecht, en dat dezelven op hen gemunt waren, hadden ook by tyds getragt, zig in staat van tegenweer te stellen. In de Lente deezes jaars, hadden zy een Verbond gemaakt, met Fredrik van Blankenheim, die Floris van Wevelikhoven, in 't jaar 1393, in 't Bisdom van Utrecht, opgevolgd was^(z), en zig, in 't volgend jaar, van 't Slot te Koeverden, in 't Land van Drente, door zyne Voorzaaten, aan de Heeren van Bronkhorst, verpand, meester gemaakt hadt^(a). De Friezen, die ongaarne den Bisschop, te gelyk met den Graave van Holland, te vyand hadden, bewoogen Fredrik tot een Verbond, 't welk, in Grasmaand, getekend werdt, en deeze Voorwaarden behelsde: ‘De Bisschop beloofde duysend jaer ende dagh eene vaste vrede te zullen houden, met de Landen van Stellingwerf, Schoterwerf, Upsaterland. Dodingwerfstal, Oosterzee ‘en de gemeene Friezen, en de geree-

(z) Joann. a Leydis Libr. XXXI. Cap. 45 & 46.

(a) Id. cod. Libr. Cap. 49.

[p. 334]

zen' geschillen, naar inhoud der oude Bisschoplyke Vredebrieven, te zullen afdoen. Die van Drente en Groningen zouden hun oud Landregt blyven behouden, en Drente met geene andere Sloten bezwaard worden, dan dat van Koeverden: 't welk ook niet sterker zou mogen gemaakt worden, dan het toen was: noch buiten raade des Lands van Friesland en van Drente, aan eenigen Amptman worden toevertrouwd. De Bisschop verbondt zig, geen vreemd Krygsvolk, door Koeverden of Drente, te zullen laaten trekken, om Friesland of Groningerland te beschadigen.’ Dit punt zag, waarschynlyk, op de hulpbenden, die Hertog Albrecht uit Duitschland verwagtte. Wyders verbondt zig de Bisschop om ‘den Hertoge van Holland, of anderen uitheemschen Heeren, die Friesland den Oorlog mogten willen aandoen, geene hulp te zullen bewyzen, noch doortogt, door 't Stigt van Utrecht, te zullen vergunnen.’ Deezen waren de voornaamste punten van 't Verbond, welk, van 's Bisschops zyde, door de vyf Utrechtsche Kapittelen, door de Stad Utrecht, en door vier andere Stigtsche Steden, Amersfoort, Deventer, Kampen en Zwol, bezegeld werdt^(b). Men kan 'er eene der redenen uit afneemen, om welken, Hertog Albrecht den togt op Friesland, niet te lande, door 't Stigt, maar te water ondernomen heeft.

⁺ De Friezen, zig dus van de gunst des U-

(b) Charta Friderici Episc. in Matthaei Not. ad Anonym. Ultraject. p. 93.

+ Zy besluiten zig te weer te stellen.

[p. 335]

trechtschen Bisschops verzekerd hebbende, overwoogen, sedert, op eenen algemeenen Landdag, hoe men den inval des vyands best keeren, of vrugteloos maaken zou. De meesten oordeelden, dat men hem, zo dra hy geland was, met alle magt te keer moest gaan. Liever wilden zy, gelyk sommigen spraken, vrye Friezen sterven, dan eenen uitheemschen Heere dienen, of onderworpen zyn. Een der voornaamste Edelen, Juwo Juwinga genaamd, riedt egter, ‘dat men den vyand geenen tegenstand doen zou; maar vredig laaten landen, terwyl men, binnen de sterke Steden en Sloten, verschanst bleeve. Hy hieldt zig verzekerd, dat zoo talryk een Leger, welk wel op honderdduizend man geschat werdt, binnen kort, genoodzaakt zou zyn, van zelf, het Land te ruimen, en dat men, boven de vernieling van tien of twaalf Dorpen, geen kwaad te dugten hadt. Daar men, in geringen getale, slag leverende, groot gevaar liep van te kort te schieten.’ Doch deeze raad geviel den meesten niet. Men bleef by 't genomen besluit.