De werken van Vondel. Deel 10. 1663-1674
(1937)–Joost van den Vondel–
Auteursrecht onbekend
[pagina 38]
| |
J.v. Vondels
| |
[pagina 39]
| |
Klymene:
ò zoon, bedaer. misschien
25[regelnummer]
Verwenscht uw mont hetgeen uw hart wenscht. leer bedaren.
Faëton:
'k Versta dit niet. belieft vrou moeder t'openbaeren
Waer in hy dwaelt, die van verlangen quynt, en sterft,
Zoo lang het oogh 't gezicht van zijnen vader derft.
Klymene:
Nu zet uw hart gerust, mijn zoon: wy zijn al nader
30[regelnummer]
By vader dan gy weet. ick noemde u flus den vader,Ga naar voetnoot30
Den Godt, die 't al verlicht en voedt, en leven geeft.
Faëton:
Vrou moeder, is het waer? och is het waer? zoo leeft
Ter weerelt niemant zoo geluckigh en zoo blijde.
De blyschap opent al myne aders. och, ick lijde,
35[regelnummer]
Van blyschap droncken, schier een doodelijcke smart.
De vreught zet teffens al de geesten van het hart.Ga naar voetnoot36
Zonnelingen:
Vrou moeder, is het waer? wat hooren wy? ontfingen
Wy hierop uit uw' mont den naem van Zonnelingen?
Faëton:
Vrou moeder, is het waer? bezweer dit vast en trou.
Klymene:
40[regelnummer]
Mijn kinders, hoort. zoo waer als ick de zon aenschou
Die alle dingen ziet: ick zweere u by die straelen,
Waerby de levenden hunn' geest en adem haelen;Ga naar voetnoot42
De vader, die het licht aen al de weerelt deelt,
En schenckt, heeft u by my gewonnen en geteelt.
45[regelnummer]
Verziere ick dit, zoo moet dit hart meineedigh quynen,Ga naar voetnoot45
En na deze uur geen zon mijn aenschijn meer beschijnen.
Faëton:
Geluckigh is de zoon, die nu zijn' vader kent.
Nu leve en zweve ick in mijn eigen element.
Schep moedt, ô Faëton: gy stijght in 's hemels daecken.Ga naar voetnoot49
50[regelnummer]
De bergen zincken in 't verschiet. mijn voeten raecken
Geene aerde. ô zonnebloem, ô zonnetelgh, schep moedt!
Gy sproot uit hemelsch zaet, met een uit sterflijck bloet.Ga naar voetnoot52
| |
[pagina 40]
| |
Schept moedt, gezusters. hoe? is u de moedt bezweken?
Zonnelingen:
Wy staen verstomt. de vreught belet den mont te spreken.
Faëton:
55[regelnummer]
Nu durf oom Epafus my niet verwijten datGa naar voetnoot55
Vrou moeder my bedrieght, en Febus afkomst schat,Ga naar voetnoot56
En, zonder gront en slot, hem mijnen vader noemde.Ga naar voetnoot57
Laet Isis zoon, die op Jupijn zijn' vader roemde,Ga naar voetnoot58
Nu zwijgen: my genoeght dat ick mijn' vader ken,
60[regelnummer]
En zeker d'afkomst van dien grooten Febus ben.Ga naar voetnoot55-60
Klymene:
Och kinders, 'k wensche dat u 'srechten vaders kennis
Tot eeuwigh heil gedye, en niet tot schade en schennis.
Verheft uw hart niet. schuw de hovaerdy vooral.
Vermy vermeetenheit, die menigh broght ten val.
65[regelnummer]
Het past den paeu uit trots den staert om hoogh te steecken:
Maer naulijx heeft hy op zijn voeten neêrgekeecken,
Of al de moedt zijght neêr, zoo hoogh de staert eerst rees.Ga naar voetnoot67
Is Godt uw vader? 'k ben uw moeder. och ick vrees.
Wat ging my over dat ick u den vader melde?Ga naar voetnoot69
70[regelnummer]
Schoon bastert Epafus u bastertkinders schelde,Ga naar voetnoot70
En vondelingen, by den wegh geraept in 't slijck;
Het waer veel nutter dit verwijt en ongelijck
Te lijden, dan bezorght te vreezen en beseffenGa naar voetnoot73
Datge op dien hoogen stam verwaent u moght verheffen,
75[regelnummer]
En met uw lijfsgevaer een reuckloos stuck bestaen,
Dat, duizenden om een, ten erghste moght beslaen.Ga naar voetnoot76
Helaes, mijn kinders, och had moeders mont gezwegen!
Wat baet de kennis van een waerheit, die geen' zegen
Maer vloecken naer zich sleept? de hemel zy uw stut.
80[regelnummer]
De waerheit is wel goet, doch elck niet even nut.
De vader Febus wil u met zijn licht geleien.Ga naar voetnoot81
Zonnelingen:
Hoe moeder? hoe, is 't ernst? is 't nu een tijt van schreien?
Wat komt u over? zijt gy van verstant berooft?
| |
[pagina 41]
| |
De zon scheen noit zoo schoon op uwer kindren hooft
85[regelnummer]
Als nu. gy zult uw' zoon en dochters rijck besteden.Ga naar voetnoot85
Nu wordenze van elck bewieroockt, aengebeden,
Als telgen, voortgeteelt uit hemelsch zonnezaet.
Ay wisch de traenen van de kaecken. moeder, laet
Ons heldre blyschap niet benevelt van uw traenen.
90[regelnummer]
Dees kennis zal uw' zoon den wegh ten hemel baenen,
Langs vaders heirbaen, op het lang bereden spoor.
Faëton:
Dat's recht. nu groeit mijn hart. de vader reedtme voor.Ga naar voetnoot92
Zou een rechtschape telgh van haeren stam veraerden?
Nu schuwe ick d'aerde om laegh, en volgh de zonnepaerden.
95[regelnummer]
Zy voeren my zoo hoogh, dat Epafus zich schaem',
Als hy den aerdtboôm hoort gewaegen van mijn naem.
Brengt lauwerblaên. bekranst mijn hooft met vaders lover.Ga naar voetnoot97
Klymene:
Mijn zoon, het was mijn schult: my quam een zwackheit over.
Een donckre inbeelding viel my, als een mist, op 't hart.
100[regelnummer]
Maer laet ons Febus hof bespiegelen. hier tartGa naar voetnoot100
Een onwaerdeerbre kunst den rijckdom van de stoffen.
't Vernuft van Mulciber heeft net natuur getroffenGa naar voetnoot102
Naer 't leven, daer het oogh zijn godtheit in aenschout.
De pijlers draegen 't hof ten hemel. klinckklaer gout
105[regelnummer]
En barnsteen gloeien hier en schitteren, als vlammen.
Het sneeuwit elpenbeen geeft dack. op heldre krammen
Van diamanten draeit de valdeur, dat het kraeckt.Ga naar voetnoot107
Daer zienwe hoe de zee op strant haer golven braeckt,
En met haere armen al den aerdtkloot weet t'omvangen,
110[regelnummer]
Waerover 't rijck gewelf des hemels wert gehangen.
De blaeuwe Zeegoôn, op den Oceaen gesneên,Ga naar voetnoot111
De grijze Tritons, en godt Proteus, noit in eenGa naar voetnoot112
Gedaente, en ander spoock, in 't zeeschuim, niet te temmen,Ga naar voetnoot113
Op walvisch, en dolfijn, en schulp het diep bezwemmen.
115[regelnummer]
De blanke Doris voert haer dochters aen den rey.Ga naar voetnoot115
| |
[pagina 42]
| |
Het aerdtrijck draeght'er stadt, en bosch, en allerley
Gedierte, en ongedierte, en ackergoôn, en vlieten,
En bergen, dicht voor 't oogh, of die allengs verschieten.Ga naar voetnoot118
De starrehemel drijft om hoogh, gerust en bly.
120[regelnummer]
De hemeltekens staen gemaelt op elcke zy.Ga naar voetnoot120
Zonnelingen:
De kunst van Mulciber is hier in top voltogen.
Faëton:
Nu hoope ick vader zelf t'aenschouwen met mijne oogen.
Klymene:
Hy is voorhanden: maer gy mooght in dezen staet
Hem niet genaecken. flux verander uw gewaet.
125[regelnummer]
Gy en uw zusters moet uw lichaemen beslingeren
Met regenbogen, schoon geweven met haer vingeren,Ga naar voetnoot126
Vol zonnestraelen, rijck van kleuren, in het oogh
Zoo hemelsch geschakeert, gelijck de regenboogh
Ons toestraelt, als het licht der zonne door wil breecken.
130[regelnummer]
Nu kinders rept u. wilt gy vader Febus spreecken,
En hem behaegen, neemt te hulpe al wat gy kunt.
De kleeding maeckt den man. elck spoede zich. zoo munt
Het kroost der goden uit. zoo ziet men jonge loten
Den goddelijcken stam gelijcken, daerze uit sproten.
135[regelnummer]
Bezwaeit mijn leden met dees blaeuwe wolck, bezaeit
Met goude starren, van stroomjofferen genaeit.Ga naar voetnoot136
Zonnelingen:
Als vader nu verschijnt, om montgemeen te worden?
Klymene:
Dan wil ick voortreên. gy, mijn dochters, past met orden
Te volgen, Faëtuze in 't midden van u dry,Ga naar voetnoot139
140[regelnummer]
Lampete en Febe, naer heur orde, aen elcke zy,
Gelijck een halve maen, om uwe moeder heene,
Of vader u hierop genadiger bescheene.
Faëton:
Vergeetge Faëton?
| |
[pagina 43]
| |
145[regelnummer]
En kniele drywerf neêr, wanneerwe Godt genaecken,
Doch langsaem, niet te dicht. hy is te sterck in 't blaecken,
En straelen uit zijn' troon, dies slaet het aenzicht neêr.
Genaeckt ootmoedigh: want Godts majesteit is teêr,
En lijt geen' schimp noch hoon. verwacht een gunstigh teken,
150[regelnummer]
Waerme de Godtheit u gewaerdige te spreecken.
Maer luistert. 'k hoor een' galm en vrolijck zanggeluit.
De hemelsche Uuren treên ten hemelrey vooruit.Ga naar voetnoot152
Vertreckenwe aen een zijde, en maetight uw verlangen.
De vader Febus zal, op deze lofgezangen,
155[regelnummer]
Ten troon verschijnen, en verhooren ons verzoeck.
Nu luistert toe, en houdt u stil om dezen hoeck.
I. Zang:
Verheffenwe eenstemmigh met lofgedicht
Den oirsprong van licht en leven,
Hoogh verheven,
160[regelnummer]
De godtheit, der starren luister en licht,
Die rondom zijn aenschijn zweven,
Aengedreven
Van een danckbaer hart, vol vreught,
Voor 't genot van al zijn deught.Ga naar voetnoot164
165[regelnummer]
Nu laet ons godt Febus vieren,
Besteecken, en vercierenGa naar voetnoot166
Met laurieren.
I. Tegenzang:
Het opperste rijxhooft op 's hemels troon
Verheerlijckt hem naer zijn waerde,
170[regelnummer]
En vergaerde
Onendigen zegen in zijnen zoon,
De blyschap der weelige aerde:
Want zy baerde
Jaerlijx vruchten uit haer' schoot,
175[regelnummer]
En verzade 's menschdoms noot,
Gekoestert door Godts vermogen,
Die neêrstraelt voor alle oogen
Uit den hoogen.
| |
[pagina 44]
| |
II. Zang:
De nachtegael, enckele stem en pluim,Ga naar voetnoot179
180[regelnummer]
Gemoet hem alree van onder
In 't byzonder,Ga naar voetnoot181
En smeeckt Godt, dat hy toch de kimmen ruim,Ga naar voetnoot182
En oprijs', gelijck een wonder,
En doorgronder
185[regelnummer]
Van al wat de nacht verberght.
Hy, tot opstaen aengeterght,
Zal endtlijck te voorschijn komen,
De slaepzucht en de droomen
Innetoomen.
II. Tegenzang:
190[regelnummer]
Hy zal haest verschijnen in zijne pracht
Van purper, met gout doorslaegen,
Voortgedraegen
Op eene klaer blinckende fenixschacht,Ga naar voetnoot193
Gekroont, op Jupijns behaegen,
Het zal daegen
195[regelnummer]
Uit karbonklen van zijn kroon,
Zes paer even rijck en schoon.
Zoo zwaeit hy een torts van geuren,
Voor wieroock uit te keuren,Ga naar voetnoot199
200[regelnummer]
Schuw van treuren.
III. Zang:
Zoo zet hy zich op een' smaragdentroon,
Die d'eeuwigheit kan verduuren.
Dagen, Uuren,
En Jaeren bewaecken het schoonste schoon.
205[regelnummer]
Lent, Zomer, Herfst, en de stuuren
Koude en guuren
Winter, wreet van aengezicht,
Houden wacht om 't heiligh licht,
Dat zich hoogh in 't gout zal zetten,
210[regelnummer]
En staven goude wetten,Ga naar voetnoot210
Zonder smetten.
| |
[pagina 45]
| |
III. Tegenzang:
De nacht verdwijnt, om den morgenstont
Te wecken. de roozeknoppen
Zoet op droppen,
215[regelnummer]
Verlangen den dau met hunn' open mont
Te drincken, als 't licht komt stoppenGa naar voetnoot216
's Hemels toppen,
Met zijn kracht, en heerlijckheit,
En ontzaghbre majesteit,
220[regelnummer]
Van godtheên en menschetongen,
Ter danckbaerheit gedrongen,
Toegezongen.
|
|