Briefwisseling 1 juli 1885 tot 15 december 1888

W.A. Witsen aan A. Verwey 8.12.88

Londen 8 Dec. '88-

Alles wat 'k je schreef was waar en ernstig. Ik hèb erg verlangd naar je verzen; ik had 'n veel te grooten indruk van dien laatsten tijd in Holland om niet te verwachten van jou - wien 't zoo nà aanging - dat je heele mooie dingen zoudt maken. Je weet hoe blij 'k was toen je 't me vertelde, op je kamer, dat je zooveel gewerkt hadt. En toen 'k je verzen kreeg, kon 'k ze niet dadelijk lezen omdat 'k aldoor samen was met Kloos en 'k bàng was dat hij ze lezen zou. Daarom schreef 'k je toen niet; en later op je briefje waarin je schreef over 't schrijven naar Londen dat je niet aangenaam gemaakt werd, bedacht 'k dat ik je niet eens bedankt had voor je verzen. Toen deed 'k 't; en 'k had erbij willen schrijven over 't inschrift¹ dat me terugbracht in dien nacht van ons laatsten gesprek.² Wat ik in dat inschrift zag, zal 'k je nu ook niet zeggen omdat 'k geloof dat 'k me vergist heb - en 'k wilde je bedanken zonder er iets bij te vragen. En dat wàs geen banaliteit. Want 'k voelde veel voor je - albert - al vond 'k ook - zooals 'k je in dien nacht ook gezegd heb - dat je niet mooi deed tegenover Kloos. Ik zag uit je voorlaatsten brief³ dar je 't zoo ànders opvatte - en 'k erken dat je daar reden voor hadt - en 'k schreef je niet terug omdat 'k 't onaangenaam vond je te zeggen dat je je vergist hadt. - Je verzen zelf had 'k niet gelezen en iets

1 Niet bewaard gebleven.

2 Wellicht de nacht na Witsens afscheidsdiner bij Couturier op 11 oktober 1888; Verwey refereert aan deze zelfde nacht in a. verwey aan w.a. witsen 29.10.88.

3 Niet bewaard gebleven.

[p. 639]

later schreef v Eeden me - in antwoord op 'n vraag van mij of Kloos je verzen lezen mocht - dat ikzelf ze ook maar niet lezen moest. Maar toen is Boeken gekomen die ze Kloos wèl heeft laten lezen; en 'k heb ze toen ook gelezen en gezien dat 'k daaruit begrijpen kon wat 'k eerst niet had begrepen in je. En dat begrijpen deed me verdriet even als je verzen zelf. Ik had je dat niet willen schrijven als er geen misverstand uit was ontstaan omdat 't er voor jou weinig toe moet doen of 'k je verzen mooi of leelijk vind. Maar nu 'n explicatie noodzakelijk is kan 'k niet anders zeggen dan dat 't me spijt dat je die verzen geschreven hebt. Meer hoef 'k niet te zeggen.

Er is iets in je brief dat me denken doet aan 'n bedreiging om Free te laten lezen hoè oneerlijk en dubbelhartig 'k wel ben. Dat spijt me. Je zou me 'n groot plezier doen met Free alles te laten lezen wat 'k je schreef.

Uitvoeriger te schrijven lijkt me onnoodig. 't Zou tot niets leiden. Maar 'k hoop wezenlijk dat 't je verder goed gaat Albert. Leef wèl.

Willem Witsen