Briefwisseling 1 juli 1885 tot 15 december 1888

A. Verwey aan F.W. van Eeden 26.7.85

74 Nassaukade

Amsterdam

26 juli '85 -

Deze brief is mijn ochtendgebedje voor vandaag, free. Ik wil trachten mezelf in high spirits te bidden voor ik begin aan mijn Shakespere-studie. Sints gisteren lijd ik aan de artisten-ziekte, die moedeloosheid heet, en waar een medicus niets aan doen kan. Jij bent geen medicus: anders zou ik je niet schrijven in zoo'n stemming. Ik wanhoop wel niet aan mijn kunst, maar ik zie toch niet helder mijn weg erin. Ik voel lust me maar headlong in de gouden zee van poëtische fancy te gooien: misschien zou ik strakjes eruitkomen, druipend van gouden water met een wier-net van gloeiende bloemen om mijn haar en mijn schouders. Soms heb ik een ontzaglijk verlangen de verrukking der menschheid te zijn. Poëet - maar dan ook héelemaal - niet om den naam bij de menschen, maar om dat ik weet dat het de éenige, groote voldoening voor mezelven zou wezen. Zooals Shelley zegt: Poets are the best and happiest men of the world.¹ Poeet zijn is het hoogste wat op aarde denkbaar is, want mensch zijn sluit het in zich. Ook heélemaal mensch, méer dan de meesten. Je moet denken dat dit mijn gebedje is en dat men biddende alles zeggen mag. Daarom mochten de farizeeën het niet doen op de hoeken van de straten, waar iedereen het hooren kon. Dat was heel verstandig van Jezus, die fout deed door zijn discipelen te leeren hoe ze

1 Synthese van verschillende uitspraken van Shelley in deze geest.

[p. 19]

bidden moeten.² Dat moet ieder voor zichzelf weten, vind ik. Ook moet iemand niet om iets bidden en ‘Uw wil geschiede’ erachter zetten als hij pas gevraagd heeft om het geschieden van zijn eigen wil. Dat is dom.

Ik zal maar net als Martha³ doen en zachtjes ‘Nieuwe Gids’ tegen mezelf zeggen, om me moed te geven. We hebben gister een vergadering van dien N. Gids gehad - à l'improviste bij Paap. Goes heeft een brief van Barrès⁴ gekregen, waarin die hem schrijft dat hij onderhandelen wil over voorwaarden - We moesten hem maar schrijven, dat een medewerkerschap aan de N.G. ongeveer zooveel waard is als een Orde van de Eikenkroon⁵ en dat de voorwaarden later komen. Verder hebben we besloten het formaat van Nederland overtenemen en we hebben een advertentie voor den uitgever⁶ opgesteld, om voorlopig alleen in het Blad van den Boekhandel (voor België en Indië vooral) geplaatst te worden. We hebben erin gezet dat het Tijdschrift zal geven een verzameling van het beste wat het jongere geslacht oplevert en zoodoende een overzicht zijn zal van dat gedeelte onzer letteren, dat hoop geeft op een betere toekomst. - Zooals je ziet: een Uitgeversreclame waar wij niets mee te maken hebben.

Die dingen zal je wel goed vinden, niet-waar?

Jou brief van Lotzy⁷ heeft kloos ontvangen.

Zeer onverwacht is gisteravond bij kloos ook Alb. Thijm de jonge verschenen. Hij had een gedeelte van zijn haren verloren (door afknipping) en beweerde dat hij ook de erinnering van zijn gemoedstoestand van 4, 5 maanden geleden verloren had - maar zijn oude streken hád hij nog.

Van der Goes heeft in de Amsterdammer zijn stuk over dichterlijke taal stukgeknipt en weer opgeplakt met hier en daar een lacune.⁸ Ik vergeef het hem om de goede bedoeling en den vooruitgang in zijn stijl. Heb je 't stukje: ‘Kinderen’⁹ van Cooplandt gelezen - vrij goed, maar wat schraal, vind je niet? We moeten maar wat wachten het hem te vragen.

In het Dagblad staat een geestige beet-nemerij van David Bles,¹⁰ die exposeert in Arti.

Gister heb ik naar Rössing geschreven met verzoek aan het drukken van mijn bundel¹¹ te beginnen. Tegelijk heb ik hem 't Japansch sonnet gestuurd en de opdracht voor Vita Nuova.¹² Ik tracht onafgesneden oud-Hollandsch papier te krijgen.

Vandaag zal er een brief aan Gosler verzonden worden met aanbod van de Expeditie van Julia¹³ tegen 20% voor hem. Hij verdient graag een duitje, de arme jongen. Dit is de laatste poging, die alle kansen vóor zich heeft.

Van der Goes tracht mijn artikel over Cosman¹⁴ in de Amsterdammer te krijgen.

Nu, meer nieuws weet ik niet - ik ga aan Shakespere.

2 Mattheüs 6:5-13.

3 Martha van Vloten.

4 Barrès was uitgenodigd een stuk voor De nieuwe gids te schrijven.

5 Orde van de Eikenkroon: Nederlandse onderscheiding tot 1890; daarna Luxemburgs.

6 W. Versluys.

7 Marinus Lotsy.

8 F.v.d.G. [F. van der Goes], ‘Een late hulde. De werken van Willem Shakespeare, vertaald door Dr. L.A.J. Burgersdijk. Deel ii, iii, iv, Leiden, bij E.J. Brill. 1884 en 1885. (Vervolg).’ In: De Amsterdammer. Weekblad voor Nederland 9 (1985), nr. 422, d.d. 26-7 1885, p. 9 en 10.

9 A. Cooplandt, ‘Kinderen i, Het dubbeltje.’ Ibid., p. 10.

10 [N.N.], ‘De tentoonstelling van David Bles’. In: De Amsterdammer. Dagblad voor Nederland, 3 (1885), d.d. 28-7 1885, avondblad. Uit deze mededeling van Verwey blijkt dat hij de brief tenminste een dag heeft laten liggen voor hij hem afmaakte.

11 Persephone en andere gedichten. 's Gravenhage 1885.

12 Respectievelijk de gedichten ‘Sonnet’ en ‘Musa Salvatrix’, beide opgedragen aan Frederik van Eeden. Ibid., p. 58 en 55.

13 Kloos en Verwey hadden met de hulp van C.E. Duyts, Van Eeden, en Veth onder pseudoniem een ‘dwaas verhaal in verzen’ à la Fiore della Neves Een liefde in het zuiden geschreven, naar aanleiding van de lof die Fiore della Neve bij de literaire kritiek oogstte en de kritiek die hun, ‘de nieuwe generatie’, ten deel viel: Guido, Julia, een verhaal van Sicilië. Haarlem 1885. Alle literaire critici - onder wie Holda - trapten in de val, uitgezonderd J.N. van Hall van De gids (die het boek niet besprak) en J.C. de Vos. De Vos herkende of leek Julia te herkennen als een persiflage op Fiore della Neve, Een liefde in het zuiden. (Zie f.w. van eeden aan a. verwey [17.4.86].) H.J. Stratemeijer, oud-Flanor bezoeker en redacteur van De Haagsche Courant, waar De Vos hoofdredacteur was, zou door Paap van het geheim van Julia op de hoogte zijn gebracht en vervolgens zou hij het aan De Vos hebben doorverteld. Daar toch de rest van de recensenten deze parodie unaniem bejubelde, schreven Kloos en Verwey De onbevoegdheid der Hollandsche literaire kritiek. Amsterdam 1886, uitgegeven door Gosler.

14 Zie a. verwey aan w. doorenbos [4.7.85], noot 17.

[p. 20]

Ik had dolgraag dat jij me ook eens schreef - doe je de groeten aan Martha en je familie?

Yours very truly

Albert V.