|
| |
| |
| |
Woordenlijst
| achterwesen |
acherstand |
| alft |
wit linnen onderkleed voor priesters |
| als |
alles, tesamen |
| apostata |
afvallige |
| appuntement |
schikking |
| arm |
alarm |
| avontuer, bij |
bij toeval, misschien |
| |
| bas |
klein stuk geschut |
| bassus |
bas (cantor) |
| bebrugen |
bruggen slaan |
| behouden |
zonder gevaar |
| becomen |
naderbij komen |
| benachen |
aandrijven, aanzetten |
| benneder |
benijder |
| bentijs |
buit |
| bernen |
branden |
| berrij |
draagbaar |
| bescheijden |
oproepen, uitnodigen |
| beschetten |
bezoedelen, onteren |
| beschitigen |
bezichtigen |
| bevallen |
bedelven |
| billicken |
billikerwijs, vanzelfsprekend |
| blank |
¾ stuiver |
| blootheid |
lafheid |
| boehey |
drukte, rumoer, opschudding |
| boeckelaer |
schild |
| boeren |
versieren |
| bolwercken |
versterken, barricaderen |
| bovengeweer |
op schouder gedragen wapen: lans, geweer |
| braspenning |
kleine zilveren munt |
| bugger |
ketter, sodomiet |
| |
| damloper |
platboomd vaartuig |
| delay |
uitstel |
| delen |
planken |
| doet |
toen het |
| draf |
droesem, bezinksel |
| dubbelt-soldenier |
piekenier |
| duim, onder de .. houden |
geheim houden |
| duit |
⅛ stuiver |
| dul |
dol |
| |
| erentfest |
eerwaardig, achtbaar |
| evenerre |
van wie ook |
| everste |
erentfeste |
| |
| |
| fabriekmeester |
bouwmeester, architect |
| factuer |
zaakwaarnemer |
| falgeren |
in gebreke blijven, tekort schieten |
| forrijer |
foerier |
| fortse |
geweld |
| |
| galeaert |
galgenaas |
| gavelijn |
werpspiets |
| geboijde |
zijkant met planken opgehoogd |
| gehouw |
trouw |
| ghekot |
gekookt |
| ghemechlijck |
gemakkelijk |
| gemoede, met |
met genoegen, goedschiks |
| gequarent |
gemalen |
| gherit |
het rijden, varen |
| gheschooren |
ondersteund, vastgezet |
| ghestrooft |
beroofd |
| gewacht |
stemgeluid, gerucht |
| gisten |
in beweging brengen |
| gnap |
nauw, precies |
| grasmeier |
veeboer |
| groot |
½ stuiver |
| |
| haeck(ge)schut |
schutter met haakbus |
| haelscut |
hagel |
| halsgeweer |
lans, spies |
| hantvesting |
bekrachtiging |
| hencker |
beul |
| hetten |
hitte |
| heuk |
huik, mantel zonder mouwen |
| hobbesack |
met droge varens gevulde zak |
| hoefslag |
aangewezen wachtplaats |
| hoep |
hoepel |
| hoerde |
plat vlechtwerk |
| hoft |
menigte |
| hol |
hout |
| homanschap |
wijk |
| huijsluijden |
boeren |
| hijselen |
ijselen |
| |
| ideoot |
ongeletterd, niet vakkundig |
| impederen |
boven het hoofd hangen |
| impediment |
belemmering |
| |
| jockspel |
jokkerij, gekheid |
| |
| kaer |
vriend(in) |
| canages |
canaille |
| cap over de tuin hangen |
de staat van monnik verzaken |
| cleinmoedigh |
bedeesd, bescheiden |
| |
| |
| cloft |
kogel |
| cnapper |
tand, eter |
| coddij |
opzichter |
| ckocken |
stokken |
| coomen |
koopman |
| commijsibrood |
groof soldatenbrood |
| compaci |
medelijden |
| costverloren |
nutteloze uitgave, vergeefs, nietsnut |
| crampen |
zwichten, vertrekken |
| kroon |
gouden munt |
| kuesen |
knots, kolf |
| |
| latiteren |
afwezig zijn, zwerven |
| legent |
gelegenheid, toestand |
| lemen |
verlammen |
| licentschuijt |
schip met vergunning |
| lifpensie |
lijfrente |
| look |
gat |
| loos |
vals, onbetrouwbaar, slim |
| loosheid |
sluwheid, listigheid |
| los |
wachtwoord |
| loven |
zich verbinden te betalen, instaan |
| |
| machich |
machtig |
| marcelen |
koopwaar |
| meschrijt |
afvalprodukt van mout |
| momansicht |
masker, mombakkes |
| |
| onbegrepen den dach |
zonder de dag precies te weten |
| ondergeweer |
zwaard, degen |
| onghehaventheijt |
slordigheid, haveloosheid |
| ontbieden |
door tussenpersoon laten weten |
| onthouden |
ondersteunen, redden |
| ontsegger |
aanzegger |
| ontzinnich |
buiten zinnen |
| oirbaerlijck |
nuttig |
| oordgen |
¼ stuiver |
| opgeset |
uitgesteld |
| ordinantie |
bevel, voorschrift |
| overgeweer |
spiets |
| overlands |
duits |
| overloop |
restant |
| overscheepen |
overtrekken |
| |
| paer hoesen |
broek |
| palleren |
optooien, opsieren |
| panden |
beslag leggen |
| papau |
paap |
| parlement |
onderhandelen |
| passemegi |
oude Italiaanse dans |
| |
| |
| peijs |
vrede |
| pijse |
pis |
| peijsen |
denken |
| penael |
strafbaar |
| pene |
straf |
| penijemijren |
pionieren |
| pictor |
schilder |
| pilgering |
plundering |
| pitantiemeester |
schaftmeester in een klooster |
| plein |
vlak, effen |
| plempschuitje |
vissersbootje, gebruikt op de Haarlemmermeer |
| poerder |
buskruid |
| pol |
minnaar |
| pracktijck |
sluwheid, listigheid |
| presumpsie |
vermoeden |
| |
| rampeneren |
vernielen |
| ransioneren |
tegen losgeld vrijlaten |
| reael |
gouden munt |
| (r)eest |
drooginrichting |
| regaerde |
toezicht |
| regel |
voorschrift |
| reschapt |
voorbereidingen, gereedschap |
| rigement |
bestuur, leiding |
| roer(o)e |
drost |
| rondeel |
halfronde toren, uitgebouwd in vestingmuur |
| rot |
legerafdeling |
| roijschuijt |
roeiboot |
| ruijmen |
verlaten, er vandoor gaan |
| rijp |
bos, schoof |
| rijs |
tak |
| |
| sacelans |
kapelaan |
| schadeloos |
zonder schade te ondervinden |
| schipont |
gewicht van 300 Amsterdamse ponden |
| schieringhe |
versiering, sieraad |
| schoffieren |
vernielen, mishandelen, schenden |
| schorten |
buiten werking stellen |
| schutgewaert |
schermutseling |
| schutruiters |
ruiters met geweer |
| sesthalf |
5½ |
| sevendalf |
6½ |
| zetten |
omslaan, aandeel in belasting bepalen |
| scappraije |
kast |
| scarms |
schaars |
| scoorten |
schoorsteen |
| slachten |
slechten |
| slecht |
eenvoudig |
| snuteldoeck |
zakdoek |
| solgeren |
plunderen |
| |
| |
| spijte |
hoon, smaad |
| spijtsen dragen |
soldaat zijn |
| spitsrecht |
rechtspraak, waarbij doodstraf wordt toegepast |
| spolgeren |
plunderen |
| staat |
vertoon, pracht |
| stagie |
verdieping, dak |
| stick |
blind |
| stoep |
stoop (c. 2 liter) |
| stoter |
2½ stuiver |
| strecken |
toereikend zijn |
| stroven |
opwaaien, verstrooien, roven |
| strijcken |
heengaan, zich verwijderen |
| strijckweer |
borstwering, vanwaar uit men de omgeving kan bestrijken |
| stijfsels |
samengebonden |
| stijl |
windstil |
| |
| tanden |
tenslotte |
| teffis |
tegelijk, eens |
| tocht |
poldersloot |
| thonnige |
vertoning |
| trammeleren |
lastig vallen |
| travalgij |
inspanning, kwelling |
| troch |
rechthoekige bak |
| turfpont |
platte schuit |
| tute |
vlecht |
| |
| uutlander |
buitenlander, balling |
| uutspijen |
uitspuwen, braken |
| uutwerken |
naar buiten werken |
| |
| veldteken |
herkenningsteken, kenmerk |
| vendiceren |
als zijn eigendom opeisen, beschermen, bevrijden |
| verbidden |
om iets smeken |
| verheren |
beheersen, heersen over |
| verjaeger |
polsstok (loper) |
| verleien |
lenen |
| verneestelen |
schermutselen |
| verschieten |
heftig schrikken |
| versteecken |
verstoten |
| vervolgen |
verzoek doen |
| vertrecken |
vertellen |
| vervollenis |
vervulling, bevrediging |
| verwost |
wild, onbeschaafd |
| vettewarije |
handel in vetwaren, slachtveehandel |
| viander |
proviandeur |
| voet |
steun, houvast |
| voetnagel |
voetangel |
| vollen |
vullen |
| vijfallige |
4½ |
| |
| |
| waerlijck |
wereldlijk |
| waerschud |
in West-Friesland gemachtigde om de belangen van een dorp te behartigen |
| waert |
beschermer, gastheer |
| wachten |
waken, acht houden |
| wassen |
opgroeien |
| webben |
stukken geweven goed |
| werct |
soort hennip |
| winkel |
hoek, punt, verborgen schuilplaats |
| wijle |
vijle |
|
|
Auteursrechtelijk beschermd