|
| |
| |
| |
Inleydinge.
IAER SCHRYVENDE SINNE-BEELDT.
aL Waer De WereLt Doet Vertho[o]n
Wat sY haer DIenaer Laet Voor Loon.
Vrouw-werelt die g'hier achter siet,
Aen veel dickwils haer gunste biet,
Aen ionck en oudt, aen groot en klyn
Aen meest die Ryck en Edel zyn;
Daer aen is 't dat sy haeren tydt
Met volle iaeren aen verslydt:
Sy seght dat sy van 't groot Geslacht
Moet zyn het alder-meest geacht.
Maer van de klyn en slechte liên
Gaet sy met groote schreden vliên;
Sy laet die leven op het Lant
Tot dat de doodt hun helpt van kant.
Daer is sy selver onbequaem
Te melden haeren grooten Naem.
Doch daer in heeft sy wijnig spyt,
Als sy maer een Thooneel beryt
Aen eenen Prins, oft Grooten Vorst,
Een' Heldt, oft ander Adel Borst.
Die door haer Faeme noch was stom.
Dit is haer vreugt, en haeren Rom.
Als sy met hem haer Rolle spelt,
En soo op den Theater stelt,
Op dat hy daer soud' zijn verthoont,
Soo wyt haer Heerschappye woont,
Daer is't dat sy, als oock den tydt,
Aen veel een wonder spel berydt
Van Tragedi', Comedi', Clucht,
Daer d'eene lacht, en d'ander [s]ucht.
Daer d'een van vreugt en blijschap hult
Daer d'ander is met smert gevult;
Des werelts-Vrouw op haer Thooneel
Die geeft aen veel een wonder deel.
Wanneer sy sit op haeren Troon
Dan wyst sy wat sy geeft voor Loon
Aen die fyn Roll' heeft uytgewerckt,
Aen die geeft sy, soo-men bemerckt,
Iet 't geên is wonder, slecht, en licht,
't Is valsch, bedrogh, een door-gesicht,
Dit geeft hy hier aen haer en vrindt,
Die haer met grooten ijver dindt,
En noch soo voeght sy hem daer by
Een Fluyt, oft wel een klyn Schalmy,
Dat thoont sy aen haer groot geslacht
Die hier des werelts Wetten acht:
Dat is 't dat dese Vrouwe geeft,
Aen die naer haeren wille leeft.
Dit is den Ryckdom en den Schat
Die sy soo langen tydt besat!
Is dit het best uyt haere kist,
Een door-gesicht van arg en list,
Een Instrument van slecht geluyt,
Is dit de Gift van s'Werelts Bruyt?
Wordt dit geacht voor Hoogen Prys,
Voorwaer sy dwaelen menigh rys.
Die dan op haere Schatten roemt
Die magh wel dicwils zijn gedoemt
Die hier gesicht van valscheyt acht
Die wordt selfs vroegh oft laet veracht.
Die luystert naer haer slim gevley'
En is noyt van geen smerte vry.
Want noyt en heeft'er eenig mensch
Door Haer verkregen synen wensch;
All' die van s'werelts Giften heeft
't Is slecht en ydel wat Hy heeft.
| |
| |
Dit zijn haer Giften al-te-mael,
Die aen ons schynen als Cristael,
Die blincken als het Fijnste Gout,
Waer op dat menig mensch betrout.
Sy dencken dat is goedt en schoon,
Al dat de Werelt geeft voor Loon,
Om dat het Edel Groot Geslacht
De Werelt soo gestaedigh acht.
Dit dwaelt al veel in hunnen sin
Daerom soo draegen sy den min,
Sy willen eeren s'Werelts Bruyt,
Die snoode Vrouw, en Lochte-tuyt,
Die hier soo menig Hoogen Vorst
Gequest heeft in het Hert en Borst,
Die hier haer rechte Trouw versocht
Heeft sy d'eerst in 't verdriet gebrocht,
Aen wie sy hadd' een Croon verthoont
Heeft sy met swaeren druck geloont;
Aen wie sy thoonde haeren schat,
Gaf sy daer naer een ydel vat.
Die sy beloofend Hoogen Staet,
Die kreêgh voor gift den wreeden haet
Aen wie sy weês de Digniteyt,
Daer aen liet sy het woedend' spyt.
Aen wie sy haere gunste iont
Die hadd' de pyn, en droeve wont.
Al was hy van een vroôm geslacht
Noch is 't dat sy hem dan uyt lacht;
Al heeft hy wel syn roll' gespelt,
Op haer Theater, als een Helt,
Dan wordt hy noch door haer gebot
Van ieder als een' boef bespot.
Iae wordt dan noch, tot meerder spyt,
Met grooten straf self gecastyt
Als eenen die springt uyt de maet,
Oft die veel kromme wegen gaet.
Alsoo heeft sy hier menig quant
Die Horens op den kop geplant,
Als scheên hy haeren besten vrindt
Die haer hadd' self soo lanck gedindt.
Dit kryght hy in syn leste deel,
De Klucht te zijn van haer Thooneel,
Begeckt, bespot, en self veracht
Van die de werelt noyt en acht;
Als is hy dan vol spyt en woed',
Iae self als een Leeuwinne doet.
Wanneer s'haer Iongers vindt geruymt
Dan is't dat sy van gramschap schuymt
Om dat sy is het liefste quyt,
Soo is den mensch oock voor den tydt,
Die hem de werelt heeft ontroost,
Terwyl' hy lagh in haer verdooft,
Dan is 't dat hem dickwils te laet
'tVerstandt, en d'oogen open gaet.
Iae als den ouden grijsen tydt
Hem heeft alreed' een plaets berydt;
Een plaets die aen een Deugtsaem kint
Tot hen bederf, en schande dint.
Soo is 't dat sy hier menig mael
Verlaet die was in Zegen-prael;
Iae self sy dryft die dan van kant,
Gelijck den windt het stof en sant.
Maer siet wat s' aen de Ionckheyt geeft,
Die naer haer wilde regels leeft,
Hoe dat sy hier ontrent de Ieugt
Soeckt haer vermaeck en groote vreugt;
Iae die zijn dertel, ionck, en mal,
Daer komt sy by met bly geschal.
Sy thoont aen die den Hoogen Staet
Des werelts min, een Honinck-graet.
Alsoo schynt s'aen den iongen wulp
Een lanck geluck, een soet behulp
Als hy met haer heeft een klyn deel
Wanneer sy speêlt op haer Thooneel.
Daer in heeft hy al meerder vreugt
Als in den Glans van s'Hemels Deugt;
Maer als Hy schynt in volle rust
Door 't Venus-vier in de wellust,
Den Arlequin hem dan vertoont
Waer-mê sy sullen zijn geloont
Die volgen s'wereldts grooten swier,
Die aen de wereldt doen plaisier,
Die krygen dan, iae vroegh oft laet,
Den Loon volgens des wereldts maet.
Want siet voor eerst het Venus-wicht
Die treckt uyt weder synen schicht,
Die by hem voormaels hadd' geiont,
Hy laet daer in een diepe wont.
Dan volgt daer naer des werelts Bruyt,
Die ruckt hem selfs den Mantel uyt[.]
Daer staet hy dan van schaemte root
Om dat hy is van all' ontbloot.
Maer noch en heeft hy niet gedaen
Hy moet al meerder onderstaen,
Daer is een straf noch meer berydt,
Die oorsaeckt wel thien dobbel spy[t],
| |
| |
Dat is dat hem dat Venus wicht
Berooft den Glans van syn gesicht;
En dan komt noch des Weirelts-vrouw
Die geeft hem noch veel meerder rouw;
Dan is dat hy uytberst door pyn,
En segt: de werelt is fenyn,
Die my vergift geeft in myn bloet,
Dat selfs de Ziele sterven doet.
Myn eerste Bloem, myn frisse Ieugt
Des Hemelschs Schat, de rechte Deugt;
Dit is den Loon van s'Werelts list:
Die haer bemindt, heeft seer gemist;
Maer als een Iong-man dan soo klaegt
Wat sal dan doen een' Ionge Maegt?
Als hier de Werelt haer bestrydt,
En dat den List haer Netten sprydt,
Iae dat hy vele Stroppen hangt,
Gelijck den Iaeger Vogels vangt,
Die over-al set menig muyt,
En Hy dan als de Vogels fluyt;
Hy hecht een Vogel aen het Laes,
Alwaer Hy by worpt Spys en Aes
Om soo te trecken in syn Net
De Vogels die zijn goedt, en vet.
Maer als Hy die gevangen heeft,
Siet hoe Hy met die Dieren leêft,
Hy die gewis niet lanck en borgt;
Maer worden met geweldt verworgt,
Soo gaet'et Hier op d'Aerd'sche Dal
Met menig Maeget over-al,
Die door Bedrog soo wordt verlydt
Door Venus-iacht die Haer bestrydt.
Alsoo wort'er van menig Quant
Een Schoone Maget aen-gerant,
Door Stricken die Hy stadig set,
Het zij in Huys, oft in 't Salet[,]
Alwaer Hy dan Vereering doet
Van een Present, oft ander Goet.
Soo wordt sy daer gestreelt, gevlydt
Tot dat sy is in 't Net gelydt:
Maer als Hy die gevangen heeft
Siet hoe dat Hy met Haer dan leêft.
Sy wordt berooft van Haeren Glans
De pluym van Haeren Maegde Crans[,]
Waer door sy uytberst dan van spyt,
Om dat s'is met bedrog verlyt;
Daerom soo moet een Frissche Maegt,
Die noch den schat van Maegdom draegt,
Haer meyden van de Venus-iacht,
Van s'Werelts List en t'vuyl geslacht,
Van all' die swieren vroeg en laet,
Van die naer Bal, en Kluchten gaet.
Want daer-men de Gordynen hangt
Daer is 't dat-men de Maegden vangt
Door Soeten Sanck, en sulck Gestuyt
Soo raeckt een Maegt in s[']werelts muyt,
Doch als sy is in s'werelts Vall,
Dan weêt sy dat haer soet is Gall[;]
Iae dat'et s'werelts snood bedrog
Geeft slechter als den verkens-trog;
Want all' haer lock-aes is fenyn,
Dat 't Hert verscheurt door duysent pyn.
IAER-SCHRYVENDE SINNE-BEELDT.
DIe aLtYt s'WereLts LIst geLooft
DIe Wort geWIs hIer In VerDooft.
|
|
Auteursrechtvrij