Kritiek der Vlaamsche Beweging

[p. V]

Een woordje vooraf.

Dit stuk, dat ik tien jaar geleden geschreven heb, was een uitdrukking van mijn eigen behoefte aan meer zelfstandigheid in ruimeren horizon, en van mijn lust om ook in anderen die behoefte te doen groeien. De lezer gelieve het aldus op te vatten.

Mocht het nog bijdragen tot de ontvoogding der geesten, nu het een jonger geslacht als propaganda-schrift weer gebruiken wil! Ik wensch alleen te bekennen, dat mijn meening omtrent één punt gewijzigd is: - ik geloof niet meer dat de Staat-als-gezag in afzienbaren tijd ineenstorten zal; en ik zou het betreuren, als iemand door mijn opstel tot de overtuiging kwam, dat

[p. VI]

wij ons - bijv. waar 't de vervlaamsching van 't onderwijs geldt, - van álle werking op parlementair gebied moesten onthouden.

Wie het gevoel begrijpt, waar heel deze ‘Kritiek’ uiting aan geeft, zal zich vooral aan haar positieve stelling houden; dat de Vlaamsche Beweging maar een deel is van een zedelijke en ekonomische wereld-beweging, - naar vrijer en schooner menschelijkheid, - en dat zij, in de keus harer strijdmiddelen, dát bewustzijn nooit mag laten verduisteren.

Juni 1905.

A.V.