Johan de Brune de Oude (1588-1658). Descriptieve auteursbibliografie

(1990)–Wim Hendriks, Jenny Mateboer, P.J. Verkruijsse– rechtenstatus

1030: titelpagina (ex. 4)

1030

titelpagina uitgave 1644:

De CL. Davids Psalmen, Uyt de Hebreeusche, in de Ne-derlantsche tale, van woord tot woord, over-geset, ende met de Nieuwe Over-settinge des Bybels over-een-komende. Door Mr. I. de Brune, Secretaris van de Ed. Moghende Heeren Staeten, 's Lands ende Graeflijckheyts van Zeelandt. [houtsnede, gesigneerd I.C.I.] Tot Middelburgh, [lijn] By Zacharias ende Michiel Roman, Boeckvercoo-pers, woonende op den Burcht, inden vergul-den Bybel, Anno 1644. Met Privilegie, voor 13. Iaren.

titelpagina uitgave 1662:

De CL. Davids Psalmen, Uyt de Hebreeusche, in de Neder-lantsche Tale, van woord tot woord, over-geset, ende met de Nieuwe Oversettinge des Bybels over-een-komende. Door d'Hr. Mr. Johan de Brune, In sijn leven Raedt-Pensionaris vande Ed. Moghende Heeren Staten, 's Landts ende Graef-lijckheyts van Zeelandt. [vignet: koning David harpspelend met als randschrift: Concelebrate Dei Mecvm Mea Carmina Lavdes.] Tot Middelburgh, [lijn] Gedruckt by Henrick Smidt, en Pieter van Goetthem, Boeck-verkoopers. Anno 1662.

titeluitg.: 1031? en 1056; 2e dr.: 1035; titeluitg. 2e dr.: 1036; 3e dr.?: 1039

8^o: ±(

)^a A-V^a X^a(-X7, 8) [$4 (-( illustratie

)1, V3; +( illustratie

)5, R5, T5, V5)]

172 bladen (niet gepagineerd).

signatuurposities:

()2	moeyelicke
()3	dat hier,
()4	Wijsheyd van Gode
()5	/als van
A	ende
A2	hem vertrouwen!
A3	langhe
A4	groote
B	plaetsen/den
B2	deel haers
B3	zich verheughen
B4	op en neemt
C	gheeft.
C2	wagenen/
C3	aenghezichte.
C4	stof
D	verspieders
D2	eeuwicheydt.
D3	tot u
D4	garen uyt
E	verklaert.
E2	zich/
E3	woorden
E4	gherechtigheydt doen
F	verblijd wezen
F2	ghy behout
F3	Godt?
F4	ghy hebt
G	gheleyden.
G2	loven
G3	ziet; loopt
G4	geest steune
H	branden
H2	zonn'niet
H3	door uwe
H4	werpen/
I	aenbidde u
I2	[niet]
I3	vrolick wesen
I4	den kop
K	Koninck
K2	bedroch
K3	teghen
K4	Godt
L	bereyden
L2	haer verteerde
L3	de schaeps
L4	Godt?
M	mensche
M2	goedertierenheydt
M3	wercken:
M4	binnen u wezen
N	doen
N2	werden
N3	de weezen
N4	komen
O	stuck
O2	gheworden als
O3	zaet
O4	zijne heyschaeren

P	gheslachte
P2	gheheerschet
P3	Heere:
P4	[niet]
Q	der
Q2	eeuwigheidt
Q3	heydenen
Q4	bevrijdet mijne
R	woordt
R2	gheweest
R3	niet beschaemt
R4	mijn
R5	mij/
S	d' Heydenen
S2	weghen
S3	[niet]
S4	eeuwigheydt.
T	ons ghevangen
T2	zullen
T3	ghy bezit
T4	Behoedet My
T5	weldadigheydt
V	zal
V2	ghebrokene
V4	wel-ghevallen
V5	Ghy en zult
X	des
X2	Amen.
X3	[niet]
X4	quaden

inhoud:

()1r	titelpagina
()1v	(uitgave 1644:) Extract, Wt De Privilegien: Roman deelt mee dat octrooi verleend is door de Staten Generaal voor 13 jaar d.d. 4 maart 1643 en dat hij ieder exemplaar persoonlijk tekent; de gecollationeerde exemplaren zijn getekend en gedateerd ‘Middelb. 12 april 1644’.
	(uitgave 1662:) [blank]
()2r-3v	(uitgave 1644:) [opdracht] Aen De Hooghe moghende Heeren, Miin' Heeren, De Al-ghemeyne Staeten der Vereenighde Neder-Landen, door I. De Brune.
	(uitgave 1662:) [opdracht] Aen De Hooge Mogh. Heeren, Myn' Heeren De Al-gemeyne Staten der Vereenighde Neder-Landen, door J. de Brune
()4r-8r	(uitgave 1644:) Aen De Christelicke Zangher, ofte Lezer, door I. de Brune.
()4r-7v	(uitgave 1662:) Aende Christelycke Sangher ofte Leser, door J. de Brune.
()8v	(uitgave 1644:) Approbatie van de Classis van Zeelandt. d.d. 11 januari 1644.
()8r	(uitgave 1662:) Approbatie van de Classis van Zeelant. d.d. 11 januari 1644.
()8v	(uitgave 1662:) Psalm. 150. verss. 3:4.
A1r-X2r	tekst van I. De Brunes Psalmen Davids, Uyt de Hebreeusche, in de Nederland= sche tale over-ghezet; met de nieuwe Overzettinghe over-een-komende: alles gestelt, op de oude maten, ende wijzen, in de ghere= formeerde kercken gebruyckelijck, de voet vande grond-text nae te vol= ghen, zonder Rhym.
X2v-X4v	Register der Psalmen.
X5r	Register Ofte Tafel van de Psalmen diemen zinght Op eenderley wijze.
X5r-X6v	Register, om te vinden het ware ghebruyck van Davids Psalmen, dienstich, om by alle Christenen gebruyct te worden, in alle voorvallende gelegentheden.

uitgaven:

Er zijn twee (misschien drie) uitgaven binnen deze druk: een (misschien twee) bij Roman in Middelburg in 1644 en een titeluitgave bij Smidt en Van Goetthem in Middelburg pas in 1662.

gecollationeerde exemplaren:

= 1	AMSTERDAM, OB: TB (Toonkunst Bibl.) 205-B-19
= 2	AMSTERDAM, UB: OK 72-121
	opbouwformule:
	8^o: ()^a A-V^a X^a(-X1.8, 2.7)
= 3	AMSTERDAM, UB: 486 G 6
= 4	AMSTERDAM, UB: 1021 J 6
= 5	AMSTERDAM, UB-VU: XI 05758.
	Herkomst: U. P[roost] nr. 586.
= 6	'S-GRAVENHAGE, KB: 2 C 27.
	Herkomst: ‘Dit Boek hoortt toe D. Platevoet by hem gekocht van een Kramer (voor 5. stuy.) den 29en Ian. Ao. 1666’; op fol. ()3v tweemaal de handtekening(?) van ‘J. De Brune’.
= 7	HAARLEM, SB: 176 G 2 (olim: PG IV 44).
= 8	LEIDEN, UB: 502 G 21.
= 9	LEIDEN, UB: 1196 F 3.
	Herkomst: Mij. Ned. Lett.
= 10	LEIDEN, UB: 1174 G 11.
	Herkomst: Geschenk van Dr. Eelco Verwijs 1880; Mij. Ned. Lett.
=11	MIDDELBURG, ZB: 1107 B 29 (olim: 7 B 29).
	opbouw: het titelblad is zwaar beschadigd; achteraan is een Catechismus toegevoegd van vier katernen: A-D⁸ (-A1).
= 14	BRUSSEL, KB: Fétis 1487.
	Herkomst: W. van Goeree 164..
	Convoluut: bijgebonden is een Catechismus: A⁸(-A1) B-D⁸ [$5].
= 15	BRUSSEL, KB: Fétis 1489.
	Herkomst: H. Vos Gecollationeert.

niet-gecollationeerde exemplaren:

= 12	AMSTERDAM, UB: Instituut 285
= 13	WASHINGTON, LoC: M 2135 B 9 Case.
= 16	BERLIJN: Deutsche Staatsbibl.: En 3618.

variantenoverzicht:

= a		()-katern: vervanging gehele katern:
	=I	titelpagina-1644	ex. 1-6, 8, 10, 14-16
	=II	titelpagina-1662	ex. 7, 9, 11
		# Titeluitgave van de eerste druk uit 1644 (I) in 1662 (II) door cancellen van het gehele ()-katern. Het extract uit het privilegie dat in 1644 aan Roman was verleend, is in 1662 weggelaten; op ()8verso zijn enkele verzen uit psalm 150 toegevoegd.

commentaar:

De drukgeschiedenis van De Brunes psalmvertaling is vooralsnog onduidelijk. De octrooi-aanvraag door De Brune aan de Staten van Holland dateert reeds van 9 maart 1643 (afgedrukt bij Kleerkooper/VanStockum). De eerste druk verscheen in 1644. Onduidelijk is of er binnen deze druk meer uitgaven zijn. De titelbeschrijving bij Goovaerts doet zulks vermoeden, maar van de door hem beschreven eventuele uitgave is geen exemplaar teruggevonden. In 1650 verschijnt bij Theunis Iacobsz een herdruk van De Brunes psalmen, samen met die van Datheen, waarvan twee uitgaven zijn teruggevonden. De eerste druk was toen nog lang niet uitverkocht, blijkens de titeluitgave daarvan in 1662, verschenen te Middelburg bij H. Smidt en P. van Goethem. Kleerkooper/Van Stockum noemen zelfs nog een druk in-16^o in Schiedam bij Th. Cel-Bom (waarmee wellicht Thomas Dircksz Cel-born bedoeld zal zijn) in 1651. Van deze laatstgenoemde druk is geen enkel exemplaar teruggevonden (zie ook de commentaar bij 1039).

In schema wordt de drukgeschiedenis als volgt:

literatuur:

Westerbaen 1655-01; Vondelen Voorloper 1655-03; Bruno 1656-01; Van Disselburgh 1666-01; Triglandius 1673-01; Bibliotheca Voetii 1679-01; Cocceius 1689-01; De la Rue 1734-01, p. 20; Koelman 1737-01; Andriessen 1739-01; De la Rue 1741-01, p. 42; Andriessen 1756-01; Van Iperen 1777-01; Goovaerts 1880-03; Worp 1915-04; Kleerkooper/Van Stockum 1916-01, p. 1306; Von Winning 1921-04, XI[a]; Meertens 1943-02, p. 307, 395; WNT 1943-05; NUC 1970-07, p. 537-538; Ros 1972-02; Jubilate Deo 1973-05, nr. 18; Ros 1973-06; Briels 1974-01, p. 429; Hasper 1976-04; Höweler/Matter 1985-06; Luth 1986-08; Revius 1986-05; Groenveld/Den Hertog 1987-04; Buijs 1988-01; de Bruijn 1988-05; de Bruijn 1989-03; Verkruijsse 1991-09; Hoftijzer 1994-02.

Vorige Volgende