| |
1823.
Op den 5en January luyde de poortklokke, ingevolge het voorafgaende besluyt en uyttrommelinge, op den Hallentoren quart vóór 5 ueren. Een quart daernaer moesten alle de poorten dezer stad sluyten, en zoo voort verspringende met het langen der daegen.
18 January. - Wezende Zaterdag is er een groot wild zwijn geschoten, twelk geschiet is als volgt. Dit zwijn heeft merkelijken tijd gezweeft in Vlaenderen en van diversche gezien geweest, dewelke niet gelooft en wierden. Doch ten laetsten heeft men het gewaer geworden in Wijnendaelebosch. Er was een order, dat dit zwijn moest naer 't Hof getransporteert worden, als wezende op de proprieteyt van 't gouvernement. Mijnheer vander Gracht, toeziener van dezen bosch, heeft differente liefhebbers der jacht versocht om gezaementlijk, 20 in getalle, op dit zwijn te jaegen en men heeft het maer vooreerst konnen verdrijven, dusdaenig dat het zich verplaetst heeft tot bij Alter in eenen kleynen
| |
| |
bosch, waer het geschoten is op den 18 dito.
29 January. - Dezen dag wierd op O.L. Vrouwparochie eenen omgank gedaen ten profijte van den arme, denwelken zeer loffelijk uytviel, bedraegende 1300 francs. Dit geviel juyst met den vollen dooy, naer eenen zeer ruden vorst gehad te hebben van meer dan zeven weken. Den termometer van Amsterdam heeft alsdan geweest op negentien graden. De koude heeft zeer fel geweest, veel drooge smoors en weynig sneeuw.
Op den derden Maerte wierden de nieuwe contributiebrieven uytgegeven. En ten zelven dage waeren veel stormwinden, twee daegen lang, voorgegaen door veel regens; enkelijk den vijfden met den noen verbetert.
July. - In deze maend was men bezig met drye nieuwe kerkvensters in de H. Bloedcapelle te plaetsen, om dezelve allingskens in 't drooge te krijgen. Drye differente glazemaekers deden dit voor rekening onbekend.
21 July. - Tusschen 2 à 3 ueren naer middag begon het te donderen. Maer quart om vier ueren, den tweeden mael, zwaere dondervlaegen en van de aldergrootste slaegen boven deze stad, en is alhier gevallen met groot geweld op diversche plaetsen. Op den Kom is hij gevallen op een schip en veel schaede veroorzaekt. In den Ouden Gentweg heb ik 't huis gezien als den vuerbal door de schouwe vloog, zoo verbrijzelde hij gansch de schouw, het dak al den eenen kant den hoek afgeslegen, de zoldervensters bijnae teenemael gebroken, het dak al den hofkant gansch en geheel afgeslagen, uytgenomen eenige ribben.
In de Raemstraete, oostwaert, is hij ook gevallen door de schouwe van eenen wever, die met zijnen zoone bezig was met weven, en de vrouw ook in dat kleyne plaetsken. Doch de ravagie is eerst boven geschiet, alwaer veel gebroken en verbrijzelt is: de venster in stukken geslegen en grootelijks die plaets verwoest. Gelukkig dat de menschen omleeg waeren, meer dan beneden waer men weynig ziet. Dan is den donderbal naer beneden gekomen, waer de menschen waeren, en dezen vuerbol heeft hem neder geleyd op den grond vóór de heerdstede. Dat heeft den man met verschriktheyd aenzien, wezende op zijn getouw omtrent twee stappen van daer, en de vrouw bijnae der nevens staende. Den man zeyde tegen zijne vrouwe: ‘Het is mijn laetste’, en de vrouw met verschriktheyd tegen haren man; ‘Is het uw laetste, 't is ook het mijne’. Doch de vrouw, door groote benauwtheyd, verplaetste haer om verder van den vuerbal te wezen, en daerdoor trok zij hem naer haer en was lam ter aerden geslegen, niet konnede haer verroeren. Maer den man bleef staen zonder roeren, en dit was zijn geluk. Den man zag gedeurig den donderbol aen die, zoo hij mij zeyde, de groote was van een dobbel ey. Hij zag hem slangewijs uytrekken, zoals wij den blixem zien, en vloog rond het plaetsken, hetwelk kleyn en leeg is. De slange vuer vloog boven 't hoofd van den man, die stond voor zijn getouw, en zijn zoon ook tegen den meur voor 't zijne, al den anderen kant, en was onderhalve voet nader aen den meur. De vuerige slange sloeg in 't vliegende geweld tegen den meur, waer den zoon stond circa 3 voet
| |
| |
van den meur. De plaets en teeken heb ik op den meur gezien. Den jongen wierd omverre geslaegen en was den slechtsten gesteld van het huysgezin. Daernaer vloog den blixem nog met geweld rond de plaetse, waer zij waeren, vloog in 't bedde van binnen rond om, waer ik de tekens gezien hebbe van verbrijzelinge. Een cruyssefix hing in het bedde, en den blixem sloeg er den blok af, waer het cruys ordinaire in geplant is, zonder het beeld te schenden. Eyndeling vloog hij boven het hoofd van den man naer 't venster waer den man stond, geen 3 voeten van zijn hoofd. Den blixem vertrok uyt dit huys door eene openinge in den hoek van 't cassijn, niet grooter dan een franc, en dit zonder 't glas of 't cassyn te breken. Dan vloog hij al den anderen kant recht over dat huys, waer hij uyt quam, in dezelve straete en sloeg de helft van 't dak af al de achterplaetse. Alsdan keerde hij weder nevens het eerste gemelde huys en vloog binnen al het gotegat op den grond. Den man, die op straet was en dicht daerbij, heeft mij gezeyd het gezien te hebben.
Den man van 't eerste gemelde huys peyst dat den donderbol twee stonden in zijn huys geweest heeft, want zeyde hij: ‘Ik hebbe mijne voordeure toegeslovoor 't slecht weder en ik heb ze open en verbrijzeld gevonden’. En ziet, zeyde hij mij: ‘Daer ligt nog het slot, dat met geweld afgeslegen is’, hetwelk ik met verwondering aenzien heb. De deure hebbe ik aenzien al of zij met een uyterste geweld in stukken geslegen was, en was nochtans goed en dikke. De tweede mael laegen zijne kinders van verschriktheyd plat op de plaets en schreeuwden. Hij vreesde dat zij ook lam waeren, maer neen, gelukkiglijk. Hij besloot daeruyt dat den donderbol den tweeden keer al de voordeur ingekomen was en al de achterdeur uytgegaen was, die recht over malkanderen waeren. Ik heb de vrouw gezien en gesproken, staende vóór haer bedde, waerop zij nog lag sedert 24 ueren, noch niet konnende staen en nog geen een vinger roeren. Den zoon lag boven in zijn bedde en was nog heel slecht. Dit alles aen mij verhaelt door den man van den huyse in dezelve plaets, waer 't geschiet was, vier en twintig ueren daernaer.
2 Augusti. - Men wist alreeds op dezen daete dat den 8en moesten komen de maetschappij van Duynkerke en dat zij hun logement zouden nemen in 't hotel De Coornblom.
4 Augusti. - Was nu den dag, alsdat den Salon des Arts tot Gend geopend wierd.
8 Augusti. - Dezen dag wierd verwacht tot Brugge de maetschappij van Duynkerke. Daer zweefden in den naermiddag, groote dondervlaegen rond deze stad, doch de inwoonders trokken met groote menigte naer Schipsdaele. Als ik aen het Templehof, was, zeyde ik tot mijnen zoon: ‘Laet ons naer de stad gaen, want daer is boos weder op handen’. Wij waeren effen thuys, waerom ik blijde was. Want de alderzwaerste regens vielen met geweld doch zonder donder. Alle die menigte van menschen en konden zich niet verbergen in de huysen van Schipsdaele; zij waeren al zonder parapluy en moesten hun vergenoegen van wel geweekt te zijn van den aenhoudenden regen, zonder de maetschappij te zien arriveren. Want zij quamen enkelijk om 10 ½ ueren 's avonds met 't slecht weder.
| |
| |
9 Augusti. - Die van Duynkerke zijn omtrent tien ueren van hier naer Gend vertrokken en wierden uytgeleyd gelijk zij waeren ingehaeld door de maetschappij der Brugsche liefhebbers.
De inhaelinge der Duynkerksche maetschappye tot Gend was zeer luysterlijk. Den consul van Zijne Majesteyt den koning der Nederlanden, die tot Duynkerke is, genaemt mijnheer J. Moser, getitteleerd: den weledelen, was met de nachtbargie van mijnheer Moerlose vertrokken.
Die van Duynkerke vóór Gend gekomen zijnde, wierden door den genoemden consul geleyd en wierden van de Gentenaers zeer achtbaer ontfangen, vergezeld door Husaeren en andere troupen met de maetschappye van Gend, de Ste Cecilia.
10 Augusti. - Dezen dag was tot Gend bestemt om het concours der musique. Naerdat zij geconcoureerd hadden, wierd den eersten prijs gegeven aen die van Duynkerke. Maer het concours om het slecht weder niet konnende continueren, hebben zij het uytgestelt tot den volgenden dag, wezende Maendag, als wanneer die van Cortrijk den 2en prijs bequaemen en Brugge den derden. Die van Brugge zijn teruggekeert en quaemen hier aen tusschen 11 en 12 ueren 's nachts.
12 Augusti. - Om elf ueren voor den noen, ofte 11 ½, zijn alhier teruggekeerd zeer triumphantelijk de heeren der maetschappij van Duynkerke. Ik heb ze voor mijne voeten zien vaeren in 't aenkomen in een alderschoonsten uniform van Garde National. Geheel de bargie, alwaer zij van boven waeren, was zeer schoon om aenzien, niet beter konnende vergeleken worden als eenen grooten blomkrans door hunne zuyvere en levende coleuren, maekende eene alderschoonste vertooninge. Hunne casquetten verciert met groote zilverplaeten en boven het hoofd eene schoone zuyvere witte panasse. Deze gelijkvormigheyt zeer schoon toegerust, trok alle de aenschouwers tot eene verwonderende aendacht. En den grooten toeloop des volks maekte van dezen morgen eene waere feeste der ingezetenen, zoo eygen aen 't Vlaems volk. Want al is Duynkerke aen Vrankrijk, zij zijn nietmin ook Vlaemingen.
Nu dan afgestapt zijnde van de bargie, wierden zij ontfangen van onze Brugsche maetschappij en geleyd in de stad tot voor de verzaemelplaetse, waer de musiquezael was der voorgenoemde liefhebbers, waer hun den wellekomwijn geschonken wierd. En dan zijn zij gezaementlijk gegaen naer het gouvernement, om hun respect te bewijsen aen Zijn Excellentie mijnheer den gouverneur Benoit Holvoet. Een kouden diner verwachte hun in 't hotel De Coornblom, om daernaer te vertrekken naer Schipsdaele, waer een vaertuyg hun verwachte om naer huys te keeren.
25 September. - Om 12 ueren begon men den beyaert te spelen, de maere gekomen zijnde alsdat mijnheer van Gierdegom, adjoint der classe van d'architecture alhier, tot Amsterdam de eerste plaets bekomen hadde in 't concours over een project van plan, elevatie en doorsnijd voor eene gereformeerde kerke te doen bouwen.
27 September. - Om elf ueren en half was op de Halle alhier eene solemnele prijsdeelinge in eene plaetse daertoe bereyd op
| |
| |
eenen verheven theatre, waer verzaemelt waeren den burgmeester, de schepenen en de maetschappij van de lijnwaeten. De prijzen wierden gedeelt, onder het speelen van den beyaerd en veel musicaele instrumenten, met het lezen van eenen dicht. Eenen landsman had 3 medaillen, een ander, twee, en dan eenige elk een. Deze maetschappij verricht dit met veel eere en verdient grooten lof.
28 September. - Dezen dag was er eene vergaederinge op de Academie, om te beraemen over de feeste en aenstaende inhaelinge van mijnheer van Gierdegom.
Op den 6 October, tegen den avond, heb ik van iemand gehoort dat hij daer terstond den postmeester uyt het Hotel des Pays Bas ontmoet had, die hem verzekerde dat er een nieuwen paus was, dat de maere daer seffens per brief in de posterye aengekomen was, met naem den cardinael Dellaginga, en dat hij aengenomen heeft den naem van Leo XII. Wij hebben daernaer de vaststellinge hieraf gehoort.
8 October. - Dezen dag was gesteld tot het inhaelen van mijnheer Joannes van Gierdegom. Ten dien eynde was den heer president, mijnheer Wynkelman, en de voordere heeren der directie vergaedert op de Academie, om tegen den tijd der bargie van Gend ter ontfanging te gaen. Daer was eene cavalcade, carossade en musique. Zij gingen langs de Vlaeminckstraete, Groote Markt, Steenstraet, Stevensplaetse (Oud Beenhuys), Mariastraete tot de bargie, alwaer den prymus gecomplimenteert wierd. En de cortege, op den weertocht, naer de Mariastraete tot recht over 't Seminarye, dan inslaende voorbij en achter het Seminarie al de Goesemousputstraete al de Groote Meersch tot aen de veste, dan omslaende tot in de Kleyne Meersch, voorts tot aen de woonste van den prymus. Deze woonste was voortijds het eester geweest van den proost van O.L. Vrouw, mijnheer vander Stricht. Het heeft ook eenige jaeren geweest de Academie van mijnheer Jan Legillon, waer hij ons, zijne discipelen, leerde de teeken- en schilderkonst. En naer de ordinaire honnetiteyten vertrokken weder naer de Academie, waer hij andermael gecomplimenteert wierd en een eermedaille aengedaen wierd. En naer het eyndigen van de ceremonie was een luysterlijken diner, waer present waeren zijne huysvrouwe en gezusters Alle de straeten waeren zeer wel verciert en particulierelijk de twee Meersschen.
26 October. - Heden is geïnstalleert in de apostolijke Zondagschool mijnheer Ignatius van Coillie, als directeur derzelve. Men heeft hem eenen dicht en vreugdgezang opgedraegen met dit gemakkelijk jaerschrift; ‘Mijnheer Ignatius van Coillie is Directeur’.
Er was per ordonnantie van die het competeert in alle parochiekerken gecelebreert achter de hoogmisse den Te Deum Laudamus, om God te bedanken over de spoedige verheffinge tot het pausdom van Leo XII en om te verzoeken zijne goede regeeringe onder de goddelijke bestieringe.
Den 4 November, naer middag ten 4 ueren, naer de weeninge en 't geluyd der klokken, begon men in St. Salvatorskerk de vigiliën der overledenen voor Pius VII, dewelke ten hoogsten solemneel waeren. Den deken, mijnheer Corselis, was den celebrant, en mijn- | |
| |
heer Van Coillie met mijnheer Algoed, assistenten, en dan twee cantoors. Quart vóór vijf ueren begonnen den Venite Exultemus, dewelke zij zeer schoon executeerden. Omtrent half zeven begon men de Lauden met een zeer schoon Miserere. Om 7 ueren en half waeren de Lauden ten eynde.
Alle de stoelen en knielbanken waeren alreeds in gereedheyd tegen den vijfden voor Zijne Excellentie mijnheer den gouverneur B. Holvoet, voor den burgmeester, mijnheer Ch. baron de Croesere, en de authoriteyten die daer genood waeren.
Alle de klokken dezer stad hebben geweend en geluyd van elven tot twaelven; zelfs ten tijde der vigiliën luyden zij ook.
5 November. - Om elf ueren begon men de commendatiën en daernaer den hoogen dienst met al den luyster die men aen denzelven konde toebrengen, gelijk het wel betaemde, hetwelke deurde tot naer den één ueren, alle de klokken der stad luydende. Mijnheer den gouverneur, burgemeester en de autoriteyten waeren daer present. Bij duyzende menschen, gaenders en komers, ten tijde van den dienst. De Latijnsche spreuken, die rond den hoogen altaer waeren in de gestoelten en rond de catafalke, waren uit Ezechiël, Jeremie, Machabeën, Eclesiasticus, Paulus en Joannes, betrekking hebbende op den overleden paus. Voor voldoening van 't public heeft deze catafalke nog 2 daegen blijven staen.
In 't eerste van decembre heeft mijnheer Jacques de Lespee, geboortig dezer stad, gegeven 5000 gulden aen het instituut van landbouw en volkplanting, waer den croonprince chef van is. Dit is in Holland dat deze plaets is. Den gemelden heer had alreeds 5000 gulden gegeven en daerom hadden zij in die nieuwe plaets eene straete genaemt: de straete van Jacques Lespee. En dit was oorzaek dat hij de bovengezeyde som gegeven heeft. Dien heer ligt nu in doodsnood onder de Heylige Gerechten.
19 December. - Mijnheer Jacques de Lespee is overleden dezen dag, 's morgens ten vijf ueren, in den ouderdom van 57 jaeren.
|
|