Spiegel historiael. Vijfde partie. Deel 2

Van Gent der stede ende van Artoyse met, ende van Willem van Gule(le)ke .xvii.

Nu hebben die van Gent verstaen
Hoet te Brucge es vergaen,
Nochtan en wilden se keren niet¹¹³⁹
Dor gene noet, dor geen verdriet.
Men sach nie so grote noet⁺
Alse te Gent was doe om broet.
Si vochten daer om, mer no dan
Sone wilden die backers niet vordan
Dat broet bringen om dese saken.
Doe dedemen daer menige kiste craken,⁺

1139 keren = tusschenkomen; Le Long begreep: niet terugkeeren om de Franschen te begunstigen?

+ (5)

+ (10)

[p. 274]

 

Daer hadmen doe varinge vercocht.

 

Dus ward scumen eerst opbrocht.

 

Men heeft geseit te menigen tiden

1150

Datmen om onrecht soude striden

 

Ende om eten soudemen vechten,⁺

 

Ende dan soude geen baliu berechten.

 

Het was so diere in die stat

 

Alse deen den andren teten bat,

1155

So ondersprakensi onderlinge

 

Dat elc sijn broet met hem bringe.⁺

 

⁺ Ende soudi oec eten, hi moester of

 

Hem versien, dit was neuwe stof.

 

Artoys, die dus was ontfloen,

1160

Penst nauwe wat hi mach doen,

 

Daer hi hem best met wreken mach.⁺

 

Die van Brucge, die nacht ende dach

 

Spieres senden, die dit begomen,

 

Ende die nu wel hebben vernomen

1165

Datmense stormen sal sonder genaden.

 

Om dit si nu vesten daden⁺

 

Dapperlike dach ende nacht

 

Jegen die Fransoyse cracht,

 

Om dit vesten si ter vard

1170

Doen Guelke des geware ward,¹¹⁷⁰

 

Reet hi met rade te Brucge binnen,⁺

 

Daer hi ontfaen was met minnen,

 

Ende grote ere mede gedaen,

 

Ende hebben over here ontfaen.

+ (15)

+ (20)

+ bl. 46 a.

+ (25)

+ (30)

1170 Guelke: Willem van Gulik kwam te Brugge binnen den 23ⁿ Mei 1302 (Gilliodts-Van Severen, Inventaire des Archives de Bruges, I, bl. 112).

+ (35)

[p. 275]

1175

Daerna so dedemen hem weten daer

 

Dat sijns oems wapen, vorwaer,⁺

 

Des heren van Morseke waren besloten¹¹⁷⁷

 

In ene scrine. Met ere roten

 

Ginc hi vaste daerward,

1180

Ende sloech die scrine op ter vard,

 

Ende nam die wapen diere in lagen,⁺

 

Ende seide hi woudse selve dragen.

 

Die tijt es comen, hi hads te doene

 

Jegen den here van Castelioene¹¹⁸⁴

1185

Ende jegen heren Jacop van Simpole.

 

Hi wilde gaen tere ander scole⁺

 

Ende leren metten swaerde houwen.

 

‘Ic wane het sal den conine rouwen,

 

Dat hi mijn oem nu hout gevaen’.

1190

Doen sprac Morseke sonder waen:

 

‘Gi wilt’, seit hi, ‘dulheit bestaen.⁺

 

Ic sal u vaen, gine latet te handen,

 

Vans heren halven vanden landen.

 

Waendi dus den coninc verdriven?

1195

Gi selt uwen oem doen ontliven.’

 

Dese worde worden daer ru.⁺

 

Dagematere was doe baliu,¹¹⁹⁷

 

Die hem vele daer onderwant

+ (40)

1177 Morseke = de heer van Moerzeke, aan wien Gwij van Dampierre zijn degen overgegeven had, toen hij zich naar het kasteel van Rupelmonde terugtrok (begin November 1299)

+ (45)

1184 Castelioene = waarschijnlijk Gwij van Châtillon, graaf van Saint-Pol, broeder van Jacob van Châtillon. Zie vs. 724

+ (50)

+ (55)

+ (60)

1197 Dagematere: Verschillende baljuwen van Gent behoorden tot de familie van d'Anchem. Dagematere zou dus hier beteekenen: behoorende tot die van Anchem (Da[n]gem).

[p. 276]

 

Jegen Guleke, die doe sijn hant

1200

Opdroech ende wilde d[o]rsteken,

 

Om datter Morseke toe dorst spreken,⁺

 

Was hi daer welna bleven doet,

 

Maer met crachte hi ontscoet,

 

Ende Guelke trac te Bru[c]gewaerd.

1205

Die wapen vordemen op .i. paerd.

 

Ende mijn her Gi, doen hijt verstoet,⁺

 

⁺ Volgede den neve opden voet,

 

Ende quam te Brucge binnengereden,

 

Om te hulpen die vanden steden,

1210

Diene ontfingen opdien dach

 

So blidelike, dat u ne mach,⁺

 

Noch en can vertellen geen man.

 

Si cosene tenen here vordan,

 

Ende geloefden hem daer vord mere

1215

Hem te dienen emmermere.

+ (65)

+ (70)

+ bl. 46 b.

+ (75)

1155 onderspraken hs.: onder spraken 1166 Om dit hs.: Omdit 1168 Jegen hs.: legen.

1175 Daerna hs.: Daer na 1184 Jegen hs.: legen 1185 jegen hs.: iegen; Jacop hs.: Iacop 1192 latet hs.: laten 1198 onderwant hs.: onder want.

1199 Jegen hs.: legen 1200 Opdroech hs.: op droech; dorsteken hs.: d'steken 1202 welna hs.: wel na 1204 trac te hs.: tracte; Brucgewaerd hs.: Brugew'd 1208 binnengereden hs.: binnen gereden 1213 vordan hs.: vord an 1215 dienen hs.: diennen 1219 .i. waen, dits waer hs.: .i. waendi waer.