De historie van Belgis

[p. 137]

Tafel van de kapittelen in dit deel begrepen.

46. Kapittel.	Van de vreedheyd der Zwitsers, hoe zy met'er tyd magtig geworden zyn en het jok van hunnen hals geworpen hebben; van de strydbaerbeyd en gewoonten der oude Swaven en andere Duytsche.	Bladzyde 3
47. Kapittel.	Van de oude afkomst der Gallen of Fransche, en van tweederhande Fransche, als Gallische en Duytsche.	8
48. Kapittel.	Hoe deze Geslagt-lyst voorders uytgebreyd word op verscheyde Vorstendommen en Landen, tot aen den overloffelyken Maximilianus, Roomschen Keyzer.	12
49. Kapittel.	Van de oude afkomst der dry verschrikkelyke natien, als Hunnen, Gotthen en Wandalen, die onze en andere Landen gekweld hebben.	16

Vierden boek.
1. Kapittel.	Van wie deze Nederlanden naer de dood van Julius Cesar bestierd wierden, van groot Belgis en andere dingen.	20
2. Kapittel.	Wat in deze Nederlanden geschied is ten tyde van den keyzer Augustus, onder wiens regering Christus geboren wierd.	24
3. Kapittel.	Wat de keulsche Kronyk in deze Nederlanden zegt geschied te zyn in het jaer dat Christus geboren wierd, of daer omtrent, en van de stad Keulen.	27
4. Kapittel.	Wat de triersche Kronyk meld wegens de stigting der oude stad Trier.	32
5. Kapittel.	Hoe de stad Trier schatting ontfing van vyf andere steden, en wat daer uyt veroorzaekt is.	36
6. Kapittel.	Dat den keyzer Augustus niet altyd gezegepraeld, maer ook verlies geleden heeft in deze en andere Landen.	38
7. Kapittel.	Wat in deze Nederlanden voorgevallen is onder de roomsche keyzers Claudius en den boosaerdigen Nero.	40
8. Kapittel.	Van de edele afkomst der Brabonen, die van de Romeynen tot Bestierders dezer Nederlanden gesteld wierden.	44
9. Kapittel.	Van zommige Roomsche Keyzers, en wat in deze Nederlanden onder de zelve gezien is.	48

[p. 138]

10. Kapittel.	Hoe Godefridus Brabon tegen de Romeynen opstond, en op de zelve eene groote overwinning behaelde. Van zommige vermaerde Mannen.	51
11. Kapittel.	Van eenige Regeerders van Vlaenderen, en van dertig Tyrannen die hun Keyzers lieten noemen en nae het Roomsch Ryk stonden.	56
12. Kapittel.	Nog van zommige Bestierders van Vlaenderen, en onder welke roomsche keyzers zy regeerden.	61
13. Kapittel.	Wat voorders in deze Nederlanden en elders voorgevallen is, sedert het jaer Ons Heere 377 tot 416, en van de naemen van zommige andere Natien.	64
14. Kapittel.	Van Karel den Schoonen, Falando en zyne kinderen, en van zommige fransche en brittannische Koningen die in dezen tyd geregeerd hebben.	67
15. Kapittel.	Wat'er voord in deze Nederlanden en elders voorgevallen is; hoe Saluwaert vermoord en beroofd wierd, en hoe zynen zoon Liederik over deze daed vraeke nam.	72
16. Kapittel.	Van Liederiks Houwelyk, zyne rechtveêrdigheyd en zyne Kinderen. Groote verwoesting in Vlaenderen en daer omtrent.	75
17. Kapittel.	Dat de Bestierders van Vlaenderen van edelen stam waeren, en ook met adelyke geslachten door Houwelyken vermaegschapt.	79
18. Kapittel.	Hoe den jongen Liederik, zoon van Estoredus, groote moeyte had om de roovers en moordenaeren te bedwingen, die hun onthielden in de bosschen van Vlaenderen.	83
19. Kapittel.	Van eenige vroome Graeven van Vlaenderen die voor den Christenen Naem in verre lauden hun leven gewaegd hebben tegen de ongeloovige Sarracenen of Turken.	87
20. Kapittel.	Hoe de Romeynen gewoon waeren hun te oeffenen in de konst des Oorlogs.	91
21. Kapittel.	Hoe de Romeynen hunne legers plagten neder te slaen, en hoe stiptelyk zy alle dingen beschikten.	93
22. Kapittel.	Van het Geweèr en Harnas der Romeynen, hoe zy hunne Oorlogen met wysheyd voerden, en hunne Kapiteynen zeer getrouw en onderdaenig waeren.	95
23. Kapittel.	Van den stryd der Romeynen, mogendheyd en groot geweld over de gansche Weireld, eene schoone, lustige en wel bedagte Redevoering.	98
24. Kapittel.	Van de strydbaerheyd der Gallen en Belgen, en hoe de Koningen van Vrankryk hunne Voorrechten in Vlaenderen afgegaen zyn.	104
25. Kapittel.	Hoe Holland van Batho met zyn volk bewoond is geworden, en den naem van Batavia gekregen heeft.	106

[p. 139]

26. Kapittel.	Van Holland en deszelfs voornaemste Steden.	110
27. Kapittel.	Van Zeeland, en hoe het eerst afgedykt was.	114
28. Kapittel.	Van de stigting der Zeeuwsche Steden, en den oorsprong van hunne Naemen.	117
29. Kapittel.	Van eenige oude gewoonten der Hollanders en Zeelanders.	119
30. Kapittel.	Van eenige andere zeden en gewoonten der Hollanders en Zeelanders, hunne wyze van oorlogen in oude tyden; hunnen lof.	122
31. Kapittel.	Hoe Braband, Henegouw en Vlaenderen van ouds beschreven zyn, en van den naem Gelderen.	125
32. Kapittel.	Van zommige eygenschappen van Braband en Henegouw, en van de voornaemste steden dezer landschappen.	128
33. Kapittel.	Van de Vlaemingen en hunne oude Naemen, en van de Doornykers.	135
34. Kapittel.	Van de gelegentheyd van Vlaenderen in oude tyden omtrent de zee.	137
35. Kapittel.	Van alle de Overstroomingen in Vlaenderen, van het jaer 1316 tot 1566.	141
36. Kapittel.	Van de Rivieren van Vlaenderen.	146
37. Kapittel.	Van de beslotene steden in Vlaenderen, hoe veel onbeslotene Steden en Dorpen in dit Landschap geteld worden, en van de Vlaemsche Steden, die Zee-haeven en sterke Kasteelen hebben.	150
38. Kapittel.	Van de Heerlykheden, Voorrechten en den Edeldom van Vlaenderen.	154
39. Kapittel.	Hoe Vlaenderen plagt verdeeld te zyn, en van de hooge Leenhoven van het zelve land.	158
40. Kapittel.	Van zommige Oudheden der stad Gend, en van haere verscheyde Naemen.	161
41. Kapittel.	Van sommige Oudheden raekende de Abdyen van S. Bavo en S. Pieter te Gend, en andere dingen.	166
42. Kapittel.	Van Zommige Oudheden en Schermutselingen van de twee kasteelen te Gend, staende op de Rivier de Leye.	172
43. Kapittel.	Hoe de Moniken weder hun verblyf kwamen houden te S. Baefs, onder hunnen abt Gerardus. Korte beschryving van het Beleg van Gend, en hoe daer uyt eene Jaer-merkt en Waeke gesproten is.	177
44. Kapittel.	Van verscheyde dingen hier te lande en elders gebeurt omtrent het jaer 1000, voor en naer, van de verwoesting der stad Lothryk enz.	183
45. Kapittel.	Van zommige Gedenk-teekenen en Oudheden der stad Lothryk, daer men meynt dat Belgis gestaen heeft.	187
46. Kapittel.	Van de meting der stad Gend, van haere Gestigten, Gerievelykheden, Bestiering, Hantering en Zeldzaemheyd.	194
47. Kapittel.	Van een wonderhaer geschilderd Autaer-Tafe-

[p. 140]

	reel te Gend, welkers weerga nauwelyks in de wereld is, en andere dingen.	202
48. Kapittel.	Van den yzeren zolder te Gend, en vele andere konstige werken raekende de Beeldhenwkunde.	210
49. Kapittel.	Van zommige Kloosters en pragtige Huyzen te Gend, en van twee schoone Schutters-Hoven.	215
50. Kapittel.	Van zommige Wonderen raekende de Schilder- en Beeldhouw-kunde.	220
51. Kapittel.	Van het Stad- of Schepen-huys te Gend, verscheyde veranderingen en vernieuwingen aen het zelve gedaen, en van eenige voornaeme Klokken dezer stad.	224
52. Kapittel.	Van de stigting van zommige oude Gebouwen te Gend.	231
53. Kapittel.	Vervolg van de stigting der Gendsche Gebouwen.	236
54. Kapittel.	Vervolg van de opregting en vernieuwing der Gendsche Gestigten, en wanneer zommige van de zelve afgebroken wierden, tot het jaer 1565.	240
55. Kapittel.	Van eenige Wonderen en Vremdheden te Gend geschied.	247
56. Kapittel.	Van tien Eygendommen die aen Gend mogen toegeschreven worden; van de rivier de Lieve; van de Voorrechten dezer stad en haere Teekens.	254
57. Kapittel.	Van zommige oude Policien te Gend; van de genegentheyd der Gentenaeren tot hunnen Vorst en van hunne grootmoedigheyd; van de Kamer van den Raed binnen de gemelde stad.	259
58. Kapittel.	Van de Wet van Gend, en hoe zy in voorledene tyden verkozen wierd by privilegie.	268
59. Kapittel.	Van de princelyke stad Brugge, wat van de zelve geweest heeft en nog is.	272
60. Kapittel.	Van de stad Iperen en zommige andere steden van Vlaenderen, als Cassel, Ryssel, Douay, Audenaerde, Kortryk, Aelst, Dendermonde, Geeraerdshergen en Grevelingen.	277
61. Kapittel.	Verscheyde gevoelens aengaende de oudheyd van Doornyk, wat zy voor eene stad geweest heeft en nog is, wezende dit ten deele eene berhaeling van het geen daer van in het tweede boek gezeyd is.	280
62. Kapittel.	Van de verandering der Nederlanden en den oorsprong der stad Loven.	287
63. Kapittel.	Van twee Kasteelen, het een te Leyden en het ander te Antwerpen; van de Russen; vermeerdering van Antwerpen.	290
64. Kapittel.	Van Brussel, Mechelen, Lier, Aken, Maestricht en Hoey.	293
65. Kapittel.	Van de Wapenen der dry hoofdsteden van Vlaenderen, en wat Wapenen vele vremde natien van ouds gevoert hebben.	297
66. Kapittel.	Van verscheyde wondere dingen in deze Neder-

[p. 141]

	landen geschied sedert het jaer Ons Heere 380 tot 1164, waer in ook verhaelt worden sommige verwoestingen veroorzaekt door den brand.	304
67. Kapittel.	Van andere Wonderen in deze Nederlanden geschied van het jaer 1267, of daer ontrent, tot 1404.	310
68. Kapittel.	Van andere Wonderen in deze landen gebeurt sedert het jaer 1468 tot den tegenwoordigen tyd.	314
69. Kapittel.	Hoe en van wie deze Landen eerst tot het Christen Geloof zyn bekeert geworden.	322
70. Kapittel.	Van de Bekeering van Vlaenderen, en wie daer toe bezonderlyk gearbeyd hebben.	326
71. En laeste Kapittel.	Wie nog groote neêrstigheyd gedaen hebben om de Vlaemingen in het Christen Geloof en in de deugd te onderhouden.	330
	BEOORDEELING van eenen hedendagschen Nederlandschen Geleerden, over Marcus van Vaernewyks Historie van Belgis.	335

Bvyoegsel op Marcus van Vaernewyks Historie van Belgis, of Kronyke der Nederlandsche Oudheyd, door eenen Nederlandschen Geschied-kundigen.

Eerste Kapittel. Van den oorsprong der naemen van sommige aloude Volkeren, die de Nederlanden bewoont of aldaer hun verblyf gehouden hebben.	Bladzyde. 1
Tweede Kapittel. Van de Zeden en Gewoonten van eenige der Volkeren, waer van in het voorgaende kapittel gesproken is.	16
Derde Kapittel. Van nog eenige andere Volkeren van Scythischen oorsprong, die tot den ondergang van het romeynsch keyzerryk medegewerkt hebben en in de voorgaende kapittels niet genoemt zyn.	21
Vierde Kapittel. Van de Volkeren die by de komst van Julius Cesar in Gallien het land van Belgien bewoonden.	24
Vyfde Kapittel. Van de overblyfsels van den naem der Volkeren die eertyds de Nederlanden verwoest hebben, welke in den genen van sommige gemeenten van het koningryk der Nederlanden nog gevonden worden.	27
Zesde Kapittel. Van den oorsprong van den naem der verschillige Provincien en voornaemste Gewesten der Nederlanden.	30
Zevenste Kapittel. Van den toestand der zeventien Provincien der Nederlanden in het midden der zestiende eeuw.	33
Achtste Kapittel. Van de bynaemen welke aen sommige Forestiers en Graeven van Vlaenderen gegeven zyn geweest.	69
Negenste Kapittel. Van de Baronnyen en aloude Bannier-Heerlykheden van Vlaenderen.	83

[p. 142]

Tiende Kapittel. Van eenige Heerlykheden van Vlaenderen, waer van in het voorgaende kapittel niet gehandelt is.	109
Elfste Kapittel. Over den inwendigen toestand der Nederlanden geduerende de regeering van den berugten hertog van Bourgondien Philippe den Goeden.	126
Twaelfste en laeste Kapittel. Van eenige Gebeurtenissen en Stigtingen, die voor het jaer 1560 in Vlaenderen plaets gehad hebben en waer van Marcus van Vaernewyck geen gewaeg maekt.	177
Alphabetische beredeneerde naemlyst der Gentenaeren, die in de Geestelykheyd, in het Wethouderschap, in den Kryg of in het een of ander vak der Konsten, Letteren en Wetenschappen eenen onsterffelyken naem verworven hebben.	Bladzyde 1
Aenwyzings-tafel der Kerken, Kloosters, Godshuyzen, Openbaere Gebouwen en Gestigten, voornaemste Bezondere Gebouwen, Poorten, Bruggen enz. enz. begrepen in het Plan van Gend, zoo als die stad in het jaer 1534 bestond, voor het afbreken der S. Baefs-stede.	Bladzyde 1

eynde der tafel van het tweede en laeste deel.