Kort verslag van den zwaren brand te Paramaribo, hoofdplaats der kolonie Suriname, op den 21 januarij 1821 voorgevallen

[p. 37]

Aanmerkingen.

(1) Het Kerkgebouw der Luthersche Gemeente.

(2) Uitvoerige ontwikkeling van den Tekst liet de tijd, voor mijn opstel overig, niet toe; ook dacht mij het gezegde genoeg tot het oogmerk.

(3) De Brand begon des Zondags den 21sten Januarij, des namiddags ten 2 ure, en werd eerst gestuit des Maandags voormiddags ten 11 ure, terwijl de puinhoopen meer dan acht dagen daarna nog rookten.

(4) Het Kerkgebouw der Hervormden mogt voorzeker onder één der eerste sieraden van de Kolonie geplaatst worden, en zou menige aanzienlijke Stad in het Moederland geene oneer hebben aangedaan. Het was een achtkant, koepelsgewijs gebouw, van steen opgehaald tot eene aanzienlijke hoogte.

Het bevatte, buiten het wèl ingerigt en sierlijk gestoelte, een' Predikstoel, welke een kunststuk mogt heeten; een Orgel, hetwelk door welluidendheid en zwaarte uitmuntte; twee sraaije marmeren Monumenten, ter gedachtenis van den Oud - Gouverneur - Generaal j.f. friderici, en den Gouverneur - Generaal c.c. bentinck. In het geheel was het een Gebouw, wèl ingerigt tot uitoefening van den eenvoudigen Eeredienst.

[p. 38]

De eerste steen is gelegd, 21 Junij 1810, terwijl hetzelve door den Wel Eerwaarden Heer p.j. van esch, destijds Predikant, tot den openbaren Eeredienst ingewijd is, den 29 Mei van het jaar 1814.

(5) De Kolonie werd in de jaren 1819 en 1820 zwaar geteisterd door de kinderziekte, door welke duizenden zijn weggevaagd.

De treffende en veelvuldige sterfgevallen van den laatsten droogen tijd zijn nog levendig in het geheugen; terwijl het niet onbekend is, hoeveel de Kolonie Suriname door den oorlog en de scheiding van het Moederland geleden heeft.

(6) De woede der vlam scheen al wat woning was te zullen verteren, daar dezelve, tegen den wind in, in geweld toenam, en alle aangewende middelen tot blussching verijdelde.

Het omverhalen van eenige gebouwen is alleen het middel geweest, hetwelk den voortgang der vlammen heeft gestuit.

(7) Men heeft niet meer dan ééne Mulattin, een' Militair en twee Negers, als door de vlammen omgekomen, kunnen ontdekken.

(8) En wel dat gedeelte, waar de meeste Amerikaansche pakhuizen zich bevinden; terwijl de toevoer der levensmiddelen van de Plantagiën in de eerste behoeften voorzag.

[p. 39]

(9) Van Gouvernementswege werden dadelijk middelen beraamd, om in den eersten nood te voorzien; daar alle de Apothekers - winkels waren afgebrand, werd de Apotheek van het militaire Hospitaal ten algemeene gebruike opengezet.

De Kerkeraad der Hervormde Gemeente benoemde eene Commisfie, ten einde in de eerste nooden van ongelukkig gewordene leden der Gemeente te voorzien; terwijl de welwillendheid van weldenkende kooplieden aan den dag gelegd werd, om, door geen vuig eigenbaat gedreven, hunne koopwaren, vooral levensmiddelen, voor dezelfde prijzen af te leveren, welke vóór den brand op dezelve bepaald waren; en sommige zelfs aan behoeftigen voor niet uit te deelen.

(10) Men mag het voorzeker wel opmerken, dat de ontzettende schrik en angst een' zoo weinig merkbaar-nadeeligen invloed gehad hebben op de gezondheid der bevolking, zoo wel als de buitengewone ligchaamskrachten, welke betoond werden in het redden en in veiligheid brengen van have en goederen.