De schadt-kiste der philosophen ende poeten

[p. 214]

Vyt die Vlasbloem in Helmont.

Refereyn.
Ghephilosopheert op die Lofwerdige Deught.

COmpt voorts mijn Sãg Goddin, eij doet mijn Liere clinckẽ,
Spoedt v naer Helicon, en wilt my ras eens schincken,
Vijt Heynsteborne reyn, dat my dus doet verlanghen
Naer Pallas hooghe school, eer my nou gaet ontsincken,
Mijn Leerlustich ghemoet, dat sonder v wordt banghen
Spalckt v op Pallas heynst, van Iouis macht behanghen,
Ontsluijt my eens t'salet. Parnassi groen bevlecht
Waer dat die ware Deught, mach nemen doch haer ganghen,
Alleen deur die natuer. In yemants hert ghehecht,
Een sake dick ghewolckt, t'verstant en machs niet recht
Begrijpen noch verstaen, om t'beneuelt hert tasten,
Maer bekennen voor eerst, die vruchten vanden knecht,
Sijn daden goet off quaet, alsoo sy hem verrasten,
Het diendt wel op ghemerckt, want veel ghemomde basten,
Commen woldrichtich hier goet schijnende gheveught,
⁺ Maer hoort Platonem hier die ons dus compt ontlasten
Gheen goet en is hier goet, sonder die ware deught.

⁺ GHelijckerwijs het licht, van een Lanterne claer,
verduijstert van die Son, wordt hier off elders daer,
Waer dat gheschieden mach, soo wordt den mensch onnut
Beschaemt al deur die Deught gheloouet vry voorwaer,
Want sy mit haeren glans, die vuijlicheyt uijtput,
Oock sulcken aertsche licht, dat den hornen beschut,
⁺ En mach niet wederstaen. Gheensins der sonnen stralen
Die sonne hemels is, en t'vier dat in ons hut,
Is Aertsch materiael verganckelijck te malen,
Die Deught gansch hemels is, d'welck yzer ofte stalen
⁺ Mach crencken nummermeer, maer sy doet eeuwich leuen,
Die sy beseten heeft, oock en stelt sy gheen palen,
Maer spreyt haer stralen mit, gheduerichs loff verheuen,
⁺ Gheen mensche edel is, wat schat hem is ghebleuen,
Die Deught en coopt men niet dus doet al wat ghy meught,
Al is het vleesch verrot, sy wordt niet uytghevreuen,
⁺ Gheen goet en is hier goet, sonder die ware Deught.

+ Plato.

+ Cicero de finibus.

+ Erasmus Apho.

+ Ibidem.

+ Ibidem.

+ Plato.

[p. 215]

 

⁺ EEnen deughtrycken mensch, en vraeght voorwaer hier niet

 

Nae menschelycken loff, alsomen dag'lycks siet

 

Want Gnato acht men niet, daer die deught heeft haer stede

 

T'is Leelyckheyt voor haer want sy wijt van hem vliet

 

Want sy middels ghenoch, heeft te leuen in vrede

 

Die Deught en soeckt gheen gout, off gelt hoe schoon van smede

 

⁺ Want sy is ryck ghenoch, al om te worden salich

 

O wel gheluckich vat, daer die deught reyn van snede

 

Altyt in rusten mach, Als Constich heldt dedalich

 

Daer ist een Paradijs, herts heldich cordialich

 

Vol welden tenemael, een Lust-hoff triumphant

 

Oock in die Deught alleen, als ick v ben verhalich

 

⁺ En is ghelegen niet, een simpelyck verstant

 

Off gheluck dit verstaet, maer d'aldersalichst' pant

 

Vercrijchtmen doch deur haer, al in sijn Ionge Ieught

 

Dus neemt dees Nymphe waer, haer in v herte plant

 

⁺ Gheen goet en is hier goet, sonder die ware deught.

+ Erasapho.

+ Carneades.

+ Xenocrates.

+ Plato

Prince.

TEn is noch niet ghenoch, my comt noch wat te voren.
Hoe een deughtrycken mensch die ondeught gingh versmoren
Veel menschen Redenloos gingh hy aldus beproeuen
⁺ Met een lanterne hel, lichtende uyt den horen
T'Athenen langst die straet; al met een groot bedroeuen
Die beesten spraken doen, wat soeckt ghy sonder toeuen
Beesten? Iae beesten wis, hy cond' gheen menschen vinden
Ick soeck een Deughtryck mensch, spraeck hy ô quade boeuen
Want ghy Redenloos leeft, die deught is met den winden
Gheulogen ten Hemel, om dat ghy haer niet kinden
Sy saghen hem vast aen. al sonder teghen spreken
En dachten het is waer, Reden haer t'hert, deur pinden
O wys heldt saeght ghy nou, dees menschen vol ghebreken
Waer zyt ghy Tuchtich man, Phy Christen wert versteken
Soude ghy spreken nou, v wysheyt was een vreught
Dus soeckt al Selden Rust, Lieffd' Deught Iaer' maend' en weken
⁺ Gheen goet en is hier goet, sonder die ware deught.

Bewaert den Penningh.

+ Diogenes.

+ Plato