Parochieboek van Iseghem, gevolgd door de levensbeschrijving des H.Hilonius

§ VII.
De wet der parochie, des prinsdoms en van den prinselyken Leenhove.

Het burgerlyke en regterlyke bestuer van 't voormalige prinsdom van Iseghem, wierd toevertrouwd aen eene vergadering, welke men gemeenlyk de Wet noemde. Zoo als 't nog hedendaegs is, aenzag men het voor een groote eer deel te maken van de hoofden der gemeente. De wet bestond uit eenen hoogbalju, benevens eenen burgemeester, met eene volle bank van zeven schepens, van welke de eerste schepen bur-

[p. 173]

gemeester was, en eindelyk uit eenen griffier. In de regering was er altyd een schepen van Emelghem, hetwelk onder het bestuer van Iseghem lag.

Groot was 't vermogen des magistraets: behalve het vak dat haer heden nog toekomt, was de wet met de magt bekleed van hooge, middelbare en leege justitie te doen. De hooge justitie bestond in doodsvonnissen en andere lyfstraffen uit te spreken en te laten uit voeren. De middelbare en leege justitie strafte de meerdere of mindere misdryven, en zeer dikwyls met geldboeten. Wat van de boeten kwam, dit was, in sommige gevallen, ten profyte van den balju. Van daer is het spreekwoord voortgekomen, hetwelk, tot heden, in omloop gebleven is: Waer niets is, verliest de balju zyne boete.

De wet wierd, uit de aenzienlykste mannen, door den heer van Iseghem gekozen of aengesteld, voor eenen bepaelden tyd, waerna hy dezelve vernieuwde.

De laetste hoogbalju van Iseghem is geweest heer Pieter Coucke, vader van den gewezen meijer; de laetste burgemeester,

[p. 174]

heer Gulielmus Loncke; en de laetste griffier, heer Eugeen Balthasar Du Jardin.

Het voorspel of de beginwoorden die de wetheeren in hunne akten gebruikten, waren: Wy burgemeester, schepenen en leenmannen van den prinselyken leenhove van Iseghem.

Voor de inrigting van het graefschap en prinsdom, bezigden zy, naer het schynt, het volgende opschrift: Wy burgemeester en schepenen van de burchgenootschepe ende vierschare van Iseghem. Ten minste, bestaet er, onder de kerkarchieven, een rentebrief van 1559, beginnende als volgt: Wy abseloen carre ende pieter cogghe als schepenen in desen tyd van de burchgenootschepe en de vierschare van Iseghem.