Bybel der natuure of historie der insecten. Deel 2

Tab. XXXIII. Explicatio, Quae spectat Papilionem Nocturnum.

No. I.	Vermiculus, sive Eruca Papilionis Nocturni, in prima sua cute, intra quam Ovum vocatur, etiamnum haerens, nativa magnitudine.
II.	Ovi istius Testa indurata, in duas partes disrupta, a Vermiculo derelicta.
III.	Eruca eadem, plenam magnitudinem adepta, mirabili forma insignis: ostendit enim a. Pone Caput quatuor pilorum fasciculos, totidem similes scopulis setaceis, quibus vestes repurgantur, aequaliter attonsis, ex albo flavescentes, juxta dorsi longitudinem digestos. b.b. Alios dein duos pilorum fasciculos, nigros, pilis inaequaliter longis constantes, circa Caput anteriùs collocatos, Cornicula quasi repraesentantes. c.c. Similes porro alios, binos, plumatiles pilorum fasciculos, utrinque ad Pectus sitos, qui velut remos referunt. d.d. Tandem duos adhuc, prioribus similes, minus tamen concinnos, ex subflavo albicantes.

Tab. XXXIII. Verklaart. Betreffende het Nagt-Capelleken.

No. I.	Het Wurmken, of Rupsken van het Nagt-Capelleken, nog in zyn eerste vel, waar binnen het een Ey genoemt word, sittende, natuurlyke grootte.
II.	De verharde Schaal van dat Ey, in twee stukken gebrooken, van het Wurmken verlaten.
III.	Deselve Rups, syn volle grootte verkregen hebbende, aanmerkelyk door een wonderlyke gedaante: want het vertoont a. Agter het Hooft vier bosjes hayr, zeer gelyk aan de Borstels, die gelyk afgeschooren syn, waar meede men de kleeren afveegt, geelagtig uyt den witte, geschikt volgens de langte der rug. b.b. Dan twee andere bosjes hayr, swart, bestaande uyt hayrkens van ongelyke langte, omtrent het Hooft van voren geplaatst, eenig sins Hoornkens verbeeldende. c.c. Wyders twee andere diergelyke, pluymagtige bosjens hayr, aan weersyden aan de Borst geplaatst, die eenig sins na riemen gelyken. d.d. Eyndelyk nog twee andere, gelyk aan de voorgaande, egter minder net, uit den geele witagtig.

[p. 78]

e.e.	Pilos itidem breviores, plumatiles, longioribus aliis interstinctos, totam ejus cutim obsidentes.
f.	Caudam denique pariter plumulis ornatam.

IV.	Eruca eadem obtexta, mutationem brevi subitura. a.a.a. Textum ipsum, intra quod Eruca sese composuit. b. Erucae tertius & quartus Annulus, ob accrescentia intus Papilionis membra, intumescens.
V.	Eruca eadem in Chrysallidem sive Aureliam, quae paulo post in Papilionem Marem excrescet, mutata, Papilionis inde nascituri membra jam jam, licet paullo obscurius, ostendens.
VI.	Papilio Mas e Chrysallide priore ortus, in quo conspiciuntur a.a. Cornicula elegantia. b. Corpusculum exiguum. c.c. Alae amplae, quibus Foemella ejus caret.

Fig. I.

Ovum Papilionis Nocturni, sub. No. I. nativa magnitudine expressum, heic microscopio intercedente depictum sistitur.

Fig. II.

Ovi Testa, ab intus haerente Animalculo disrupta, deposita, aucta magnitudine delineata, cujus nativa magnitudo sub No. II. exhibita fuit.

Fig. III.

Textum, ab Eruca Papilionis Nocturni paratum, dein ab eadem in Papilionem mutata perforatum, derelictum, externae suae superficiei adglutinata monstrans Ovula, a Papilione Foemel lâ eo deposita, similes deinceps Erucu las exhibitura.

Fig. IV.

Chrysallis No. V. delineata, omnes partes externas Papilionis Maris, inde nascituri, monstrans: uti sunt

a.	Bini in Capite Oculi, sub quibus Thoracem versus extensa cernitur Proboscis.
b.b.	Antennae e situ suo naturali dimotae.
c.c.	Sex Crura, itidem distracta; ut clarius in conspectum veniant.
d.d.	Duo Alarum paria.
e.	Annuli Abdominales.

Fig. V.

Chrysallis Papilionis Foemellae, omnia hujus membra itidem conspicienda offerens, adhuc nativo in situ constituta.

e.e.	Insgelyks korter pluymagtige hayrkens, die door andere langer onderscheyden syn, syn geheele huyt besettende.
f.	Eyndelyk de Staart, insgelyks met pluymkens verciert.

IV.	Deselve Rups toegesponnen, in 't kort sullende veranderen. a.a.a. Het spinsel selfs, binnen 't welk de Rups sig geschikt heeft. b. De derde en vierde Ring der Rups, wegens de van binnen aangroejende leden der Kapel, opswellende.
V.	Deselve Rups in een gulde Pop, die kort daar na een Mannekens-Kapel word, verandert, nu al, schoon wat duyster, de leeden van de Kapel, die daar uyt sal voortkomen, vertonende.
VI.	Een Mannekens-Kapel, uit de voorgaande gulde Pop voortgekomen, waar in gesien worden a.a. Fraaje Hoornkens. b. Een klein lighaamken. c.c. Breede Vieugels, welke aan syn Wyfken ontbreeken.

Fig. I.

Hier word vertoond een Ey van een Nagt-Kapelleken, by No. I. in syn natuurlyke grootte uytgebeeld, nu door behulp van een vergrootglas getekent.

Fig. II.

De Schaal van het Ey, van het van binnen sittende dierken gebroken, afgelegt, grooter afgebeeld, welks natuurlyke grootte by No. II. vertoont is.

Fig. III.

Het spinsel, dat de Rups van de Nagt-Kapel geweven heeft, en naderhand, synde in een Kapel verandert, doorboort en verlaten; aan wiens buitenste oppervlakte aangeplakt gesien worden de Eyerkens van de Wyfkens-Kapel daar opgelegt, die naderhand wederom diergelyke Rupskens uitleveren.

Fig. IV.

De gulde Pop No. V. afgebeeld, vertoonende alle de uytwendige deelen van een Mannekens-Kapel, daar uyt sullende voortkomen: als daar syn

a.	Twee Oogen in het Hooft, waar onder de Snuit na de Borst toe uitgestrekt gesien word.
bb	De Hoornen, uit haar natuurlyke plaats geschoven.
c.c.	Ses Beenen, insgelyks uitgerekt, op dat sy klaarder souden gesien worden.
d d.	Twee paar Vleugelen.
e.	De Ringen des Buiks.

Fig. V.

De gulde Pop van een Wyfkens-Kapel, alle haare leden insgelyks aan het gesigt voordoende, nog in hunne natuurlyke plaatsen gestelt.

[p. 79]

Fig. VI.

Papilionis Nocturni, No. IV. depicti, Foemella, longe imperfectioribus membris donata, quam Mas.

a. a.	Duo ejus Cornicula minus concinna.
b.	Corpus tumidum, distentum.
c. c.	Quatuor ejus Alae breviculae, quae saltem Alarum rudimenta imperfecta dici merentur.

Fig. VII.

Foemella eadem, Ovulis turgidum ventrem monstrans.

a.	Dorsi cutis dissecta, & retrorsum abstracta; ut pateat ingens Ovulorum, Ventrem replentium, numerus.

Fig. VI.

Het Wyfken van een Nagt-Kapel, No.VI afgebeeld, met veel onvolmaakter ledematen, als het Manneken, voorsien.

a. a.	Haare twee minder nette Hoornkens.
b.	Het opgeswollen uitgespanne lighaam.
c. c.	Haare vier kortagtige Vleugels, welke maar onvolmaakte beginsels der Vleugelen verdienen genoemt te worden.

Fig. VII.

Het selve Wyfken, vertoonende haar Buik door Eyerkens opgeswollen.

a	De Huit van de Rug doorgesneeden, en agterwaarts afgetrokken, op dat het groot getal Eyerkens, den Buik vervullende, sou gesien worden.