| |
| |
Tabulae XXIII. Explicatio
| |
Fig. I.
Ichnographiam exhibet Favi regularis Apum vulgarium: prout is, superna parte inspectus, hexagonas suas & regulares sectiones visui offert. Potuit
| |
Tabula XXIII. Verklaart.
| |
Fig. I.
Vertoont een afbeelding van een regulier Honingraat der gemeene Byen, zo als het van bovenen ingezien zynde, zyne seshoekige en reguliere verdeelingen aan het gesigt voordoet. Edoch deze
| |
| |
| |
autem descriptio isthaec non nisi inventarum quarundam linearum ope ex amussim fieri.
a. | Cellulam regularem, hexagonam, inventas inter lineas descriptam, monstrat. |
b.b. | Lineae sunt transversales, geminatae, quibus anguli Cellularum determinantur. |
c.c. | Lineae sunt longitudinales, quae priores decussant, |
d.d. | Cellularumque & latera & diametros constituunt. |
| |
Fig. II.
Quatuor Cellulae Apum vulgarium, seorsim effractae.
a. | Tres Cellulae inter se per latera sua junctae, suarumque basium unione constituentes cavum, quod examussim aptum est ad |
b. | Cellulae quartae fundum excipiendum, si haec illis tribus superstrueretur. Ut hinc pateat, quomodo singulae tres Cellulae, inter se compositae, junctis suorum fundorum lateribus forment basin, qua sustinetur fundus unius Cellulae, latus oppositum spectantis. |
c. | Pars fundamenti triangularis, oblique descendentis, hujusce Cellulae, constituta concursu duorum Cellulae laterum. |
d.d. | Duo Anguli longiores, inaequales, laterum hexagonorum ejusdem Cellulae, itidem cum priore parte c. concurrentes ad fundamentum Cellulae constituendum. |
| |
Fig. III.
Cellula una, regularis, hexagona, per medium, juxta longitudinem, dissecta.
a. | Fundamenti discissi pars una tertia, etiamnum integra. |
b.b. | Fundamenti pars tertia discissa, cujus hinc alterum segmentum huic, alterum alteri parti Cellulae per medium sectae adhaeret. |
c. | Fundamenti discissi pars tertia etiamnum integra, alteri Cellulae parti adhaerens. |
1. 2. 3. 4. 5. 6. | Sex latera & anguli Cellulae, prout sibi mutuo responderunt. |
| |
Fig. IV.
Quindecim Cellulae regulares, hexagonae, utrinque juxta longitudinem suam discissae.
a.b. | Cellulae superiores. |
c. | Cellulae inferiores. |
d. | Fundamentum Cellularum superiorum & inferiorum commune, discissum. |
e.e.e.e. | Latera Cellularum breviora. |
f.f.f.f. | Latera Cellularum longiora. |
g. | Fundamenti triangularis, oblique introrsum devergentis, pars tertia, prout naturaliter sese in Cellula habet, eleganter repraesentata. |
| |
beschryving heeft anders niet naukeurig kunnen geschieden, als door behulp van eenige uitgevonde lynen.
a. | Vertoont een reguliere seshoekige Cel, tusschen de uitgevonde linien beschreeven. |
b.b. | Zyn dwarsche dubbelde lynen, waar door de hoeken der Cellekens afgepaalt werden. |
c.c. | Zyn langwerpige lyne, welke de voorgaande kruisselings overlopen, en de |
d.d. | Zyden en middellynen der Cellekens uitmaaken. |
| |
Fig. II.
Vier Cellekens der gemeene Byen, apart uitgebrooken zynde.
a. | Drie Cellekens, met malkander aart de syden vereenigt, en door de vereeniging van haare gronden een hol uitmakende, 't welk net bequaam is, om |
b. | Den grond van het vierde Celleken te ontfangen, indien dat op deze drie geset wierd. Op dat daar uit blyke, hoe deze drie Cellekens onder malkander gevoegt, door de vereenigde syden harer gronden, een grond maaken, waar op de grond van het eene Celleken, na de overstaande syde strekkende, ondersteunt word. |
e. | Een gedeelte van het driehoekig, en schuins neerlopende fondament van dit Celleken, gemaakt door de samenloop van de twee syden des Cellekens. |
d.d. | Twee lange ongelyke Hoeken van de seshoekige syden van 't zelve Celleke, insgelyks met het voorgaande gedeelte c. samenlopende, om de grond van het Celleken uit te maaken. |
| |
Fig. III.
Een regulier seshoekig Celleken, in de langte door midden gesneden.
a. | Een derde gedeelte van bet doorgesneden fundament, nog geheel. |
b.b. | Een derde gedeelte van het fondament doorgesneden, welks andere stuk vast sit aan de eene helft van dit Celleken, en het andere aan de andere helft. |
c. | Een derde gedeelte van het doorgesnede fundament, nog geheel, aan het ander gedeelte van het Celleken vast sittende. |
1.2.3.4.5.6. | Ses syden en hoeken van het Celleken, zo als zy aan malkander geseten hebben. |
| |
Fig. IV.
Vyftien reguliere seshoekige Cellekens, aan weersyden in de langte doorgesneeden.
a.b. | De bovenste Cellekens. |
c. | De onderste Cellekens. |
d. | Het gemeene fundament der bovenste en onderste Cellekens, doorgesneden. |
e.e.e.e. | De korte syden der Cellekens. |
f.f.f.f. | De lange syden der Cellekens. |
g. | Een derde gedeelte van het driehoekig, schuin binnewaarts neergaande fundament, zo als het natuurlyk in 't Celleken gestelt is, fray afgebeeld |
| |
| |
| |
| |
Fig. V.
Strues plurium Cellularum, tam Masculis, quam Foemellae, dicatarum; ut innotescat, quantum hae & inter se, & ab Apum vulgarium Cellulis, discrepent.
a. | Cellula sive domuncula Foemellae, quae Regulus vulgo audit, pyriformis, irregularis, passim extus cavernosa, supra reliquas posita. |
c. | Cellulae Marium, tertia parte majores Cellulis Apum vulgarium, magnitudine tamen paulo auctiore, quam naturaliter obtinet, heic repraesentatae, ut discrimen tanto liquidius in conspectum veniat. |
d. | Fundamentum triangulare harumce Cellularum, quae, quoniam abscissae sunt, id tanto manifestius ostendunt. |
e. | Loculi cavi triangulares, qui singuli a tribus oppositi lateris Cellulis similibus, sibi mutuo adstructis, formantur, fundosque Cellularum hujus lateris excipiunt: eadem ratione, ac ante de Cellulis Apum vulgarium monstratum est. |
f. | Quinque Cellulae, quarum orae anteriores cera adeo obductae, & firmatae sunt, ut forma earum hexagona videri non possit. |
g. | Quatuor Cellulae admodum irregulares, Cellulam Regis super impositam sustinentes, melli forte excipiendo solum dicatae. |
| |
Fig. VI.
Decem Cellulae regulares Apum vulgarium, sibi mutuo ita adstructae, ut uni cuidam fundamento intermedio adhaereant, sed quinque earum dextrorsum, quinque sinistrorsum spectent.
a. | Cellulae quinque unius lateris, pollicis longitudinem aequantes, per latera sua inter se unitae, fundis autem suis cellulas oppositi lateris contingentes, & sustentantes. |
b. | Cellulae quinque oppositi lateris, ejusdem longitudinis, itidem suarum basium parte Cellulis prioribus & contiguae & unitae. |
c.c. | Fundamentum intermedium, quod utriusque lateris Cellularum fundos constituit. |
| |
Fig. VII.
Cellula una hexagona, regularis, Apis vulgaris, trifariam secta; ut ejus constructio plenius innotescat.
a.a.a. | Tria Cellulae segmenta longitudinalia, quorum quodlibet duo continet latera, unumque angulum. |
1.2.3. | Tres Anguli laterum Cellulae indivisi. |
44.55.66. | Tres Anguli divisi, quos latera, nunc a se mutuo separata, constituebant. |
b. | Basis Cellulae quoque divisa in tres partes, |
| |
| |
Fig. V.
Het gestel van verscheyde Cellekens, zo voor de Mannekens als voor de Wyfkens geschikt, op dat het blyke, hoe veel deese en onder malkanderen, en van de Cellekens der gemeene Byen verschillen.
a. | Het Huisken of Celleken van het Wyfken, gemeenlyk Koning genoemt, peersgewys, ongeschikt, doorgaans van buiten uitgeholt, boven alle de andere geplaatst zynde. |
c. | De Cellekens der Mannekens, een derde grooter als de Cellekens der gemeene Byen, hier egter wat grooter, als zy natuurlyk zyn, afgebeeld, op dat het onderscheyd des te klaarder sou gesien worden. |
d. | Het driehoekig fundament deser Cellekens, welke, naardien zy afgesneeden zyn, dit zo veel te klaarder toonen. |
e. | Holle driehoekige Kamerkens, welke elk door drie even gelyke Cellekens van de overstaande syde, op malkander gevoegt, gemaakt worden, en de bodems der Cellekens van dese syde ontfangen: op dezelve wys, als te vooren van de Cellekens der gemeene Byen aangeweesen is. |
f. | Vyf Cellekens, welkers voorste randen zo met Wasch bestreeken en vastgemaakt zyn, dat derselver seshoekige gedaante niet kan gesien worden. |
g. | Vier Cellekens, zeer ongeregeld, het daar boven opgesette Celleken des Konings ondersteunende, misschien alleen dienende om Honing daar in te vergaderen. |
| |
Fig. VI.
Tien reguliere Cellekens der gemeene Byen, zo by malkander gevoegt, dat zy wel aan een fundament in de midden vast syn, maar vyf der zelve na de regter, vyf na de linker syde, strekken.
a. | Vyf Cellekens van de eene syde de langte van een duim hebbende, aan de syden met malkander vereenigt, maar aan haare gronden de Cellekens van de overstaande syde rakende, en ondersteunende. |
b. | Vyf Cellekens van de overstaande syde, van dezelve langte, insgelyks met een deel haarer bodems rakende, en vereenigt met de voorgaande Cellekens. |
c.c. | Het fundament van tussen beyden, het welk de bodems der Cellekens van weersyden uitmaakt. |
| |
Fig. VII.
Een seshoekig regulier Celleken van de gemeene Bye, in drien gesneden, op dat desselfs maaksel volkomener blyke.
a.a.a. | Drie langwerpige stukken van het Celleken, waar van elk twee syden en een hoek bevat. |
1.2.3. | Drie onverdeelde hoeken van de syden des Cellekens. |
44.55.66. | Drie doorgesneede hoeken, welke de syden, nu van elkander gescheiden zynde, uitmaakten. |
b. | De bodem van het Celleken ook verdeeld in drie |
| |
| |
| |
| quae unitae constituunt sundamentum cavum, triangulare, oblique descendens. Patet heic, quomodo duo quaelibet Cellulae latera unam constituant triangularis fundi partem. |
| |
Fig. VIII.
Novendecim Cellulae hexagonae, regulares, sibi mutuo adstructae, aversa parte conspicuae.
a.b. | Modus & norma, juxta quam Cellulae unius lateris digeruntur; ut singulae tres inter se compositae, trium suarum basium 1.2.3. unione cavum forment, fundamenti loco serviens Cellulae a latere opposito ipsis adstruendae. Unde si tres fundi partes unius Cellulae 1.2.3. pertundas acicula quamlibet singulari, fit, ut quaevis acicula in peculiarem Cellulam oppositi lateris penetret: & contra si trium oppositi lateris Cellularum sese mutuo proxime contingentium fundos ea parte, qua sibi proximi sunt, pertundas, in unam tres hae aciculae Cellulam penetrant. |
| |
Fig. IX. lit. b.
Cellula Foemellae Apis seorsim exhibita; ut ejus figura pyriformis, os angustius, fundus capacior, longitudo, superficiei externae inaequalitas, tanto distinctius oculis pateant.
| |
Fig. X.
Strues novendecim Cellularum, quarum decem & octo in se continent rudimenta Apum nasciturarum: scilicet novem earum Ovulis foeta sunt erectis; quatuor aliae Vermiculos tenellos, jam ovis exclusos, & paulo ante cute sua exutos, in se gerunt; quinque demum reliquae Vermes exhibent paulo majores & adultiores, quos inter, quem lit. a. notat, maximus est.
| |
Fig. XI. lit. a.
Sex Ovula Apum, ad vivum delineata, altero extremo suo erecta, oblonga, tenuissima, superna parte nonnihil crassiora.
| |
Fig. XII. lit. b.
Ovum ejusmodi, intercedente microscopio depictum, desquamatam referens Piscis cutim, in qua commissurae, quibus squamae inhaeserunt, etiamnum conspicuae sunt.
| |
| deelen, welke vereenigt zynde een hol, driehoekig, en schuins neergaande fondament uitmaaken. Hier blykt, hoe elke twee syden van het Celleken een gedeelte van den driehoekigen bodem uitmaaken. |
| |
Fig. VIII.
Negen seshoekige reguliere Cellekens, op malkander gevoegt synde, van agteren te sien.
a.b. | De Manier en wyse, naar welke de Cellekens van de eene syde geschikt worden, zo dat drie bysondere, naast malkander geschikt, door de vereeniging van haare drie gronden 1.2.3. een hol maaken, dienende tot een fondament, om het Celleken van de overstaande syde daar op te bouwen. hierom, soo men de drie deelen der grond van een Celleken 1.2.3. ieder met een bysonderen spel doorsteekt, zo geschied het, dat elke spel in een bysonder Celleken van de overstaande syde doorgaat: en in tegendeel, zo men de gronden der drie Cellekens van de overstaande syde, malkander naast rakende, doorsteekt aan die kant, daar sy naast aan malkander zyn, zo komen deze drie spelden door tot in een Celleken. |
| |
Fig. IX. lit. b.
Het Celleken van een Wyfkens-Bye afsonderlyk vertoond, op dat desselfs peersgewyse figuur, naauwer opening, ruimer bodem, langte, ongelykheid der buitenste oppervlakte, dies te onderscheydener konden gesien worden.
| |
Fig. X.
De opstal van negentien Cellekens, waar van 'er agtien in zig bevatten de beginselen van Byen, die op haar geboorte staan: namelyk negen derselve zyn bevrugt met opregte Eieren: andere vier hebben in zig teere Wurmkens, al uit haar Ey gekomen, en een weinig te vooren vervelt zynde: eindelyk de vys overige vertoonen wat grooter en volwassener Wurmen, waar onder die met a. getekent is de allergrootste is.
| |
Fig. XI. lit. a.
Ses Eieren der Byen, na 't leven asgetekent, op haar een einde opgeregt, langwerpig, zeer dun, aan 't boveneinde wat dikker.
| |
Fig. XII. lit. b.
Diergelyk Ey, door behulp van een vergrootglas asgetekent, de ontschobde huit van een Visch verbeeldende, waar in de voegen, waar op de schobben geseten hebben, nog te zien zyn.
| |
| |
| |
| |
Fig. XIII.
Vermes Apum variae magnitudinis, nativa forma depicti.
a. | Vermiculus recentissime Ovulo suo exclusus. |
b.c.d.e. | Quatuor Vermiculi magis nutriti, & adultiores. |
f.g. | Duo Vermes prioribus iterum majores, diutiusque pasti, simili modo heic repraesentati, ac in Cellulis suis curvati jacent. |
h. | Vermis ventri incumbens, in dorso lineam monstrans ex nigro pallidè caeruleam, quae Ventriculum notat ibi transparentem. |
i. | Vermis in dorsum resupinatus, posticam corporis sui partem intrahere, caputque languide movere incipiens. |
| |
Fig. XIV.
Vermis Apis adultus, microscopio exa minatus.
a.a.a. | Quatuordecim ejus Incisurae annulares. |
b. | Caput. |
c.c. | Oculi. |
d. | Labium. |
e.e. | Duae particulae, quae postmodum in Antennas excrescunt. |
f.f. | Particulae duae, veluti articulatae, quae deinde in Dentes abeunt. |
g. | Linguae sive Proboscidis rudimentum. |
h.h.h. | Puncta decem respiratioria. |
i. | Ventriculus in dorso transparens. |
| |
Fig. XV. lit. a.
Crabronis domuncula, de corticibus arborum confecta.
| |
Fig. XVI.
Cellula Apum, Erithace seu Apum pane, per strata coacervato, repleta.
b. | Granula, quibus Apum Panis, microscropio conspectus, constare videtur. |
| |
| |
Fig. XIII.
De Wormen der Byen van verscheyde grootte, in haar natuurlyke gedaante afgebeeld.
a. | Een Wormken pas uit zyn Ey gekomen. |
b.c.d.e. | Vier Wormkens meer gevoed en volwassener. |
f.g. | Twee Wurmen, weer grooter als de voorgaande, en langer gevoed, op deselve wyse hier afgebeeld, als zy gekromt leggen in haar Cellekens. |
h. | Een Wurm op zyn Buik leggende, vertoonende op de rug een bleekblaauwe strecp uit den zwarte, welke den Maag daar doorschynende aanwyst. |
i. | Een Wurm op zyn rug gelegd, het agterste gedeelte zynes lighaams beginnende in te trekken, en het hoofd flaauwelyk te beweegen. |
| |
Fig. XIV.
Een volwasse Wurm van een Bye, met het vergrootglas ondersogt.
a.a.a. | Zyne veertien ringwyse Inkervingen. |
b. | Het Hoofd. |
c.c. | De Oogen. |
d. | De Lip. |
e.e. | Twee Deelkens, welke naderhand in Hoornen uitgroejen. |
f.f. | Twee als gearticuleerde Deelkens, welke naderhand tot Tanden worden. |
g. | Het beginsel van de Tong of Snuit. |
h.h.h. | De Tien ademhalende Stippen. |
i. | De Maag op de rug doorschynende. |
| |
Fig. XV. lit. a.
Het Huisken van een Horsel, uit de basten der Boomen gemaakt.
| |
Fig. XVI.
Het Celleken der Byen, met Byenbrood by lagen opgehoogt, vervult.
b. | De Greinkens, waar uit het Byenbrood, door een vergrootglas besien zynde, schynt te bestaan. |
|
|