|
| |
| |
| |
Antwoorde
Siet hier verschynen twee afgrysighe gedrochten,
Die, door hun haetlykheyt, vergif, en helsche tochten
Verbasen ieders hert, beroeren gheel den al.
Het eerste monster, gheel geverft, met groene gal,
En ondermengelingh van terre, pik, en swavel,
Als een vergifte draek, van onder, tot den navel,
Aen t' opperlyf gelyk aen een verbolgen leeuw,
Schiet blixems, uyt syn keel, met donderend geschreeuw,
En spalkt syn fellen klaeuw, en scherpgetande blicken,
Om menschen, en gediert te schueren, in te slicken.
Het tweede dof, en loom, en slap, als sonder bloet,
Sluymt, in den krinckel, van een nolle schelp, en wroet,
In etterachtigh slyk, met schuymigh slym bestreken,
Als eene slek, die nauw de horens op can steken,
Ten sy geprickelt, door scherpbytende asch, of zout.
Siet daer, met cort begryp, van reden, naekt ontvouwt
Den aert van gramschap, en van traegheyt; wie van beyden
De leelykst is, betaemt ons breeder t'onderscheyden.
'k Beken, wanneer men met het eerste sicht, bemerkt,
Wat grouwlen, rampen, ween en jammeren uytwerkt
Die ongeregelde begeirt van sigh te wreken,
De penne hapert in 't begin, de stem blyft steken,
In d'overdenckingh van soo veele afgrysigheên.
Wrok, lasteringh, verwyt, verwenschingh, spytigheên,
Vervreemtheyt, smaet, gekyf, vervloeckingh, schelden, slagen,
Verdeelingh tusschen bloet-verwanten, neven, magen,
| |
| |
Onteeringh, schennis, moort, verderf van trou, en recht,
Syn aen verbolgentheyt en wraeksucht vastgehecht.
Dat gheele dorpen, steên, lantschappen, ende rycken,
Vernielt syn door het sweert, gedekt met duysent lycken,
Verslonden door den brant, gebaedt in mensche-bloet,
Wiert dikwils uytgewrocht, door eenen dollen moedt.
Getuygenissen syn hier gants onnoodigh; tyden
En volck'ren suchten, om een waerheyt te belyden,
Die ieder, in sigh self, soo vast gesegelt vindt.
Voorwaer een schroomelyk gedrocht, dat vreemt, nogh vrint
Dat recht, nogh wetten spaert, en slechts schynt uytgelaten,
Tot neerlaegh en verderf van stammen, landen, staten.
Dus pronkt de gramschap, in haer wesentlyk gewaet.
Rys traegheyt; trekt ook aen uw beste lyf-cieraet,
Op dat, wie u dan siet terstont can vonnis vellen
Wie, van u beyde, sy, aen d'and're, voor te stellen.
Ick sie, ik ken u, o verdoemelyk gebrek,
Dat muffigh, slodderigh, en morsigh, als een slek,
Gewentelt, in het vuyl, van all'onreynigheden,
Sigh, aen den duyvel self, voor kussen wilt besteden.
Ick sie, ik ken u, o vervloeckelyk gedrocht,
Dat, tot den swaersten val, soo menigh zielen brocht,
En, onder schyn van sacht te sluymeren, de stuypen
En lagen, van de doot, dee in de herten sluypen.
Versuymen is uw ampt, vermoeden uwe lust,
Arglistigheyt uw sorgh, cleynmoedigheyt uw rust,
Uw toevingh sinlykheyt, uw oogwit eygen soeckingh:
De besigheyt en vindt by u, niet dan vervloeckingh;
Den aerbeyt noemt g'een jok, den iever eenen last.
Geschakelt aen de weelde, en aen de wellust vast
Omwentelt gy de ziel, gehecht aen dertle leden
| |
| |
In 't klevend tover-lym, van alle vleyslykheden:
Soo leght g'o monsterdier, soo leght gy d'eerste trap,
Tot wulpsheyt, gulsigheyt, en tot brootdronckenschap.
Een ledigh mensch en can, togh, soo niet ledigh blyven,
Nu 't goet hem valt te swaer hy moet het quaet bedryven;
Hy soekt syn rust in syn gekropten etter-sak,
En stelt gheel syn vermaek in 't sinnelyk gemak.
De sorgh voor 't eeuwigh heyl brengt hem tot ongenuchten,
Syn wil is onwil, syn begeiren sonder vruchten,
Terwyl hy, onbesorgt, door slappigheyt van geest,
Bedroeft in 't goet te doen, de minste werckingh vreest.
Wat hoeft men Noë, Loth, en Sampson hier te melden,
Met David, Salomon, en duysent kloecke helden,
Die, door de traegheyt, syn vervallen, van hun plicht?
Het heydendom was selfs daervan wel onderricht,
Wanneer het in syn schrift de reden heeft ontbonden,
Waerom Egisthus wiert in overspel bevonden.
Com gramschap, traegheyt com, stelt nu tot een vertoogh,
In dees' afbeeltenis u beyde, voor ons oogh:
Laet gheel uw leelykheyt tot onse kennis komen,
Op dat wy staegh daervan, met meerder afkeer, schroomen.
Bey syt gy aen de Ziel en Reden hatelyk,
Noghtans in eygendom, en boosheyt ongelyk;
Want gramschap tracht alleen de schepselen te dwingen
Terwyl de traegheyt gaet den Schepper self bespringen:
Is d'eerste tegen 't quaet, in volle raserny,
De tweede neemt de deught en Godt, tot weerparty:
Wort d'eerste voor een tydt, door ondult, aengedreven,
De tweede wil geen tydt, aen Godes liefde geven;
Neemt d'eerste haer genucht in eene corte wraek,
De tweede walgt van Godt, en kent hem, sonder smaek;
| |
| |
Doet d'eerste 't menschen hert, door tooren overloopen,
De tweede brengt de ziel tot eyndeloos wanhoopen:
Die stookt een felle tongh, tot laster, en gekyf,
Maer dese smoort den geest in 't welgekoestert lyf.
O heylloos monsterdier! o waer gebroet der hellen!
Met recht wort gy versaekt, met al die u versellen.
Vervloekt sy, die aen u sigh selven overgeeft!
Vervloekt sy, die genucht in uw omhelsingh heeft!
Den heer die d'hitte can, van wraek, en haet verdragen,
De kou der bleecke nyt, spouwt uyt den laeuwen tragen:
Syn vierigh herte walgt, wanneer syn oogh ontdekt
Een slappe ziel, die sigh, voor traegheyt, nederstrekt.
O gy! die als een kint, ten hemel afgecomen,
Als eenen reus, den last der sond hebt aengenomen,
En draeft, door eenen wegh, van lyden, gheel verheugt,
Versterck ons mensche-Godt door dese wackre deught,
Opdat den helschen leeuw, die uyt is op verslinden
Ons altydt in het werk, noyt ledigh magh bevinden.
|
|
Auteursrecht onbekend