Otthoman ofte kort begryp der levens vande Turcksche keyzers, t' sedert Otthoman den I. tot Mahomet den IV. Teghenwoordigh regeerende

[p. 23]

Moyses, derden soon van Bajazet, VIII. keyser der Turcken.

't Jaer 1414.

Dien hooghmoedighen Bajazet, die zich vermeten hadde van sijn peerdt te doen haver eten op het Altaer van S. Pieter binnen Roomen, ende die inder daedt door sijne Wapenen aen het Oosten ende Westen den schrick hadde aen-ghejaeght, den welcken een groot ghedeelte van Europa, ende Asien, door het vyer ende sweert hadde verwoest, ende die zich den Blixem,

[p. 24]

des Hemels noemde, verliest op eenen ooghenblick dese groote ende bloyende Heerschapye; ende hy die soo menighe Volckeren ghedwonghen hadde den neck te buyghen onder het jock van sijne macht, buyght den sijnen t'allen stonden onder de voeten van sijnen vyandt, eyndighende sijn leven in eene alder-ellendighste slavernye, achter-laetende verscheyden Kinderen, de welck in plaets van sich te vereenighen om hun te herstellen van hun verlies, trachtenden alsoo veel als sy konden hunnen naem door hunne tweedrachten te niet te doen, ende niet te min in het midden der selver, herstellen sy sich, ende keeren wederom tot hunne voorighe grootheyt, ende dat door de hulp vande ghene alles moesten by-brenghen, om die te niet te doen, ick spreeck vande Griecken, de welcke verstooten ende gheweyghert hebbende dese ghenade ende gunste des Hemels, ghevoelden wel haest daer naer ten koste vande gantsche uytroeyinghe van hunne Natie, hoe nae-deeligh dat is het verbondt met de Philistynen ghemaeckt aen het Volck Godts. Siet hier dan eenen derden Soon van Bajazet, die t'sijnen keer klimt op den stoel des Keyser-rijckx, naer de moort van sijnen Broeder ontrent 't jaer 1412. ende den welcken aen het soo ontstelde Asien door het voorgaende tempeest eenighe rust verschaft; hy rooft ende perst Bulgarien, ende neemt in de Stadt Spenderovien: beleghert Thessalonica; ende eyndelinghe Constantinopel; maer hy wiert door de kloeckheyt van Emanuël bastaerden Soon vanden Keyser, ghedwonghen van daer te vertrecken; hy neemt sijnen Neef Orcham, Soon van Musulman ghevanghen, ende doet hem dooden: brenght den Pogdan onder sijn ghehoorsaemheyt. Sijn Broeder Mahomet hebbende eenighe macht by-een vergadert, levert hem slagh, maer Moyses de victorie bekommende, dwinht hem te vluchten, hy keert nochtans weder eenigh tijdt daer naer onderstut van den bystandt der Griecken ende

[p. 25]

Bulgaresen, maeckende zich in weynighe daghen meester van Kleyn Asien: ende hebbende selfs tot hem ghewonnen de voornaemste van het Hof van Moyses, die op hunnen Keyser ghestoort waeren, om sijn onverdraghelijcke ende dwinghelandighe manier van heerschen, hy levert wederom slagh aen sijnen Broeder Moyses, den welcken de nederlaghe kreegh, niet by ghebreke van moedt ofte beleydt, maer om dat hy vande sijne verlaeten was: zich hebbende dan inde vlucht begheven wierdt in een morasch ghevanghen ghenomen, ende voor Mahomet ghebracht, hebbende maer een handt, de welcke hy verloren hadt vechtende teghen Cazan den Aga vande Janitsers, die teghen hem was op-ghestaen, ende alsoo gheheel bebloedt, ende half doodt, deden-men hem om-hals brenghen in't jaer 1414. De plaets van sijne nederlaegh wordt Samoconu ghenoemt, ende seght-men dat hy van eenen sijnen Kleermaecker ghehandt-vast wierdt, hebbende ontrent de dry jaeren gheregneert. Hy was seer trots, spijtigh, haestigh, ende toornigh, niet konnende zich bedaren, soo-wanneer hy vande gramschap inghenomen wierdt.