Ansen
(gemeente De Wolden)
Esdorp zonder kerk, ontstaan in de 12de eeuw bij een rond 1800 afgebroken havezate. De dorpsbebouwing ligt aan de weg om de es (Om de Kamp, Voorlanden). Vanaf de 19de eeuw heeft aan de oostelijk esrand enige verdichting plaatsgevonden.
Boerderijen. Uit circa 1840 dateert de hallenhuisboerderij
Dwingelerweg 25, uitgevoerd met twee dwarsdelen. Op het erf staan een hooischuur met drie roeden en een vakwerkschuur met baksteenvulling. Andere 19de-eeuwse hallenhuisboerderijen met dwarsdeel zijn
Dwingelerweg 9 (circa 1840) en
Dwingelerweg 19 (1873); met een langsdeel uitgevoerd zijn
Kerkdijk 5 (1849) met aangebouwde houten schuur, en
Voorlanden 20 (circa 1865). De in 1862 opgetrokken boerderij
Ruinerdijk 20 bezit een haaks aangebouwde ouderwoning (circa 1890). Voorbeelden van 20ste-eeuwse ontginningsboerderijen
Ansen, Boerderij Dwingelerweg 9
zijn:
Kerkdijk 36 (1911),
Broekdijk 1 (1912),
Voorlanden 12 (1913) en
Dwingelerweg 31 (1923). Uit 1933 dateren de moderne hallenhuisboerderij
Dwingelerweg 33 en de moderne kop-rompboerderij
De Dollard (Dwingelerweg 45) met expressionistische elementen.
Woonhuizen. De voorm. onderwijzerswoning Dwingelerweg 1 is een middenganghuis uit 1912 met jugendstil-elementen. Het met een tentdak gedekte eenlaags woonhuis Kerkdijk 23 (circa 1925) heeft een naastgelegen smederij.
Het restaurant ‘De Huiskamer’ (Kerkdijk 2) is een dwars huis uit circa 1880 met een achteraanbouw uit 1938.
Rheebruggen. Dit esgehucht ten westen van Ansen is ontstaan in de middeleeuwen als kampontginning bij een in 1835 gesloopte havezate. Het dorp heeft enkele hallenhuisboerderijen met een oude kern. Mogelijk 18de-eeuws is het bedrijfsgedeelte met dwarsdeel van de tussen 1832 en 1840 verbouwde boerderij Rheebruggen 8. Bij die verbouwing heeft men materiaal van de gesloopte havezate hergebruikt. De detaillering van het voorhuis dateert waarschijnlijk uit circa 1880. Mogelijk laat-18de-eeuws is de kern van Rheebruggen 6 en Rheebruggen 10. Deze boerderijen hebben een voorhuis uit circa 1880. Uit die tijd is ook de hallenhuisboerderij Anserweg 8 met dwarsdeel.
Auteursrechtelijk beschermd