Ried (Rie)
(gemeente Franekeradeel)
Terpdorp, ontstaan enkele eeuwen voor het begin van de jaartelling aan de Riedstroom op een kwelderwal. Na de Tweede Wereldoorlog is het dorp uitgegroeid tot een dorp met een meer vierkante plattegrond.
De Herv. kerk (Kerkpad 1) is een gepleisterde, driezijdig gesloten zaalkerk voorzien van een toren van twee geledingen met ingesnoerde naaldspits. De huidige kerk kwam in 1653 tot stand ter vervanging van een voorganger. De toren is blijkens een stichtingssteen al in 1625 herbouwd door meester Abe Ede. In de toren hangt een door Hans Falck gegoten klok (1634). Een andere gevelsteen herinnert aan het bepleisteren van de kerk en het plaatsen van de gietijzeren spitsboogvensters in 1871. Tot de inventaris behoren een door Poulus Rycles - met snijwerk van Cornelis Cornelisz. - vervaardigde preekstoel (1727) en een door L.J. van Dam gebouwd orgel (1829) in een orgelkast uit circa 1700. Rond de kerk ligt een verhoogd kerkhof, omstreeks 1870 aangelegd door J.B. Roorda, met een gietijzeren toegangshek.
De openbare lagere school en voorm. onderwijzerswoning (Hoofdstraat 4-4a) dateren uit circa 1880. Het tweeklassige schoolgebouw met sobere neorenaissance detaillering en de onderwijzerswoning zijn samengetrokken en aan de achterzijde uitgebreid.
Het woonhuis Hoofdstraat 17 uit circa 1910 vertoont een jugendstil-detaillering. De bijbehorende werkplaats was mogelijk oorspronkelijk een smederij.
Boerderijen. De boerderij Hoofdstraat 2 heeft als woonhuis een eclectisch middenganghuis uit 1861, voorzien
Auteursrechtelijk beschermd
