Laren
(gemeente Lochem)
Dorp, ontstaan in de 19de eeuw langs de weg van Lochem naar Deventer.
De Herv. kerk (Dorpsstraat 2) is een neoclassicistische zaalkerk met een voorgevel voorzien van dorische pilasters, fronton en een dakruiter met kleine koepel. De kerk werd in 1834-'35 gebouwd naar plannen van B. van Zalingen en is in 1947 gerestaureerd.
Boerderijen. De hallenhuisboerderij Blankenberg (Juffersdijk 3) bevat mogelijk nog 18de-eeuwse delen; de voorgevel is in 1885 vernieuwd. Van de hallenhuisboerderij 't Greve (Deventerweg 71-73) stamt het dwarse woonhuis uit circa 1800. Tot het landgoed Verwolde behoort een aantal goed gedetailleerde en fraai gelegen hallenhuisboerderijen. Uitgevoerd met neoclassicistische details zijn Denneboom (Jonker Emile Laan 2) uit 1877 en Meijer (Jonker Emile Laan 3) uit 1886; chalet-elementen hebben 't Jagershuis (Juffersdijk 2) uit 1887, Hendrika-Hoeve (Oude Holterweg 1) uit 1892, Jacobahoeve (Juffersdijk 1) uit 1899 en Klein Dengerink (Markeloseweg 15-17) uit 1902. Traditioneel van vorm is de boerderij Groot Dengerink (Markeloseweg 10) uit 1905.
De Alg. begraafplaats (Dennenweg 6), aangelegd rond 1915, heeft een baarhuisje uit die tijd en bevat de rond 1919 in neoclassicistische vormen gebouwde grafkelder van Verwolde.
Het voorm. raadhuis (Ampsenseweg 17), gelegen ten zuidoosten van Laren, is een L-vormig pand met torenvormige ingangspartij op de binnenhoek. Het verrees in 1909 in rationalistische vormen naar ontwerp van G.J. Postel.
Oolde (Ooldselaan 17), gelegen ten noordwesten van Laren, is een voorm. havezate, die in 1663 op enige afstand van het oude huis Oolde verrees in opdracht van Goossen van Keppel. Bij een verbouwing in 1771 voor Derk Jan van Keppel kreeg het zijn huidige gepleisterde en symmetrische aanzien, met een pronkrisaliet in Lodewijk XIV-vormen. M.C.F. gravin van Rechteren Limpurg douairière W.L.W. van Wassenaer Starrenburg liet in 1871 een tuin in gemengde stijl aanleggen naar plannen van H. Copijn. Het door L.H. Eberson ontworpen eclectische koetshuis met paardenstal (Ooldselaan 15) dateert uit 1871. De tuinmanswoning (Ooldselaan 13) stamt uit 1912.
Verwolde (Jonker Emile Laan 4), gelegen ten noordoosten van Laren, is een voorm. havezate, die in 1776 verrees ter plaatse van een bijna geheel verdwenen middeleeuwse voorganger. In opdracht van Frederik Willem van der Borch en Sophia Juliana van Rechteren ontwierp Philip Willem Schonck een symmetrisch huis met een statige pronkrisaliet in Lodewijk XVI-vormen. Uit die tijd stammen ook de hal met stucwerk, de plafonds en schouwen in Lodewijk XVI-vormen en een kamer met chinoiserie-behangsel (1778), alsmede een inrijhek met pijlers. Bij een verbouwing in 1927 voor W.H. van der Borch, naar plannen van M.A. en J. van Nieukerken, werd een hoger dak geplaatst en een toren toegevoegd. Naar ontwerp van L.G. Richter ontstond in 1890 een neoclassicistisch koetshuis met paardenstal. Het park in vroege landschapsstijl is rond 1795 aangelegd naar plannen van J.P. Posth en deels in 1926 gereorganiseerd door H.A.C. Poortman (gerestaureerd 1981-'82). In het park staat de zogeheten ‘Dikke boom’, vermoedelijk de dikste eik van Nederland.
Het voorm. station Laren-Almen (Zutphenseweg 58), gelegen ten zuidwesten van Laren, is een gebouw vijfde klasse van de Staatsspoorwegen, gebouwd in 1863 als station Harkelbrug aan de lijn Zutphen-Enschede naar plannen van K.H. van Brederode. In 1914 werd de middenrisaliet hoger opgetrokken. Sinds de jaren zeventig dient het als woonhuis.
Auteursrechtelijk beschermd