Voorwoord
De reeks Monumenten in Nederland is een gezamenlijk initiatief van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg en Waanders Uitgevers. Elk afzonderlijk deel geeft een goed geïllustreerd en verantwoord overzicht van een provincie. Zoals elk deel is ook dit deel, dat gewijd is aan de provincie Gelderland, in de eerste plaats bedoeld als beknopt naslagwerk voor een breed publiek.
Omdat niet alleen de ‘klassieke’ bouwkunst, maar ook de bouwkunst uit de periode 1850-1940 ruimschoots aandacht krijgt - en zelfs al enkele belangrijke gebouw uit de wederopbouwperiode - komt de grote verscheidenheid aan bouwwerken in dit boek goed tot uitdrukking. Daarbij is niet alleen plaats voor het meesterwerk, maar evengoed voor het karakteristieke woonhuis of de anonieme utiliteitsbouw. Van zeer oud tot tamelijk recent, van mooi tot merkwaardig, alle categorieën bouwwerken passeren de revue. Het resultaat is dat per stad of dorp een samenhangend beeld ontstaat van de aanwezige cultuurhistorische waarden.
De groeiende belangstelling voor monumenten blijkt uit een constante vraag naar informatieve boeken en reisgidsen. Vaak bestrijken deze boeken slechts deelgebieden en daarom is er behoefte aan een breed opgezette reeks als deze. Elk deel staat op zichzelf en kan onafhankelijk van reeds verschenen of nog te verschijnen delen worden gelezen en geraadpleegd. Om de uitgave visueel aantrekkelijk te maken en de bruikbaarheid te verhogen zijn de delen rijk geïllustreerd met speciaal voor dit doel gemaakte foto's en tekeningen. Vooral het fotomateriaal toont in elk deel duidelijk het eigen karakter van de provincie.
Het werk is samengesteld door vier ervaren architectuuren bouwhistorische onderzoekers: dr.ing. R. Stenvert, dr.ing. Chr.J. Kolman, mw. drs. S.T. Broekhoven en drs. B. Olde Meierink. Voor het samenstellen van de historische inleiding kon een beroep gedaan worden op de historicus drs. M.V.T. Tenten. Het voor deze reeks gevormde redactieteam bestaat uit: drs. A.G. Schulte, drs. F.C.A. van der Helm, jhr. R.J.A. van Suchtelen van de Haare, ing. B.H.J.N. Kooij en mw. J.P.M. van den Heuvel namens de Rijksdienst voor de Monumentenzorg en de vier auteurs. Verder hebben medewerkers van de afdeling Collecties van de Rijksdienst ieder op hun wijze, vanuit zijn of haar specialisme, bijgedragen aan de totstandkoming van de publicatie. Drs. B. Stamkot van het bureau MAP stelde de overzichtskaarten en stadsplattegronden samen, jhr.ir. R.G. Bosch van Drakestein verzorgde de kasteelplattegronden, ing. B.H.J.N. Kooij en H.F.G. Hundertmark de kerk- en overige plattegronden en H. IJsseling van Flying Focus de luchtfoto's. De fotografen van de Rijksdienst, met name IJ.Th. Heins, J.P. de Koning en G.J. Dukker, zijn verantwoordelijk voor de foto's.
Met dit werk over de provincie Gelderland beoogt de reeks Monumenten in Nederland opnieuw een bijdrage te leveren aan de kennisoverdracht over ons cultureel erfgoed en het wekken van de belangstelling daarvoor. Tot slot gaat een bijzonder woord van dank uit naar de Stichting Fonds A.H. Martens van Sevenhoven, zonder wier genereuze financiële steun deze uitgave niet mogelijk was geweest.
De directeur van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg
Fons Asselbergs