Bakel
(gemeente Gemert-Bakel)
Dorp van middeleeuwse oorsprong, ontstaan binnen een kring van omliggende gehuchten. Die centrale ligging komt in het radiale wegenpatroon tot uitdrukking.
De R.K. St.-Willibrorduskerk (St.-Wilbertsplein 12) is een driebeukige basilicale kerk. Schip en toren stammen uit het begin van de 16de eeuw, maar zijn beide grotendeels herbouwd in 1721 na een brand in 1708. Het oude koor werd in 1908 gesloopt en in 1911 vervangen door een wat rijziger koor in neogotische vormen. Men heeft toen tevens het schip verlengd en een laag transept toegevoegd. In de lichtbeuk van het schip zitten per travee drie kleine spitsboogvensters, waarvan de buitenste twee oorspronkelijk nissen waren, zoals bij de kerken van Geffen en Rosmalen. De toren van drie geledingen heeft spaarvelden met natuurstenen driepassen, rijk versneden overhoekse steunberen en een ingesnoerde spits.
Inwendig heeft de kerk houten tongewelven met trekbalken en ronde kolommen met lijstkapitelen. Een van de twee nissen met natuurstenen omlijsting in het koor bevat een 15de-eeuws ijzeren tabernakelkastje. De preekstoel en de twee biechtstoelen zijn 18de-eeuws. De pastorie (Dorpsstraat 1), met empiredetails, stamt vermoedelijk uit 1818. Op het kerkhof staan een Calvariegroep uit 1854 en een zandstenen St.-Willibrordusbeeld uit 1862.
Het parochiehuis (Gemertseweg 2) werd in 1934 gebouwd in de historiserende trant van de Delftse School. Het H. Hartbeeld met boerengezin werd omstreeks 1925 gemaakt door J.A. Maas en Zn..
De voorm. dorpsschool (Dorpsstraat 27) is een in 1920 gebouwde dorpsschool van drie klassen. De vormgeving heeft expressionistische details.
De windmolen ‘St.-Willibrordus’ (Achter de Molen ong.) is een geslotenstanderdmolen uit 1752, die in 1893 vijftig meter naar het westen werd verplaatst.