Weeën in de nacht

Ervaringen van een vroedvrouw

[p. 67]

30 De pijn als bondgenoot

De pijn is een compagnon van zowel de verloskundige als de vrouw. De pijn tijdens de bevalling is niet alleen onontbeerlijk voor het op gang brengen van de bevalling, maar is ook essentieel voor het behouden van goede weeën. De pijn zet tijdelijk de activiteiten van het grote brein op non-actief, waardoor de hormonale kettingreacties, die nodig zijn om de baarmoeder te laten samentrekken, optimaal gaan werken. Pijn zet het lichaam onder andere aan tot het aanmaken van een morfineachtige stof: endorfine. Endorfine heeft een gunstige invloed op het doen dalen van stresshormonen en maakt de baarmoeder daardoor ontvankelijker voor het weeënhormoon oxytocine. Het lijkt erop dat endorfine de baarmoedermond ook ontspant, waardoor deze versneld kan verslappen. De baarmoedermond wordt door de druk van het hoofdje van de baby geprikkeld en geeft vervolgens een signaal terug naar de hypofyse, waardoor er nog meer weeën komen. Zo treedt een zichzelf versterkend proces in werking, een lawine die gaat rollen en denderen en pas tot stilstand komt als het kind is geboren.

De factor pijn is het belangrijkste hulpmiddel om ontremd te raken. Door de pijn kan de vrouw namelijk niet meer nadenken, ze vertrekt zogezegd uit haar hoofd, waardoor de lichamelijke processen onge-

[p. 68]

stoord hun gang kunnen gaan. Het lichaam is tijdens de bevalling veel ingenieuzer dan de geest. De geest is bang voor pijn, maar het lichaam heeft die pijn juist nodig. Zowel voor de barende vrouw als voor de verloskundige is de baringspijn een bondgenoot in plaats van een vijand.

Abnormale baringspijn

Gewone, normale baringspijn bestaat al sinds mensenheugenis en miljarden vrouwen hebben die pijn kunnen doorstaan. Maar er bestaat natuurlijk ook abnormale baringspijn. Deze pijn treedt op als de bevalling te lang duurt en alsmaar niet opschiet. Meestal is er dan sprake van een stoornis-of een complicatie. In dit soort gevallen werkt pijn contraproductief. Abnormale baringspijn activeert je stresshormonen en houdt de ontsluiting juist tegen. Bij abnormale pijn is het heel belangrijk dat op het juiste moment een passende pijnstilling wordt toegediend. Het is de kunst van het vak van verloskundige om samen met de vrouw dát moment feilloos te herkennen en dan snel pijnstilling te regelen.