Muziek en drama in de middeleeuwen

1.	Jongleurs met knievedel, getemde vogel en zwaard, dansend op toneellaarzen, XIIe eeuw.

2.	De vrouwen gaan met reukwerken naar het graf, waar zij een engel ontmoeten. Op de achtergrond het graf met de lijkwade. Boven de miniatuur tekst en melodie in neumenschrift van een Gregoriaanse Communiezang. Handschrift vervaardigd door de monnik Wicking tussen 990-1000 in het klooster van Prüm.

3.	De ontmoeting der vrouwen met de engel bij het graf. In het graf de hoofddoek en de lijkwade; daarboven de soldaten, die het graf bewaken. Handschrift vervaardigd kort voor 1000 door Hartker in de abdij van St. Gallen.

4.	Twee vrouwen bezoeken het graf. De geestelijken gingen in het Paasdrama ongeveer in dit gewaad en met een wierookvat, symbolizering van de vrouwen met reukwerken, naar het graf. Rechts op de voorgrond de hoofddoek (sudarium); boven op het graf twee soldaten. Miniatuur vervaardigd in de abdij van Reichenau tussen 1000 en 1002. (Literatuur over dit handschrift in J. Smits v. W, Muziekgeschiedenis der Middeleeuwen, II, 23-25)

5.	Driedelig miniatuur voorstellend Christus' geboorte. Boven: Engelen bij de kribbe met het Kind. Midden: de engel verkondigt aan de herders de blijde boodschap; een der herders blaast op de krom-

	hoorn. Onder: Jozef met MariaGa naar voetnoot*. Miniatuur vervaardigd te Freising tussen 1052-1087.

6.	Christus' geboorte. Ontwikkeling van de miniatuur op afb. 4; XIIIe eeuw.

7.	Tweedelig miniatuur voorstellend de vermoording der Onnozele Kinderen (vgl. Rachelis-drama). Boven: Koning Herodes omringd door bode en soldaten; onder: de voltrekking van de kindermoord. Miniatuur van Wicking (990-1000) te Prüm.

8.	Minnestreel, zingend met luitbegeleiding voor koning Meliadus en zijn hofhouding met (uit de roman van koning Meliadus); XIVe eeuw.

9.	Dansende jongleuse. In haar handen de ‘cymbala’, die tijdens het dansen tegen elkaar gestoten werden. Handschrift uit de St. Martialis-abdij bij Limoges. Onder de jongleuse, aanvang van een Gregoriaans Alleluia in neumenschrift. Dit is een der oudste miniaturen (omstreeks 1000), waaruit de vermenging van het profane met het geestelijke sprekend blijkt.

10.	Fragment uit het eerste deel van het Maastrichtse Paasdrama, geschreven eind 12e of eerste helft 13e eeuw.

11.	Het tweede gedeelte van het Maastrichtse Paasdrama.

voetnoot*: Ofschoon de Middeleeuwers volgens de geloofsopvatting der Kath. Kerk aannamen, dat Maria op maagdelijke en wonderbare wijze haar Kindje heeft voortgebracht, hielden zij bij de uitbeelding van dit geheim toch vast aan het - in hun opvatting geïdealiseerd gezien - weergeven der gebruiken bij een natuurlijke geboorte.