Memoryboeck van de vrouwens. Het notitieboek van een Friese vroedvrouw 1693-1745

[p. VII]

Ten geleide

Meer dan 300 jaar na de geboorte van Vrouw Schrader heeft de naar haar genoemde Catharina Schrader Stichting besloten tot de heruitgave van haar ‘Memoryboeck’.

Hiermee beoogt de Stichting niet romantische beelden uit vroeger tijden in herinnering te roepen. Het motief tot de uitgave is veeleer onder de aandacht te brengen dat het leven en werken van Catharina Schrader nog steeds aktueel is.

De Nederlandse Organisatie van Verloskundigen riep in 1980 een stichting in het leven die de opdracht kreeg de bekendheid van het beroep van verloskundigen te vergroten. Zij gaf die Stichting de naam van de vroedvrouw Catharina Schrader. Deze vroedvrouw, die in de 17e en 18e eeuw in de Friese stad Dokkum en in de wijde omgeving van deze stad duizenden bevallingen tot een goed einde bracht, liet ons een nauwgezet verslag van haar werkzaamheden na.

De NOV heeft bewust deze naam voor haar stichting gekozen omdat Catharina Schrader model kan staan voor wat ook nu nog van een moderne verloskundige geëist wordt: kundigheid in haar vak, toewijding aan de haar toevertrouwde vrouwen en kinderen en nauwgezetheid in de verslaglegging.

Het bestuur van de Catharina Schrader Stichting heeft dan ook de heruitgave van het ‘Memoryboeck’ van Catharina Geertruida Schrader als haar eerste opdracht gezien. Ook zij is onder de indruk gekomen van het werk van deze vroedvrouw.

Juist in een tijd dat de verloskunde wordt beheerst door een toenemende medicalisering kan het zinvol zijn stil te staan bij een vroedvrouw als Catharina Schrader. Zij moest haar werk met veel minder geavanceerde technische hulpmiddelen verrichten. Uit haar verslag blijkt dat er natuurlijk ook bevallingen waren waarbij zich ernstige problemen voordeden. Dankzij de ontwikkelingen in de verloskunde kunnen we nu veel complicaties tijdig onderkennen. We moeten echter niet uit het oog verliezen dat ook nu nog de meeste bevallingen ongecompliceerd verlopen. Ingrijpen in dit proces zou dan ook tot de uitzondering moeten behoren. Catharina Schrader stond aan de wieg van een beroepsgroep die dit natuurlijk geboorteproces wil bewaken.

Deze uitgave is tot stand gekomen dankzij de inzet van alle bestuursleden van de Stichting. Twee bestuursleden wil ik hier met name noemen:

[p. VIII]

Prof. Dr. G.J. Kloosterman die de verloskundige inleiding schreef waarin hij de verloskundige gegevens uit het dagboek heeft geanalyseerd en Dr. J.J. Klinkert die de stimulans tot deze heruitgave heeft gegeven en de kontakten voor de realisering ervan heeft gelegd. Het stichtingsbestuur is dank verschuldigd aan Drs. M.J. van Lieburg die een medisch-historische inleiding schreef en die de tekst van het ‘Memoryboeck’ bewerkte en voor uitgave gereedmaakte.

Het bestuur van de

Catharina Schrader Stichting

maart 1984

Bij de tweede druk.

Het bestuur van de Catharina Schrader Stichting is verheugd over de grote belangstelling voor dit boek die ertoe leidde dat al op zo korte termijn een tweede druk noodzakelijk werd.

Deze editie is gelijk aan de eerste druk, met uitzondering van enkele kleine wijzigingen in de inleidingen die de inhoud niet wezenlijk veranderen. Wel is in deze editie een foto van Catharina Schrader opgenomen. Het bestuur dankt iedereen die nadere informatie verstrekte over de geschiedenis van Vrouw Schrader.

juni 1984