Logo DBNL
Werken. Deel 4. Dat rike der ghelieven. Vanden vier becoringhen. Vanden seven sloten. Van seven trappen (1861)

Werken. Deel 4. Dat rike der ghelieven. Vanden vier becoringhen. Vanden seven sloten. Van seven trappen

(1861)–Jan van Ruusbroec–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Goe dese menschen Christo ghelijc sijn na sijnre menscheit. C. XXVI.

14Dese menschen, die dese gave godlics Raets in desen 15grade volbracht hebben, die sijn Christumme ghelijc na 16sijnre menscheit. Drie manieren van menschen vindetmen, 17die ghelijc sijn der hogher Triniteit Gods en̄ sijnre weerdigher 18menscheit. Die ierste sijn ghelijc natuerlic en̄ onvolcomen. 19Die andere overnatuerlic ende volcomen, elc in sinen 20grade. Die derde sijn ghelijc en̄ sijn salich, elc nader edelheit 21sijnre verdienten. Dat ierste natuerlike ghelike ende 22onvolcomen, dat sijn alle die menschen die doechde werken

1sonder een driven des heylichs Gheests, en̄ sonder godlike 2minne. Dat sijn alle die ghene die met vremder meninghen 3goede werken werken, ofte omme tijtlijc ghewin, ofte omme 4enighe waeromme die God niet en is; ofte die onghelovich 5sijn, ofte die in enighen punte contrarie sijn der heyligher 6Kerken, ofte den Sacramenten, ofte den gheboden. Wat 7ghelike dat si bewisen, ofte wat groter werke datse werken, 8si en moghen niet sijn volcomen ghelijc, sonder die gracie 9Gods. Al ware oec dat sake dat si, overmits ledicheit ende 10ontcommertheit ertscher dinghe, ende overmits claerheit natuerlics 11verstaens, ende overmits inkeer haerre crachte tote 12haren wesene, dat si ghevoclden die natuerlike gheneychtheit 13die die siele hevet in haren beghin (want al dat ghescapen 14is, hanghet in sine eyghine sake, alse in sine eyghene 15raste(1)); en̄ si hem dan indructen in haer wesen, in verlorenheden, 16ende in niet werkene noch van buten noch van 17binnen, dat is noch in minnen noch in bekennissen: dat is al 18verloren tijt, want si sijn onghelijc(2). Want die gheest Gods 19noch godlike minne en es niet ledich, noch in gracien noch 20in glorien: daer omme en comen si boven hem selven niet; 21maer datse ghevoelen, dat is die natuerlike gheneichtheit die 22si hebben tote haren beghinne dat is God. Nu en mach nieman 23godlijc gebruken smaken, hi en si ghelijc Christo en̄ der 24heyligher Kerken, dat hi, overmits ghelijcheit, verenighen 25moghe(3). Want dese menschen niet en sijn volcomen ghe-

1lijc, daer omme willen si rusten pleghen, ende werke der 2doechden vertien, want si meinen hem selven in al haren 3levene, ende si wanen grote gheeste sijn, omme dat si haers 4gronts ghesmaken en̄ onwisen ghevoelen Maer worden si(1) 5ute ghedreven, overmits die gracie Gods, tote allen dogheden 6in godliker minnen, en̄ weder in ghetrocken overmits ongheduer 7en̄ woet van minnen, en̄ overghehaelt overmits ghebrukelike 8minne in dat overwesen Gods(2), datsi sijns ghesmaecten 9na godliker wijs: soe souden si in allen doechden 10leven ghelijc Christumme ende den heylighen, en̄ souden 11ghelijc sijn inder wisen, ende in hanghen met ghebrukeliker 12minnen, sonder onderlaet, inder onwisen(3).

13Dat ander ghelijc dat is overnatuerlijc, en̄ is volcomen elc 14in sinen grade(4): dat sijn alle die menschen die beweghet 15werden vander gracien Gods en̄ van godliker minnen, datse 16die sonde laten, en̄ doechde werken, en̄ Gode meinen en̄ sine 17ere en̄ haers selfs salicheit. Die sijn alle volcomen ghelijc(5), 18yeghewelc in sire ordinen; maer na dat sij meer gracien 19hebben en̄ doechde werken, soe sijn si hoghere en̄ ghelikere: 20nochtan bliven si altoes ghelijc ende niet één, in desen 21grade(6).

22Die derde partie, dat sijn die salighe inder glorien: die 23sijn oec ghelijc in lichte der glorien, en̄ elc na dien dat hi

1verdient heeft in lichte der gracien. Want nu Christus, na 2sijnre menscheit, was dat volcomenste ghelijc in gracien en̄ 3in godliken gaven, soe is hi oec dat hoechste ghelijc inder 4glorien: want van sijnre volheit hebben wi alle ontfaen dat 5wi sijn in gracien, en̄ selen sijn inder glorien(1). Want hi 6was, sonder onderlaet, ute der enicheit ghedreven, overmits 7dat gherinen sijns Vader, tote allen doechden en̄ tote alre 8noet, lijflijc en̄ gheestelijc; en̄ was weder in vlietende, overmits 9begheerte en̄ ongeduer van minnen: nochtan en mochte 10hi in die enicheit niet rasten overmits dat gherinen des Vader, 11omme dat hi was en̄ is in desen grade ghelijc der Triniteit, 12die vruchtbaer is in haer selven en̄ gheen gheduer en 13hevet in die enicheit der naturen. In desen grade was en̄ es 14Christus ghelijc, en̄ hadde gracie en̄ hevet nu glorie, na mate 15sijns ghescapens begrijps(2). En̄ in desen grade draghen alle 16goede menschen, in gracien, een ghelijc Gods, en̄ oec inder 17glorien. En̄ want alle dese ghelijc sijn, soe vlieten si alle in 18enicheiden: nochtan en connen si niet ghereyken die enicheit, 19daer hem die godlike Persone in besitten, want hare enicheit 20leghet in eyghendomme der crachte in dat overste creatuerliker 21wisen, en̄ onder die godlike wise(3): want creatuerlike 22wise is ghemeten, ende der godliker Personen wise is onghemeten. 23Daer omme en mach si niet ghereyken die godlike 24wise met ghescapenen lichte, noch die enicheit der Persone, 25dat is die vaderlicheit; want dese enicheit der creaturen is 26diere enicheit een ghelijc(4), ende die godlike eenheit hout

1hare boven dese enicheit: en̄ daer omme leghet dese in ongheduere, 2omme datse ghelijc moet bliven ewelic, en̄ Gods 3niet ghesmaken na sire wise(1). En̄ dit is die edelheit des 4graets; want in desen grade kint ende mint die mensche in 5ghescapenen lichte, dat is gracie ofte glorie: en̄ daer omme 6en mach hi niet smaken der enicheit daer die Personen in 7vlieten met onghemetenre wijsheit ende mit onbegripeliker 8minnen; want altoes bliven die heylighen, in gracien en̄ in 9glorien, in desen grade een ghelijc Gods. En̄ nemmermeer 10en mach gracie noch glorie soe groot sijn, datse onghemeten 11werde; en̄ nieman en mach die enicheit besitten, het en si met 12onghemetenre minnen: daer omme en machse gheen ghelijc 13vervolghen, en̄ ghelijc bliven(2). En̄ wi moeten ewelijc ghelijc 14bliven na desen grade, want altoes blivet glorie inden ewighen 15levene, ende en mach niet vergaen(3). Ende hier bekint die 16mensche, eest in gracien ofte in glorien, na sijnre ghescapenre 17wise in lichte der gracien ofte der glorien(4): en̄ dit is ene 18edelheit in desen grade; want hier af comt hongher der begheerten 19ende ongheduer, omme datmen niet ghereyken en 20can noch ghesmaken dien men mint, na sijnre wijs(5), in volcomenre 21ghesaetheit. Nu besit yeghewelc mensche, die in 22gracien is ofte in glorien, dese enicheit in sonderlingher 23wijs; want na dien dat hi ghegavet is van Gode, en̄ doechde

1en̄ godlike minne hevet, daer na smaect hi en̄ ghevoelt in 2deser enicheit(1). En̄ dit en is niet ene enicheit(2); mer yeghewele, 3die in gracien is ofte in glorien, die hevet sine sonderlinghe 4enicheit, ende sine werken na sire edelheit in hem 5selven(3). En̄ si leghet in die memorie en̄ in drucke alle der 6crachten in bande van minnen(4). En̄ yeghewelc ghevoelt 7hem na sijnre edelheit dat hi ghegavet is, en̄ dat is in sijnre 8eyghenre enicheit sijns selfs grondes(5). Daer werdet yeghewelken 9ghegheven meer ende min, na dat hi werdich is; en̄ 10die godlike enicheit der Persone houdet hare boven alle dese 11enicheden, en̄ is yeghewelker ghenoech na hare edelheit, dat 12is in uutdrivene tote allen doechden, ende in intreckene in 13ongheduerigher minnen. En̄ soe hi ghelikere is der Triniteit, 14hoe hi snelliker beroert wert, ende mit mere minnen weder 15invlietet. En̄ dit is al een ghemeten werken, in gracien ofte 16in glorien(6): en̄ daer omme eest al een ghelijc der Drivoldicheit, 17ende sonder dit ghelijc en mach nieman één werden 18mit Gode, in tijt noch in ewicheit.

19Dese mensce die dit ghelijc der Drieheit volbracht hevet 20aldus, overmits die gave godlijcs Raets, die gheliket wel den 21firmamente des hemels; want het wert gherenen van godliker 22moghentheit, en̄ beweecht met crachte des inghels(7), ghelijc 23der ghedachten, die in ongheduere levet overmits dat godlike 24gherinen(8). Dat firmament verclaert alle ertsche dinghe,

1ghelijc der verlichter redenen die verclaert is vander ewigher 2wijsheit, die verclaert al dat rike der sielen. Dat firmament 3ghevet sine hitte in allen creaturen, en̄ daer aſ leven en̄ wassen 4alle dinc. Alsoe ghelijc ghevet dese mensche sine hitte 5sijnre minnen en̄ sire compassien; en̄ daer af leven, en̄ werken, 6ende wassen alle die crafte der sielen in doechde. Dat 7ſirmament des hemels es oec gheciert met ‧vij‧ planeten en̄ 8metten sterren, die verclaren ende regeren al lijflijf dinc 9beneden den ſirmamente(1).


Vorige Volgende