De duivenmelker

Tweede Tooneel.

JAN en ANNA.

anna,

een korfje met naei-goed in, aen den arm dragende.

Goede morgen, Jan... Ei, ei! reeds aen 't werk, en dat met den maendag!... Wat beteekent dit? Heeft uw baes te werken gekregen?

jan.

Ik wenschte dat gy de waerheid zegdet, Anna; maer, ongelukkiglyk is het zoo niet. De beitels komen hier tegenwoordig nimmer op den slypsteen en de schaven zyn veroordeeld om te roesten. Het is God bekend wat de baes van zin is. Kom ik 's morgens naer den winkel en vraeg ik dan: ‘Baes, wat moet er gedaen worden?’ dan antwoordt hy my: ‘Jan, maek het duivenkot zuiver, geef myne beestjes wat boonen, lap de jonge snollen eens op, jaèg myne engelsche bekken uit, neem acht voor myne blauwe geschelpte, zie toe dat gy geene eijeren breekt enz., enz...’ Maer, wat eigenlyk het werk betreft, waer de heilige dag van komt, goeden avond daermêe en de komplimenten te huis!... Een duivenmelker heeft immers geen tyd om aen werken te denken.

[p. 9]

anna.

Wel, wel! Is het niet te bejammeren dat een mensch zoo als Frans, die zulk een bekwaem timmerman is, en zoo deftig zyn brood zou kunnen winnen, zoo onbezonnen wezen kan, dat hy om eene kinderachtige liefhebbery aen te houden, zich zelven en vrouw en kind in de ellende dompelt!

jan.

Bah! dit is immers geene vreemde zaek, by duivenmelkers zoo als de baes en die van het werk hunner handen moeten leven. De baes wil doen zoo als vele grooten, en wat laet hy zich gelegen aen vrouw en kind: hy heeft immers duiven te verzorgen. Wat geeft het hem dat zyn gezin ongelukkig is en lydt, als hy slechts zyne duiven in goeden staet ziet; wat kan het hem schelen dat zyne vrouw in armoede zucht en weent, dat zyn kind van honger schreit - het roekoeken zyner duiven klinkt hem altyd zoodanig in de ooren, dat de stem des lydens er door verdoofd wordt.

anna.

Ho! ik beklaeg de arme Helena, zy verdient het niet zoo ongelukkig in haer huwelyk te zyn.

jan.

Dat moogt ge zeggen, Anna, zy verdient een beter lot, het is eene vrouw als wyn en brood. Indien zy minder braef, minder deugdzaem ware, zou zy al lang den drommel van haren man gegeven hebben, en ook als hy, haren gang gegaen zyn. Jong en schoon als zy is, zou zy gemakkelyk een flierefluiter aen de hand krygen, die op zyne schyven niet zoude zien om haer te behagen; maer, haer hart is geen verdorven hart zoo als dat van vele vrouwen; zy kent hare pligten te goed, om niet liever onder armoede en verdriet te bezwyken dan een oneerlyken stap te doen.

anna.

O ja, dit zou zy zeker, maer zeg eens, Jan, gy spreekt my van haer kind niet, hoe is het er vandaeg mêe?

jan.

Slecht, Anna, zeer slecht, het arm schaepken dat

[p. 10]

gedurig zieker wordt, mist al wat zyn toestand vordert, en ik zou zeggen, dat God een mirakel liet gebeuren, zoo dit onnoozel bloêken ditmael aen het graf ontsnapte.

anna.

Is het dan zoo verergerd, Jan? wel! wel!... Maer my dunkt toch dat er wel een middel zou te vinden zyn om ten minste dit kind, zoo lang het nog leeft, behoorlyk te verzorgen. Zou lang er leven is, is er hoop! Er zyn in Antwerpen zooveel liefdadige menschen, die...

jan.

Die altyd gereed zyn om ongelukkigen te helpen; ik wil het geerne gelooven, doch het valt zoo bitter, Anna, die menschen te moeten aenspreken wanneer men dit niet gewoon is... Hoor, Anna, voor arme lieden zoo als wy, wanneer wy ziek zyn, is de eenigste en beste toevlugt: het gasthuis.

anna.

Het gasthuis?... Maer gy begrypt toch, dat Helena zich van haer kind niet zal willen scheiden.

jan.

Dat weet ik; ook, zou ik haer zulks niet durven voorstellen.

anna.

Ho, was myn werk slechts af, met hoe veel genoegen zou ik de vrucht myns arbeids aen haer afstaen, om haer ter hulp te komen in hetgene zy voor haer kind en voor haer zelve noodig heeft; doch, ik kan slechts binnen vier dagen myn werk afleveren... ô, Jan, ik wenschte dat ik op dit oogenblik iets van weerde bezat!...

jan.

En ik dan?... Ik verkocht het dadelyk om de opbrengst er van aen de bazin te geven. - Ho, ik zou een goed werk doen; maer zie, ongelukkiglyk heb ik slechts myne twee handen, om een bete broods te winnen, en wat meer is, ik zit hier reeds dry weken op droog zaed... O, zie, als ik aen het gedrag van den baes denk, dan word ik razend en zou ik met hem willen vechten; want het is een vent zonder hart, eene huisplaeg, ja, éen echt vrouwenverdriet!...

[p. 11]

anna.

Ja, ja, het is maer zoo... Het is om voor eeuwig een afschrik van het huwelyk te krygen, als men denkt dat er zulke mannen loopen.

stem van binnen.

Anna!

anna.

Maer, riep men daer niet, Jan?

jan.

Het zal de bazin zyn, welke u gehoord heeft.

anna.

Ik heb haer beloofd dezen morgen met myn werk wat by haer kind te komen zitten. Welnu, ik zal haer niet langer laten wachten.

jan.

Ja, ga, Anna, het zal de brave vrouw al eens goed doen eene vriendin by zich te hebben, aen welke zy haer hart kan openen. De arme sukkel heeft den ganschen nacht by haer kind gewaekt en geweend, terwyl de baes in de herberg lustig dronk, en op zyne duiven stofte.

TE SAMEN.

jan.

Ga, lieve, deel en heel de smarte
Der moeder, die daer binnen treurt;
By vrienden troost wordt 't droevig harte
In bangen jammer opgebeurd!

anna.

Ik ga en deelde steeds de smarte, enz.

(Anna treedt af langs de zydeur.)