|
| |
| |
| |
De Dorpschoolmeester en de Domine.
De nacht viel digt op 't rustend aerdryk neêr;
De regenvlaeg brak stroomend uit de sfeer,
En 't windenheir van toom en band ontslagen,
Verdobbelde 't geruisch van bui en vlagen.
Het was geen weêr om honden door te jagen.
Er glom geen vonk aen 's hemels zwarten trans;
De maen verborg heur flauwen schemerglans
In 't wolkgevlot dat heure baen omheinde.
Het aerdryk sliep, de starrenhemel kwynde,
Als waer 't heelal een bajert zonder end.
Nu, meester Inkt, niet met den weg bekend,
En doktor Pruik, de prêker der gemeente,
Verdoolden beide in een verlaten streek.
Het koude nat dat immer nederleek.
Had hun doorweekt, verkleumd tot op 't gebeente.
De predikant, het eerst van vrees vermant,
Hield meester Inkt gedurig by de hand,
En las half luid by 't slibb'rend voortmarcheren
Een langen Psalm, op dat de wind mogt keeren.
| |
| |
‘Ja ja,’ sprak Inkt ‘de wind kan geen latyn,
‘De Hemel weet waer wy ook heden zyn.
‘'K wed dat w' al ver en verder ons verloopen;
‘Ik durf van nacht schier op geen redding hopen.
‘Geen enk'le star een duplexpunctum groot,
‘Toont ons de baen. Daer sta 'k al voor een sloot...
‘Wy zullen hier nog arm en beenen breken,
‘Als ik niet goed op diepte en bonken let!
‘Gelukkig hy, die onder 't wollen deken
‘De leden strekt! niets gaet er boven 't bed.’
Zoo sprak hy, en zy zien een lichtje blinken;
Hun moed herryst, die lang reeds was aen 't zinken;
Zy naedren aen een hoef, die gansch alleen
Den wildenstreek als te gebieden scheen.
Geen hunner kende 't huis dat zy daer zagen;
Zy hadden wis een doolweg ingeslagen,
Nu hoefden zy het niemand meer te vragen.
Dit huis nu, zag er hun zoo aeklig uit;
Wie van hun twee zou het thans durven wagen,
In Godes naem er nachtkwartier te vragen?
‘Want’ zeide Pruik ‘zoo meenge booze guit,
‘Heeft hier omtrent zich onlangs neêrgeslagen -
‘Dit 's nog niet al’ zei Inkt ‘een koude schrik
‘Bevangt my... zoo de duivel en zyn klik...
‘De heer voorkome het! zich daer eens hield verscholen!
‘Riekt gy geen stank van uitgebrande kolen? -
‘Neen’ zeide Pruik ‘de reuk is my ontgaen;
‘De regen heeft myn zintuig gansch ontnomen.
‘In Godes naem, kom op, wy kloppen aen,
‘Wie niets misdoet heeft geen gevaer te schroomen.’
Zy traden toe, eene oude deur kraekte op.
De hospes, een postuer van zeven voeten,
Was in verzoek of hy hun wilde groeten.
De prêker boog zich met ontdekten kop,
En vroeg verblyf voor hem, en voor zyn makker.
‘'T is een geluk, wy zyn nog allen wakker’
Was 't antwoord ‘of gy had niet ingeraekt.
‘Komt, en zoo u ons avondeten smaekt,
‘Kropt dan uw maeg maer vol gestoofde rapen;
| |
| |
‘Intusschen wordt uw leger klaer gemaekt,
‘Zoo 't u bevalt van op wat strooi te slapen.’
De domine bekloeg zyn lekk'ren buik,
Die zich gewis dien kost niet zou gewennen.
De meester vloekte op zoo 'n uitheemsch gebruik:
Hy sliep zoo graeg op dons van ganzen pennen.
Althans, er was geen kiezen op dit uer;
Zy schoven zich dus haestig by het vuer,
En blikten eens het eenzaem huis in 't ronde,
Dat in 't geheel geen boerdery verried.
De huisman die zyn knapen bedwaerts stiet,
Wees 't matte paer ook aenstonds naer de sponde.
Daer lagen zy, van voorgevoel bekneld,
Op 't lange strooi digt in elkaêr gekropen;
‘O Heer!’ bad Pruik ‘myn beend'ren zyn ontsteld! -
‘Die vocatief’ zei Inkt, ‘laet niets verhopen,
‘'K wou dat de slaep my maer op d'oogen lag,
‘En ik al vroeg de morgenscheemring zag.’
Naest het verblyf waer zy te rusten lagen.
Was 't slaepvertrek van waerd en huiswaerdin,
En door een muer van latwerk t' zaem geslagen,
Drong ieder woord elkanders ooren in.
De hospes lag met zyne vrouw te praten,
En rond te woelen of 't der moeite waerdig scheen:
‘Wat is dit volk,’ zei Inkt ‘zoo uitgelaten?
‘Daer steekt iets in, het weegt my op de leên.’
Zy luisteren... de schrik bekruipt hun aedren...
Zy zien hun lot, het schriklykst noodlot naedren!
Zy luist'ren nog... by elk gefluisterd woord,
Loopt hun het bloed al koud en kouder voort,
‘Ja’ zei de waerd ‘zy zullen wat verschieten,
‘Die vette zwarte duivels, alle bei;
‘Zy zullen 't licht des dags niet meer genieten;
‘Hun doodsuer slaet. Wek my maer eens zoo ty
‘De scheemring daegt, ik moet myn mes nog wetten...
‘Die oudste heeft toch al een zware pens...
‘Wil maer eens goed op 't slag van vieren letten,
‘'T is dan nog vroeg, dan hoort het wis geen mensch -
‘Ja’ zei de vrouw ‘zoo zy dit konden droomen,
‘Zy braken vast hun strooijen leger uit! -
| |
| |
‘Zeg, Inkt’ zei Pruik ‘hebt gy het ook vernomen?
‘Wy vallen beide een moordenaer ten buit! -
‘Ach’ fluisterde Inkt ‘ik lig hier bloed te zweeten!
‘Ons boek is uit, wy zyn aen 't laetste blad;
‘'T lag my aen 't hart, ik heb 't vooraf geweten..
‘Ach stonden wy nog buiten in het nat!
‘Kom staen wy op, en zoeken w' ons 't onttrekken;
‘Dees kamer heeft een venster aen den hof;
‘Doch geen gedruis.... gy zoudt de schelmen wekken....
‘Volg my steeds op.....ik ben er al, God lof!
‘Nu maer een sprong, dan zyn wy uit het lyden,
‘De nacht is digt, w' ontkomen aen het net.’
Zy hielden woord, en zie, zy springen beiden
In d' open tuin, en denken zich gered.
De prèker had zyn buik in 't nederspringen
Al sterk bezeerd, doch dit gat niemedal.
Kon men nu maer door hek en hagen dringen,
Die echt en vast den ruimen hof omringen;
Met zulk een weèr, zie, dit bleef nu 't geval.
Zy worst'len voort door bramen en door slooten,
En slibb'ren om in moesgewas en struik;
Dacht meester Inkt zich aen een buek te stooten,
Dan stiet hy 't meest op 's prekers groven buik.
O wee! het hek, de hofpoort zyn gesloten!
Met hangelwerk en pinnen fel voorzien;
De wachthond op 't gerucht vooruit geschoten,
Deed bun twee fel ontvonkelde oogen zien.
Daer was de vlucht in statu quo vervallen;
De hond blaft voort dat lucht en omtrek schallen;
Zy schar'len rond en stomp'len wild vooruit,
Een verkenskot dat hun den weg afsluit,
Moest voor den buik des domine 's bezwyken,
Die met een stoot de deur ter aerde liep.
De prêker viel, de meester van gelyken.
'T verschrikt gediert dat vreedzaem lag en sliep
Sprong ylings op, en kwam meteen naer buiten
Geworsteld door de vreemde gasten heên;
Zy hoorden 't hok zoo graeg voor hun ontsluiten!
Het vlugtend paer gekneusd aen hoofd en been,
Van vrees vervuld, vervolgd van weêr en winden;
Was moed en kracht en schier den adem kwyt;
| |
| |
Zy kantelen en went'len nog een tyd,
Tot dat zy zich in eenen hoek bevinden;
In 't diepste van het enge verkenskot.
Daer, d'armen om elkand'ren heên geslagen,
Besloten zy geen voetstap meer te wagen,
Bevolen zy hun bange ziel aen God.
'T werd schemering. De moord'naer moest ontwaken.
Zy luisteren. Zy hooren deuren kraken.
Zy hooren gaen; hun bloed vloeit trager voort...
De schrik des doods rilt pynlyk door hun aedren.
Zy zien een man met een lantaren naedren,
Gewapend met een mes en eene koord.
Het hemd omhoog tot over d'ellebogen,
Staert hy op 't hok met vonkenschietend oogen;
Hy wet zyn mes vooraf nog op een steen;
Knoopt zich een schort met voordacht om de leên;
En stapt beraên 't verblyf des onheils tegen.
‘De vetste 't eerst’ sprak hy, en stak de hand
In 't enge kot, en tastte langs den wand.
‘God!’ zuchtte Pruik ‘wees myner ziel genegen!
‘En voer haer recht in vader Abr'ams schoot...’
De slachter werd op eens zoo koud als lood
By deze stem, verzeld van pynlyk klagen;
Hy deinsde op zy: riep zyn knechten op,
Die uit hun slaep met schrikb'ren woesten kop
Te voorschyn spoên. Zy blikken rond, en vragen,
En grypen knots en slagtbyl in de vuist.
De hospes wil dat zyne zwynen spraken,
Of dat de droes in hunne darmen huist.
Men dorst zyn reên niet leugenachtig maken,
Hy wist te wel dat er gesproken was.
Ook deed de hond door zyn vervreemd gebas,
Hun achterdocht in 't nucht'ren harte jagen.
Intusschen klom de zon aen d'oosterkim;
De nacht trok op met nevelspook en schim.
Zy traden toe: nu dorst men 't veil'ger wagen,
'T was helder dag. Zy sidd'ren, en, zy zagen...
Den wyzen Inkt, en Pruik den Predikant...!
De roem, de troost van 't omgelegen land.
| |
| |
De schrik hield op, door hoert en jok vervangen
Stilzwygenheid prees hun de preker aen;
Doch, wie het aen het kloktouw had gehangen,
Was daegs daerop schier niet meer na te gaen.
|
|
Auteursrecht onbekend