Resolutiën van den commandeur en raden van het Fort de Goede Hoop 1652-1662

Donderdagh den 18^en Maij a^o 1656.

Gesien de ernstige recommendatien ende successive orderen onser H^rn M^rs per derselver missiven aen ons doorgaens gevende, omme beneffens de culture oock den aenqueeck van Bestiael met allen doenlijck ijver te vorderen ten eijnde men voor eerst niet alleen de schepen geduijrende haer leggen alhier souden cunnen nevens de thuijnvruchten dagelicx met versch vleijs accommoderen ende verversen: maer oock voor 't volcq deser besettinghe in plaetse van soute vleijs ende speck versch vleijs schaffen gelijck rede alle beijden fraij in train gebracht is, Ende nademael het oock al verlichtinge voor de Comp^e soude geven als men van de melkkoeijen soo veel boter cost becomen, dat men

[p. 97]

van dat suijvel uijt 't Patria mede niet meer behoeffden geprovideert te worden, ten welcken eijnde eenige beesten primo October a^o pass^o aen Hendrick Boom Comp^s hovenier offte sijn huisvrou Annetjen de boerinne waren verhuijrt offte verpacht, namentlijck ijder koe van den dach haerder werpinge voor 15 gl: in 't jaer &c^a Edoch gemerckt de Beesten in de drooge tijt principael van Novemb: tot Maij geduijrende gansch weijnich off wel heel geen melck en geven, niet alleen de voor dien tijt gecalffde koeijen, maer oock die staende voorhaelde drooghe tijt calven, vermits 't lant dan seer dor ende schrael van gras overal is, ende den pachters daeromme, de in die tijt calvende koeijen niet willen aennemen, selfs niet voor niet met al, vermits alsdan soo weijnich melcq van de beesten compt dattet de pijne waert niet is, daerom de moeijten te doen, waerdoor dan de calffjens (na ondervindinghe) telckens weder comen te sterven ende den soo hoogh noodighen aenqueeck in verachteringhe te blijven, soo is allen 't selve ingenomen sijnde, Ende wes meer tot vorderinge van 't voorige mochte strecken, raetsamer geacht offte op de aenbiedinge van de voorsz: boerinne tot een nader preuve goet gevonden, haer general: te verpachten alle de koeijen die tusschen dit ende nieuwe jaer off Januarij aenstaende sullen mogen comen te calven, soo wel die d' E: Comp^e Jegenwoordigh heefft als oock welcke tusschen die tijt van d' Inwoonders noch meer mochten comen gehandelt te worden ende dat voor de somma van hondert guldens eens: omme dan de verpachtinghe alle nieuwe Jaer te vernieuwen, alles aengaende 't vercoopen van de melck ende boter, alsoock 't opbrengen der Jonghe calffjes (voor d' E: Comp^e) bij provisie ende tot voorsz: tijt op soodanighe voorwaerden ende conditien als primo October a^o pass^o met den selven boerin haer man is gemaeckt, ende dat sij tot haren laste oock alle de calffjens met alle doenlijcken ijver sal trachten op te brengen, schoon in de drooghe tijt eenighe koeijen geen offte weijnigh melcq gaven, opdat den aenqueeck voor d' E: Comp^e doch te meer mochte gevordert worden; Ende nademael deselve seer is clagende dat vermits met acht kinderen beladen sit op haer mans costgelt (4 R sijnde) alleen gansch niet sal cunnen met al die kinderen leven, vermits oock sooveel proffijt aen de Beesten om redenen voorsz: en vindt: derhalven dienstel: is versoeckende dat haer mochte toegestaen worden herberge te mogen houden tot tractement ende huijsvestinge van de gaende ende comende man der passerende schepen, dewijle verstaen had sulx de Heeren Meesters 't haerder ontlastinge doch hadden toegestaen voor degeene welcke begeerden vrij te worden, menende sij genoeghsaem een vrije vrouwe te wesen, ende als voorsz: hooch belast met soo veel kinderen dien volgende haer sulcx ten minsten wel mochte worden vergunt dewijle datter sich oock noch niemant in vrijdom derfft stellen voor dat se eerst een proeff nemen hoe off waermede sij souden cunnen off mogen behouden blijven, soo is principael: gesien op d' ontlastinghe van

[p. 98]

d' E: Comp^e &c^a haer sulx bij desen provisioneelijck toegestaen, ter tijt sich ijmant om sulcx te doen in vrijdom sal aenbieden mits gehouden blijvende alle hare provisien ende dranck &c^a daer toe van nooden uijt Comp^s magasijn te copen, ende subject te blijven soodanighe verdere belastinghen offte impositien ende ordonnantien als metter tijt ten meesten dienste van de Comp^e sal bevonden worden te vereijschen ten eijnde in tijt ende wijle daer als oocq uijt eenighe ander saecken d' E: Comp^e haer gevende cost ende maent gelden op reecq^e alhier mochten vinden, sonder van node te sijn ten dien eijnde meer contanten uijt 't vaderlandt te ontbieden &c^a

Ende omme 't selve te beter te accresseren is oock geresolveert de spaense ende france wijnen de herbergiers te vercopen tot 30 stuijv: de Flapcan ende 10 st: van pacht, op ijder ditto can mits sijl: deselve weder sullen mogen uijt tappen tot 1 gulden de pint offte 2 gulden 't mingelen - Edoch Comp^s dienaren (officianten hier in dese fortresse bescheijden wesende) ijder ses cannen 's maents ten selven prijse van 30 st: sonder pacht-

Aldus gedaen ende geresolveert Int Fort de Goede Hope datum ut supra.

JOHAN van RIEBEECK 1656.

JAN van HERWERDEN 1656.

ROELOFF de MAN Secrets: