De briefwisseling tussen Arij Prins en Lodewijk van Deyssel

18

Voorburg 17 Jany '85

Geachte Heer,

Terugkomende op uw laatste schrijven, dank ik U ten zeerste voor de mij verschafte inlichtingen. - Ik zie wel, dat ‘de Kunstbode’ geen blad voor ons is.

[p. 38]

Trouwens wat mij betreft. ‘Nederland’, de Spectator, Eigen Haard en nu de Amsterdammer staan voor mij open, zoodat ik gelukkig niet over te weinig plaats heb te klagen. -

Nederland heeft mijn novelle ‘De Geschiedenis van Jan Zomer’ aangenomen.⁶¹ De nieuwe redactie is dus nog al welwillend. - Mijn novelle ‘Een warme dag’, door ‘de Gids’ geweigerd komt hoogstwaarschijnlijk met illustraties van mijn vriend de Bock⁶² in ‘Eigen Haard’. - Dit tijdschrift, ofschoon niet van den eersten rang, wordt zeer veel gelezen, hetgeen een groot voordeel is. - In dit tijdschrift heb ik indertijd - ruim 2½ jaar geleden mijn eerste - een Hildebrandachtige - novelle⁶³ geplaatst. -

Mijn 3e novelle De dood van Jan Oliehoek gaat naar de Spectator. -

Netschers laatste novelle in Nederland is werkelijk uitmuntend. - Ik vind het 't beste wat hij nog heeft gemaakt. - Hij heeft een kleine novelle⁶⁴ naar ‘de Gids’ gezonden, die wellicht wordt geplaatst, ten minste de eerste berichten, die hij heeft ontvangen waren nogal gunstig. - Er komt van hem een stuk over de Goncourt in het Handelsblad. - Dit is waarlijk wel een wonder. -

Netscher werkt zeer veel, meer dan ik, trouwens hij heeft een zeer gemakkelijke betrekking,⁶⁵ terwijl ik tot over de ooren in zaken zit. - Dr. ten Brink, die zijn eerste werk heeft gesteund, heeft wel eer van zijn protegé want N. zal indien hij op deze wijze doorgaat een onzer eerste figuren worden. - Ik ken hem nog niet lang, ongeveer 3 maanden - en wist voor dien tijd zelfs niet dat hij bestond. - Dit komt daarvan, dat ik mij in het geheel niet in de haagsche letterkundige wereld beweeg, en niemand onzer litteratoren persoonlijk ken. - Mijn kunstvrienden zijn uitsluitend schilders, behalve Buning⁶⁶ & nu Netscher; mijn eerste werk is dan ook door hen beoordeeld geworden. -

Het is wel merkwaardig, dat letterkundigen zoo zelden verstand van de Schilderkunst hebben, terwijl schilders over 't algemeen juist in litteratuur zien. -

61 Zie echter noot 30.

62 Théophile Emile Achille de Bock (1851-1904), een leerling van J.H. Weissenbruch. Ook een tijdlang werkzaam te Barbizon. Schilder van landschappen en bosgezichten. Lithograaf, etser en tekenaar.

63 Zie noot 22. Voorbeelden van de invloed van Hildebrand op Prins geeft S.P. Uri, L. en W., blz. 19.

64 Deze novelle, waarschijnlijk Een Logeetje (in 1886 opgenomen in Studie's naar het naakt model) werd, zoals Netscher op 11 februari 1885 aan Van Deyssel schreef, geweigerd door De Gids ‘die mijn stijl afkeurde en ze bestempelde met den naam van “manier”.’ Zie ook noot 114.

65 Van 1885 tot 1891 was Netscher als stenograaf werkzaam bij de gemeenteraad van Leiden.

66 Arnold Werumeus Buning (1846-1933), zeeofficier, later bibliothecaris bij het Departement van Marine, tenslotte directeur van het Museum voor Land- en Volkenkunde en van het Maritiem Museum Prins Hendrik te Rotterdam. Hij schreef schetsen en novellen uit het marineleven.

[p. 39]

Onze haagsche schilders (Israëls,⁶⁷ Blommers,⁶⁸ Artz,⁶⁹ Henkes⁷⁰ etc) zijn dan ook groote bewonderaars van Zola's werken, en dus veel verder dan onze ‘eerste’ letterkundigen. -

Ik ben nu bezig aan mijn 2de artikel voor de Amsterdammer - (Robert Caze, L'élève Gendrevin).⁷¹ - Bij Huysmans zal ik over Le pessimisme des écrivains van Hennequin spreken.⁷² -

Zoudt U de vriendelijkheid willen hebben mij eens uw kritiek over ‘La joie de vivre’ ter lezing te zenden. - Dit artikel is mij indertijd niet in handen gekomen. -

Deel U mij ook eens mede wie toch François Eerens is, die in het Weekbl. over Les tâches d'encre heeft geschreven.⁷³ -

Hoe gaat het ten uwent met de naturalistische beweging; wint deze veld en zijn er in Amst. buiten U geen schrijvers, die dezen weg opgaan? -

De kritieken, welke ik U heb gezonden, krijg ik bij gelegenheid wel eens van U terug, daar het de eenige exemplaren zijn, die ik bezit. -

E.G.O., die ik een hak zet, is zooals U wellicht weet de Hr. Loffelt. -

Mij voor uwe berichten aanbevelende, verblijf ik met Hoogachting

UEddwdr.
A. Prins

Z.O.Z.

Zoo even ontvang ik bericht van E.H. dat mijn novelle zonder illustraties in het eerstvolgende nummer komt. -

67 Isaac Israëls (1865-1934), een der meesters van het impressionisme in onze schilderkunst. Fragmenten uit brieven van Israëls aan Prins werden afgedrukt in S.P. Uri, L. en W., blz. 29.

68 Bernardus Johannes Blommers (1845-1914), leerling van de academie te 's-Gravenhage, later ook van Jacob Maris en Jozef Israëls. Was geruime tijd werkzaam te Scheveningen. Schilderde veelal genretaferelen, meestal ontleend aan het vissersleven.

69 David Adolphe Constant Artz (1837-1890), leerling van Jozef Israëls en van de academie te Amsterdam. Van 1868-1871 te Parijs werkzaam. Interieurschilder en schilder van vissers.

70 Gerke Henkes (1844-1927), genreschilder en aquarellist. Vestigde zich, na een reis door Duitsland en een studietijd te Parijs, in 1869 te 's-Gravenhage en nadien te Voorburg.

71 Zie noot 32.

72 Zie noot 145.

73 In het weekblad De Amsterdammer van 21 en 28 december 1884 had François Erens (1857-1935) geschreven over het op 5 november 1884 verschenen eerste nummer van Les Taches d'Encre, Gazette mensuelle par Maurice Barrès (1862-1923), waarvan slechts vier nummers 't licht hebben gezien. In de Nieuwe Rotterdamsche Courant, avondblad A. van 16 juli 1927 waardeerde Van Deyssel Les Taches d'Encre als ‘een vreeselijk aardig tijdschriftje.’ Nog in zijn laatste levensjaren onthaalde hij zijn bezoekers graag op 't historische verhaal over de originele, zij 't ook weinig kiese, wijze waarop Barrès zijn blad gelanceerd had. Juist ten tijde van de verschijning ervan werd Morin, een bekende Parijse figuur, neergeschoten door een in hem teleurgestelde vrouw. Barrès greep deze gebeurtenis aan door sandwichmannetjes de boulevards te laten aflopen met een opvallend affiche dat aan de Parijzenaars meedeelde ‘Morin ne lira plus les Taches d'Encre.’

[p. 40]

Zoudt U zoo goed willen zijn mij medetedeelen of het Weekblad de Amsterdammer honorarium geeft; ik heb over dit punt niet aan Dr. Kollewijn geschreven. -

Alsboven. -