|
| |
| |
| |
Verantwoording
Onuitgegeven bronnen
Archief De Standaard
Vindplaats: Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestant isme (1800-heden), Vrije Universiteit te Amsterdam.
Afgekort: [SA + oms1agnummer].
Toelichting: Het archief bevat voornamelijk contracten. financiële stukken, verslagen en zakelijke correspondentie over De Standaard. De Heraut en het Predikbeurtenblad.
| |
Kuyper-archief
Vindplaats: Historisch Documentatiecentrum voor het Nederlands Protestantisme (1800-heden), Vrije Universiteit te Amsterdam.
Af gekort: (KA + inventarisnummer].
Toelichting: Het Kuyper-archief bestaat enerzijds uit circa 10.000 brieven, waarvan die met de aanduiding ‘Persactiviteiten’ in de inventaris vaak over De Standaard gaan; de afkorting [KA, ...] met alleen een nummer geeft aan dat er wordt verwezen naar deze correspondentie: bijvoorbeeld [KA, nr. 973] = brief met nummer 973. Anderzijds telt het Kuyper-archief een aantal ‘persdossiers’, betreffende de oprichting en instandhouding van De Standaard en De Heraut; de afkorting (KA, LA, ...] geeft aan dat wordt verwezen naar een persdossier (P): bijvoorbeeld [KA. LA. P8c, nr. 19] - stuk nummer 19 van persdossier 8c (opgeslagen in Lade A).
| |
Archief De Savornin Lohman
Vindplaats: Algemeen Rijksarchief te Den Haag.
Afgekort: [ASL + oms1agnummer].
Toelichting: Jhr. mr. AF de Savornin Lohman (1837-1924), later hoofdredacteur van het CHU-dagblad De Nederlander, verving in 1876/1977 (en daarna incidenteel) Kuyper bij De Standaard In omslag 643 ruim honderd brieven van en aan directeur-uitgever J.H. Kruyt; in de omslagen 529-533 correspondentie met derden.
| |
| |
| |
Uitgeversarchief VBBB
Vindplaats: Vereeniging ter Bevordering van de Belangen des Boekhandels te Amsterdam.
Afgekort: [VBBB + naam van het dossier].
Toelichting: De Vereeniging (studiezaal in het gebouw van de bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam aan het Singel) beschikt over een verzameling dossiers over uitgevers en boekhandelaren; de dossiers hebben betrekking op de personalia van deze mensen of bevatten prospectussen van door hen verzorgde uitgaven. Bijvoorbeeld [VBBB, dossier-De Nederlandsche Stoomdrukkerij (personalia)] betekent het dossier met personalia van degenen die bij De Nederlandsche Stoomdrukkerij betrokken waren.
| |
Predikbeurtenblad
Vindplaats: Gemeente-archief te Amsterdam.
Afgekort: [GA + inventarisnummer].
Toelichting: De (bij mijn weten) enige vindplaats waar de hele serie van het Predikbeurtenblad compleet is; ook een omslag met jubileumnummers en bijzondere exemplaren.
| |
Archief R.C. Verweyck
Vindplaats: Familie-archief drs. J.C. Lammers te Amsterdam.
Afgekort: [AV].
Toelichting: R.C. Verweyck (1858-?, was van 1883 tot aan zijn pensionering in 1931 werkzaam voor De Standaard, eerst als journalist, later ook als directeur. Zijn archief bevat weinig stukken uit de periode tot 1887, maar wel materiaal dat gaat over de arbeidsverhoudingen in het algemeen bij de krant.
| |
Archief T. Cnossen
Vindplaats: Rijksarchief te Leeuwarden
Afgekort als: [AC].
Toelichting: T. Cnossen, journalist bij het Friesch Dagblad (1919-1921) en De Standaard (1921-1943), sinds 1937 als chef-redacteur; leidde tot aan zijn ontzetting uit deze functie door de Duitse bezetter De Standaard, nadat H. Colijn zich in 1941 had teruggetrokken als politiek hoofdredacteur. Cnossen, in 1988 overleden, heeft het bij hem berustende archiefmateriaal van De Standaard (waarvan sommige stukken teruggaan tot de tijd van Kuyper)
| |
| |
verdeeld over het provinciale depot van het Rijkarchief te Leeuwarden (vooral over de Tweede Wereldoorlog) en zijn (voormalige) woonadres (ook de oudere stukken). Hopelijk komt het laatste gedeelte spoedig voor onderzoek beschikbaar.
| |
Uitgeven bronnen en literatuur
H. Algra, Het wonder van de negentiende eeuw. Van vrije kerken en kleine luyden, Franeker 1965.
Amsterdamsche Kerkbode, diverse nummers van de eerste jaargang (1887).
C. Augustijn, ‘Dolerenden en Afgescheidenen 1886-1887’, in: Documentatieblad voor de Nederlandse Kerkgeschiedenis van de negentiende eeuw (DNK), nr. 22-23. januari 1986, 7-12.
C. Augustijn, ‘Kerk en godsdienst 1870-1890’, in: W. Bakker e.a. (red.), De Doleantie van 1886 en haar geschiedenis, Kampen 1986, 41-75.
W. Bakker, ‘De Doleantie in den lande. Uitbreiding en consolidatie’, in: Idem e.a. (red.), De Doleantie van 1886 en haar geschiedenis. Kampen 1986, 124-129.
C.H.W. van den Berg, ‘De Doleantie als exponent van het (mislukte) streven naar reorganisatie van de kerk’, in: DNK. nr. 22-23, januari 1986, 13-21.
C.H.W. van den Berg, ‘De ontstaansgeschiedenis van de Doleantie in Amsterdam’, in: W Bakker e.a. (red.), De Doleantie van 1886 en haar geschiedenis, Kampen 1986, 76-105.
P.A. Bergwerff, ‘De Standaard voor en tijdens de Doleantie’, in: D. Deddens & J. Kamphuis (red.), Doleantie - Wederkeer. Opstellen over de Doleantie van 1886, Haarlem 1886.
D. Bosscher, Om de erfenis van Colijn. De ARP op de grens van twee werelden,
| |
| |
diss. Rijksuniversiteit te Groningen, Alphen a/d Rijn 1980.
C.J. Breen, ‘Paneelzagerij’, in: NRC Handelsblad, 25 februari 1986, 8.
I. Esser & J.C. Brummelkamp-Esser, ‘In memoriam’, in: G. Doekes & J.C. Rullmann (red.), Jaarboekje ten dienste van de Gereformeerde kerken in Nederland, 4 (1920), 309-313.
E. Diemer, Een verder reikende verantwoordelijkheid, afscheidscollege Vrije Universiteit te Amsterdam, Amsterdam 1981.
A.J. van Dijk, ‘Groens Ongeloof en Revolutie’, in: C. Bremmer & M.N.G. Kool (red.), Een staatsman ter navolging. Groen van Prinsterer herdacht (1876-1976), Den Haag 1976. 181-190.
J.C. van der Does, ‘De antirevolutionaire pers in de eerste jaren van het bestaan der partij (historisch overzicht)’, in: Antirevolutionaire Staatkunde, 5 (1931), 59-85.
B. de Gaay Fortman, Figuren uit het Réveil. Opstellen van Mr. B. de Gaay Fortman (1884-1961), uitgegeven door de Stichting Het Reveil-Archief, Kampen 1980.
Gedenkboek. Opgedragen door het feestcomité aan Prof. Pr. A. Kuyper bij zijn vijf en twintigjarig jubileum als hoofdredacteur van De Standaard, Amsterdam 1897.
C. Gerretson, ‘Dr. Kuypers Utrechtse tuchtmeester’, in: Idem, Verzamelde werken, III. Baarn 1974, 245-267.
A. Goslinga (red.). Briefwisseling van Mr. G. Groen van Prinsterer met Dr. A. Kuyper 1864-1876. Kampen 1937.
J. Hahn, ‘Religieuze communicatie: bouwstenen voor een theorie’, in: J.M.H.J. Hemels & H. Hoekstra (red.), Media en religieuze communicatie. Een uitdaging aan de christelijke geloofsgemeenschap, Hilversum 1985, 26-36.
F.M. den Hartogh, Groen van Prinsterer en de Verkiezingen van 1871. Een keerpunt in de wordingsgeschiedenis der Anti-Revolutionaire Partij, diss. Theologische Hogeschool te Kampen, Kampen 1933.
| |
| |
J.M.H.J. Hemels, De emancipatie van een dagblad. Geschiedenis van de Volkskrant, Baarn 1981.
J.M.H.J. Hemels, De krant in bedrijf. 75 jaar samenwerking en samenleving, Baarn 1983.
J.M.H.J. Hemels, De Nederlandse pers voor en na de afschaffing van het dagbladzegel in 1869, diss. Katholieke Universiteit te Nijmegen, Assen 1969.
J.M.H.J. Hemels, ‘Kerken, religies en massamedia: een bibliografie’, in: Idem & H. Hoekstra (red.). Media en religieuze communicatie. Een uitdaging aan de christelijke geloofsgemeenschap, Hilversum 1985. 413-437.
J.M.H.J. Hemels, Massacommunicatie als factor in de geschiedenis, z.p. 1971.
J.M.H.J. Hemels, Massamedia als medespelers. Toegang tot het studieveld van de massacommunicatie, Utrecht/Antwerpen 1982.
De Heraut, diverse jaargangen.
A. Hoogerwerf, Van strijdblad tot gezinskrant. Geboorte, groei en gestalte van de protestants-christelijke dag- en nieuwsbladpers in Nederland, onuitgegeven doctoraalscriptie politicologie. Vrije Universiteit te Amsterdam, z.p. z.j.
B. van Kaam, ‘De Standaard en het kapitaal’, in: VU-Magazine, jrg. 1. nr. 8. april 1972, 17-32.
P. Kasteel, Abraham Kuyper, diss. Katholieke Universiteit te Leuven, Kampen 1938.
T.J. Kerpel (red.), De waarde van het woord. Een historische lijn in 150 jaar christelijke journalistiek, Groningen 1974.
M.E. Kluit, Het Réveil in Nederland 1817-1854, Amsterdam 1936.
J.A. de Kok, Drie eeuwen Westeuropese kerkgeschiedenis. Een inleiding: 1680 tot
| |
| |
heden, Hilversum 1979.
E.H. Kossmann, De Lage Landen 1780-1980 (2 dln.), Amsterdam 1986.
R.G.K. Kraan, Ons Tijdschrift 1896-1914. Een literair-historisch onderzoek, diss. Vrije Universiteit te Amsterdam, Groningen 1962.
D.Th. Kuiper, De voormannen. Een sociaal-wetenschappelijke studie over ideologie, konflikt en kerngroepvorming binnen de Gereformeerde wereld in Nederland tussen 1820 en 1930, diss. Vrije Universiteit te Amsterdam, Meppel/Kampen 1972.
D.Th. Kuiper. ‘Tendenties en processen in de Nederlandse samenleving rond de eeuwwisseling’, in: J.W. van Hulst e.a. (red.), Vernieuwingsstreven binnen het Nederlandse onderwijs in de periode 1900-1940, Groningen 1970, 15-33.
A. Kuyper, Ons Program, Amsterdam 1879.
A. Kuyper, Starrenflonkering. Een bundel driestarren verzameld uit De Standaard, Amsterdam 1932 (2e dr.).
A. Kuyper, Starrentritsen, Kampen 1915.
A. Kuyper, Wat moeten wij doen. het stemrecht aan ons zelven houden of den kerkeraad machtigen? Vraag bij de uitvoering van Art. 23, Culemborg 1867.
H.S.S. Kuyper & J.H Kuyper, Herinneringen van de Oude Garde aan den persoon en den levensarbeid van Dr. A. Kuyper, Amsterdam 1922.
H.J. Lebbink. ‘Abraham Kuyper en de dagbladpers’, in: Antirevolutionaire Staatkunde, 41 (1971), 396-407.
D. McQuail, The Historicity of a Science of Mass Media. Time, Place, Circumstances, and Effects of Mass Communication, inaugurele rede Universiteit van Amsterdam, Amsterdam 1978.
| |
| |
P. Metselaar, ‘Springveer. Een rondgang over de Standaardtentoonstelling’, in: Uilenpraat, jrg. 6, nr 6, 15-5-1972, 1-3.
R. van der Meulen, De courant, I. Geschiedkundig en vergelijkend overzicht der nieuwsbladen van alle landen, II. Samenstelling en beheer van groote en kleine nieuwsbladen, Leiden 1885.
P.C. Molhuysen & P.J. Blok (red.). Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek (NNBW), Leiden 1911-1937 (10 dln.).
H.J. Prakke, Kerkgang om nieuws (De kerkespraak). Prae-journalistische nieuwsvoorziening ten plattelande, Assen 1955.
J.A.J. Prast, ‘De mannen achter De Standaard bleven onderbelicht. Kuyper, de afwezige hoofdredacteur’, in: VU-Magazine, jrg. 14, nr. 8, september 1985, 308-313.
J.A.J. Prast, ‘De Nieuwe Nederlander, pleitbezorger van de doorbraak. CHU-dagblad werd gestolen’, in: VU-Magazine, jrg. 15, april 1986, 173-175.
J.A.J. Prast. ‘Een dommee die nooit voorbijgaat. De veranderende opvatting over Abraham Kuyper’. in: NRC Handelsblad, 31 oktober 1987, Zaterdags Boekenbijvoegsel, 1-2.
J.A.J. Prast, ‘Bliksemstralen uit Jeruzalem: Abraham Kuyper en de mannen achter De Standaard’, in: DNK, nr. 31, december 1989, 35-40.
J.H. Prins, ‘Kuyper als partijleider’, in: C. Augustijn e.a. (red.), Abraham Kuyper. Zijn volksdeel, zijn invloed, Delft 1987, 95-122.
G. Puchinger, Abraham Kuyper. De jonge Kuyper (1837- 2867). Franeker 1987.
G. Puchinger, ‘Iets over Groen van Prinsterer als journalist’, in: C. Bremmer & M.N.G. Kool (red.), Een staatsman ter navolging. Groen van Prinsterer herdacht (1876-1976), Den Haag 1976. 203-212.
| |
| |
P.J. Oud, Honderd jaren. Een eeuw van staatkundige vormgeving in Nederland, Assen 1982 (8e dr.).
J. Romein & A. Romein, ‘Abraham Kuyper. 1837-1920. De klokkenist der kleine luyden’, in: Idem, Erflaters van onze beschaving, Amsterdam 1977 (7e dr.). 747-770.
M. Ros, ‘De ideologie van de kleine luyden’, in: NRC Handelsblad, 19 februari 1986, 7.
J.C. Rullmann, Kuyper-Bibliografie, I (1860-1879), Den Haag 1923; II (1879-1890), Kampen 1929.
J.C. Rullmann, ‘De politieke leiding onzer christelijke periodieken in de negentiende eeuw. I: Nederlandsche Gedachten (1829-1832)’, in: Antirevolutionaire Staatkunde, 6 (1932), 496-540.
H.J. Scheffer, ‘De dagbladondernemer in de negentiende eeuw’, in: Massacommunicatie, 10 (1982), 235-242.
H.J. Scheffer, In vorm gegoten. Het Rotterdamsch Nieuwsblad in de negentiende eeuw, Den Haag 1981 (2e dr., oorspr. diss. Rijksuniversiteit te Leiden).
M. Schneider & J.M.H.J. Hemels, De Nederlandse krant 1618-1978. Van ‘nieuwstydinghe’ tot dagblad, Baarn 1979 (4e dr.).
P.L. Schram, ‘Lezen en leven’, in: W. Bakker e.a. (red.), De Doleantie van 1886 en haar geschiedenis, Kampen 1986, 149-177.
G.J. Schutte, ‘Abraham Kuyper, vormer van een volksdeel’, in: C. Augustijn e.a. (red.), Abraham Kuyper. Zijn volksdeel, zijn invloed, Delft 1987, 9-33.
G.J. Schutte, Mr. G. Groen van Prinsterer, Goes 1977 (2e dr.).
G.J. Schutte, ‘De Republiek der Verenigde Nederlanden, 1702-1780’, in: I. Schöffer e.a. (red.), De Lage Landen van 1500 tot 1780, Amsterdam/Brusse1 1978.
| |
| |
De Standaard, diverse jaargangen.
J. Stellingwerff, Dr. Abraham Kuyper en de Vrije Universiteit, Kampen 1987.
J. Stellingwerff, ‘Het arcanum van Abraham Kuyper’, in: Geboekt in eigen huis. Werken van Abraham Kuyper aanwezig in de bibliotheek van de Vrije Universiteit, Amsterdam 1987, 13-47.
L.C. Suttorp, Jhr. Mr. Alexander Frederik de Savornin Lehman 1837-1924. Zijn leven en werken, Den Haag 1948.
C. Tazelaar, ‘De voorgeschiedenis van het eerste antirevolutionaire tijdschrift’, in: Antirevolutionaire Staatkunde, 3 (1927), 498-515.
Th. van Tijn, ‘De Doleantie kwam niet alleen’, in: DNK, nr. 22-23. januari 1986, 41-46.
F. van Vree, ‘De vooroorlogse pers als machtsinstrument’, in: Massacommunicatie, 8 (1980), 214-240.
W.J. Wieringa, ‘Een samenleving in verandering’, in: W. Bakker e.a. (red.), De Doleantie van 1886 en haar geschiedenis, Kampen 1986, 9-40.
J. Wieten. Dagblad en Doorbraak. De Nederlander en De Nieuwe Nederlander, diss. Universiteit van Amsterdam, Kampen 1986.
R.P. Zijpe, ‘Een geschiedenis van de gereformeerde gezindte’, in: Anderhalve eeuw gereformeerden 1834-1984, Utrecht 1984, 7-63.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd