Gedichten. Deel 1
(1722)–H.K. Poot[p. 318]origineel
| |
Luister der Geleertheit.
| |
[p. 319]origineel
| |
Zy schoort en stut den stant der koningkryken,
En bleef tot nogh 't Palladium der steên.
Het zonnebeelt waermê de Rhoders praelden
Rees in zyn' tyt zoo heerlyk niet als zy.
Zy beurt haer hooft ver boven Memfis naelden.
De grootheit zet haer eer en luister by.
Zy sleep 't vernuft der zeven Grieksche Wyzen,
En streek de snaer die Thebes muuren boudt.
Natuur alleen is wilt en schaers te pryzen.
Geleertheit temt woestyn en huilent wout.
Haer heugt van meer dan vyftigh deizende eeuwen.
Zy ziet te rug in 's werelts oude wieg,
Verlichtte al vroeg Egipters en Chaldeeuwen,
En zucht wanneer de waen 't verstant bedrieg'.
Voort quam ze rasch by Grieken en Romeinen.
De Brachman holp ze aen Ganges kust in zwang.
Dus bloeit haer ryk, dat nimmer moet' verkleinen,
Van 't oosten tot den spaden ondergang.
Haer wyze hant schryft wetten voor het leven.
Zy zegt ons aen: Koopt oli, luttel wyn.
Zoo wy haer spiets en glazen beuklaer geven
En gulden helm, zy zal Minerve zyn.
Die kreeg geen recht voor Paris boersche vierschaer
Toen 's lichaems schoont den gouden appel streek:
De schoonheit die van binnen blinkt is diesbaer.
't Momaenzicht derft zyn' lof zoo 't brein ontbreek'.
| |
[p. 320]origineel
| |
Met beter recht wert Juno afgewezen,
Die 't breet bezit van Azie en Euroop
Den knaep liet zien, en schatten, hoog geprezen
Van gierigaerts, spoorbyster in hunn' loop.
De rykdom der Geleertheit kan meer baten
Dan vluchtigh goet, gebonden aen 't geval.
'k Zie Bias stadt en schat en al verlaten
In oorlogsnoodt. hy mist en houdt het al.
Geen schipbreuk kon Simonides verarmen.
De breinschat hielt den haveloozen ryk,
Terwyl zyn reis- en lotgenoten kermen
En beedelen en dwalen langs den dyk.
Staet d' edele Geleertheit dan te minnen?
Of zal men haer beschimpen en versmaên?
Zy gaet verzelt van negen Zanggodinnen,
En lonkt ons toe gelyk de schoone maen.
Zy klimt op 't ront vanwaer de starren stralen,
En zet haer' voet op 't zinkende aerdtryk weêr,
Of wandelt bly door Plutoos ydle zaelen,
Of volgt een schip langs 't marmer in het meer.
Zy spreekt en sticht uitheemschen in hun spraken
Met deftigheit. elx lanttael is de haer.
Men zou de tong van Mithridates wraken,
Hoe taelryk, want die sprak toch noit zoo klaer.
Doch zou ik naer den eisch de kunsten eeren
Zoo voegde my al vry geleerder styl,
| |
[p. 321]origineel
| |
Zoo most men in een' lauwerboom verkeeren.
Hier stamerde de zangnimf van Virgyl.
Het eng begrip der dommen kan niet vatten
Wat iemant al door onderzoeken leert,
Wat kennis zy, en welke dierbre schatten
Zy in zich sluite, en hoe ze triomfeert.
't Welleven sproot me uit Aristotels lessen
Zei Flippus zoon de Groote jongeling.
't Woest onverstant loopt in de punt der messen.
Vorst Nestors raedt geldt meer dan Ajax kling.
Sprak Demostheen en Cicero, beî wyslyk,
Niet door den mont der achtbre Wetenschap?
Ja heft en zet de kerkstem, ruim zoo pryslyk,
De Wysheit niet op haeren hoogsten trap?
Men stichte dan de schoolen by de tempels.
Al is het hart der schrandren veel gevult
Met roestigh quaet, te vuil voor Pallas drempels,
D' ootmoedige Geleertheit draegt geen schult.
Och kost myn zang haer' hoogen lof verryken!
Onsterflyke eer is haer verdiende loon.
Haer liefling zal voor 't sterflot niet bezwyken;
Zy stelt hem braef in hardt metael ten toon:
Daer magh de Nyt op knagen met zyn tanden.
Der wyzen faem omwandelt 's werelts randen.
|
|