Syntaktische-elementenlijst

nevenschikking

Nevenschikking is geen strak begrensbare kategorie: rondom een kern van ‘echte’ nevenschikking (A) is er een groep van bijna-nevenschikkingen (B).

A. Echte nevenschikking

Nevenschikking kan gebeuren met of zonder vw's. In het laatste type hebben we een syntagmatische pendant van een paradagma:

ik zag	paarden, koeien, varkens, kippen	(syntagma)
ik zag	paarden	(paradigma)
	koeien
	varkens
	kippen

Maar vaak vinden we voor of na par.-leden een of meer nevensch. vw's. Er is een tekstregel die voor het laatste lid van een nevenschikking een nevensch. vw verplicht stelt; dat slaat dan op alle leden van de nevensch.:

paarden, koeien, varkens en kippen (‘paarden en koeien’ enz.)
paarden, koeien, varkens of kippen (‘paarden of koeien’ enz.)

Nevenschikking veronderstelt:

1.	(per se) een aantal elementen met dezelfde gramm. waarde;
2.	(meestal) een of meer verbindende woorden: nev. vw's;
3.	(vaak) plussen en minnen als betekenis van die vw's;
4.	(soms) samentrekking in een of meer leden.

B. Bijna-nevenschikking

Behalve echte is er ook bijna-nevenschikking, nl. als een of meer van die fakultatieve eigenschappen ontbreken en - omgekeerd - als er een of meer fakultatieve ekstra verschijnen.

Voorbeelden van bijna-nevenschikking zijn o.a.:

behalve¹... ook
iedereen (niemand) behalve²
iemand als Jan
nergens als hier