Zolang de wind van de wolken waait. Geschiedenis van de Friese literatuur

[p. 340]

Over de auteurs

Anne Boersma-van der Mark (Beetgumermolen 1943) studeerde Nederlands en Fries in Groningen. Van 1980 tot 1996 was zij docent Fries aan de deeltijdlerarenopleiding van de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden en gaf ze les bij de Afûk. Zij verzorgde ook een vertaalrubriek in het onderwijstijdschrift De Pompeblêden. Voor de Koperative Utjowerij was ze beoordelaar en redacteur van manuscripten.

Anne Boersma maakte vanaf het begin deel uit van de redactie van dit boek. Helaas moest zij om gezondheidsredenen in de herfst van 2004 al haar activiteiten staken, net op het moment dat het project toe was aan de inhoudelijke invulling van de eerder gemaakte opzet.

Hoofdstuk 1 - Teake Oppewal (Drogeham 1952) studeerde scheikunde aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Hij werkte tot 1993 in het onderwijs, waaronder vier jaar in Mozambique. In 1990 pakte hij de draad van zijn voorliefde voor Friese taalen letterkunde weer op en volgde de deeltijdlerarenopleiding Fries aan de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden. Vanaf 1993 is hij als coördinator literatuurbevordering verbonden aan het flmd, later Tresoar. Hij realiseerde, doorgaans in samenwerking met anderen, publicaties en projecten op het gebied van de Friese literatuur.

De auteurs van dit boek, foto genomen in het trappenhuis van Tresoar.
Van links naar rechts, achterste rij: Teake Oppewal, Jabik Veenbaas, Philippus Breuker, Bouke Oldenhof en Harmen Wind. Dames vooraan van links naar rechts: Tineke Steenmeijer-Wielenga en Babs Gezelle Meerburg, met daarachter Jant van der Weg-Laverman en Anne Boersma-van der Mark. Vooraan links: Oebele Vries en daarachter Jelle Krol.

[p. 341]

Hoofdstuk 2 - Oebele Vries (Westergeest 1947) studeerde geschiedenis in Groningen. Hij promoveerde in 1986 op een proefschrift over de middeleeuwse Friese vrijheid (Het Heilige Roomse Rijk en de Friese vrijheid) en publiceerde verder onder meer een studie over de omstreeks 1580 voltooide schrijftaalwisseling Fries-Nederlands. Na vijf jaar onderzoeker in dienst van de Stichting voor Zuiver Wetenschappelijk Onderzoek te zijn geweest, is hij sinds 1978 verbonden aan het Fries Instituut van de Rijksuniversiteit Groningen, waar hij onderwijs geeft en onderzoek verricht op het gebied van het Oudfries en de Friese geschiedenis. Reed driemaal de Elfstedentocht uit.

Hoofdstuk 3 - Philippus Breuker (Schingen 1939) was verbonden aan de Fryske Akademy te Leeuwarden en daarnaast hoogleraar, respectievelijk bijzonder hoogleraar Friese taal- en letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam en de ru Leiden. Hij publiceert op Fries literair- en cultuurhistorisch gebied. Middeleeuwen, Gouden Eeuw, vroege negentiende eeuw en de dichter Obe Postma zijn of waren zwaartepunten. Momenteel werkt hij onder meer aan een bloemlezing uit het werk van Paulus Scheltema, een studie over de poëzie van Willem Abma en samen met Annemarth Sterringa aan een publicatie over de Friese hofcultuur rond de figuur van hofmeester Philip Ernst Vegelin van Claerbergen.

Hoofdstuk 4 - Tineke Steenmeijer-Wielenga (Assen 1946) studeerde Nederlands en Fries aan de ru Utrecht. Ze werkte vanaf 1972 bij het flmd als vrijwilligster, freelancedocumentaliste en sinds 1986 als conservator (directeur). Ze publiceerde artikelen over literair-historische onderwerpen, recensies voor de Leeuwarder Courant en de roman De oare helte (blz. 250). In opdracht van de Fryske Akademy bezorgde ze de uitgaven van het verzameld dichtwerk van Schurer, Troelstra, Spanninga en Postma (in 1978 en 2005). In 2003 maakte ze gebruik van de fpu-regeling en verhuisde met haar man naar Frankrijk, waar ze nu werkt aan een biografie van Postma.

Hoofdstuk 5 - Jelle Krol (Drachten 1957) studeerde Engels en Fries in Groningen en is vakreferent bij Tresoar. Hij was redacteur van Trotwaer van 1983 tot 1990. Samen met Popke van der Zee publiceerde hij Beowulf. In proaza-oersetting út it Aldingelsk (1984). In 1987 kwam hij in dienst bij het flmd en verzorgde verschillende publicaties van en over Douwe Kalma. Van 1993 tot 1998 zette hij zich in Europees verband als dagelijks bestuurslid van het European Bureau for Lesser Used Languages in voor de minderheidstalen in Europa. Een selectie van zijn in de Leeuwarder Courant gepubliceerde recensies van Fries proza verscheen in 2000 onder de titel Swietwei nei de ein.

Hoofdstuk 6 - Babs Gezelle Meerburg (Veendam 1964) studeerde Duits en Fries in Groningen en is coördinerend docent aan de lerarenopleidingen Frysk van de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden. Met Jurjen van der Kooi gaf ze Friesische Märchen (1990) uit en met Ronald Noppers verzorgde ze voor de Frankfurter Buchmesse in 1993 de vertalingen van gedichten van Tsjêbbe Hettinga. Vanaf 1990 was ze verbonden aan de Fryske Akademy en in 1997 promoveerde ze op een proefschrift over

[p. 342]

Anne Wadman en Trinus Riemersma. Later publiceerde ze onder andere over Harmen Sytstra (blz. 71). Sinds 2002 recenseert ze poëzie voor de Leeuwarder Courant.

Hoofdstuk 7 - Harmen Wind (Leeuwarden 1945) studeerde Nederlands aan de Universiteit van Amsterdam en werkte tot 2005 aan de pabo in Doetinchem. Hij publiceerde beurtelings Nederlandstalige en Friestalige dichtbundels (blz. 196), verzorgde samen met Martha Kist de geannoteerde uitgave Een man van eer. Bloemlezing uit ‘Jancko Douwama's geschriften’ (2003) en schreef romans: De izers fan 'e frijheid (1998), Het verzet (2002), dat werd bekroond met de landelijke Debutanten Prijs, met als Friese versie It ferset (2004), en Meesterschap (2005). Verder recenseert hij voor De Moanne/Trotwaer en werkt hij samen met gitarist-zanger Ernst Langhout aan Dylan yn it Frysk.

Hoofdstuk 8 - Jabik Veenbaas (Hijlaard 1959) studeerde Engels, filosofie en Fries in Amsterdam. Veenbaas schreef verhalen, essays, poëzie en toneelstukken (blz. 197 en 251) en recenseerde van 1999 tot 2005 Fries proza voor de Leeuwarder Courant. Hij vertaalde veel poëzie uit het Fries en het Engels naar het Nederlands. Uit het Fries onder meer werk van D.A. Tamminga en Albertina Soepboer, uit het Engels onder andere werk van Shelley, Walt Whitman en Chris Abani. Voor zijn vertalingen van de poëzie van Obe Postma werd hem in 1999 de provinciale vertaalprijs toegekend.

Hoofdstuk 9 - Bouke Oldenhof (Steenwijkerwold 1957) groeide op in Heerenveen en studeerde Nederlands en Fries in Groningen en Theaterwetenschap in Amsterdam. Hij zat van 1981 tot 1990 in de redactie van Hjir en publiceerde studies over Rink van der Velde, het naoorlogse Friese toneelrepertoire en Tryater. Hij was leraar, didacticus aan de lerarenopleiding en dramaturg voor het Friese amateur- en beroepstoneel. Als coördinator literatuurbevordering was hij verantwoordelijk voor de Friese bijdrage aan ‘Nederland Schwerpunktland’ op de Frankfurter Buchmesse van 1993. Hij is momenteel werkzaam als toneelschrijver van zowel Nederlandse als Friese teksten, voor jeugd en volwassenen. Daarnaast vertaalt hij incidenteel toneelstukken voor Tryater.

Hoofdstuk 10 - Jant van der Weg (Leeuwarden 1939) is gespecialiseerd in Friese jeugdliteratuur, maar houdt zich eveneens intensief bezig met Nederlandse jeugdboeken. Na haar doctoraalscriptie over het concept jeugdland in Friese kinderliteratuur (Net foar bern!, 1990) promoveerde zij op een onderzoek naar Friese kinderpoëzie, Feroaring yn byld en bân (2000; ‘Verandering in beeld en band’), met een Nederlandstalige bewerking hiervan, Er is door het luchtruim een hemd onderweg (2003). Ze publiceert in diverse tijdschriften en is medeoprichter en voorzitter van de Stichting It Fryske Berneboek (Het Friese Kinderboek), voorzitter van ibby-Nederland en bestuurslid van ibby-internationaal.