Treur-spel, van Sophonisba Aphricana

[fol. A2r]

Den Wijsen, Discreten, ende seer Voorsienigen heer
Ioan Bap^sta. Van Lemens,
Coopman ende Beminder van alle Vrye Consten, binnen Antwerpen:
Wenscht Guil. Van Nieuwelandt, geluck ende Saligheyt.

MYN HEER.

D'Eer ontfangen hebbende dat uwe teghenwoordigheyt vereert heeft d'uyt-voeringe van dit Treurspel, soo en docht my niet dat ick dese beleeftheyt onder de wolcken van de verghetenheydt behoorde te begraven: Maer die te stellen in het aenschijn van den klaer, ende lightschijnenden dagh, want gelijck de Sonne door hare klaerheyt, het doncker lichaem van de Mane verlight ofte verklaert, alsoo vereert, ende verciert uwe tegenwoordigheyt de droeve donckerheyt van mijne droef-singende ende Tragische Melpomene. Cicero in sijne Officies seyt, dat de Dieren door hare onredelijckheyt niet en gevoelen van het voorleden, noch en aenmercken het toekomende: Maer dat de menschen door hare redelijckheyt het vervolgh der dingen aenmercken, ende d'oorsake met hare voortgangen sien, ende soo haer het voorleden niet en is verborgen, dat met gelijckenissen tegen malkanderen houden, ende 't gene toekomende is, aen het tegenwoordige voegen ende schicken, waer door sy lichtelijck verstaen den gheheelen loop haers levens, ende bereyden alles dat hem nootsakelijck is om dat wel te beleven.

Dese genegentheyt dan die d'Algevende natuer in den mensche stort, heeft mij van gelijcke verweckt tot het ondersoec-

[fol. A2v]

ken van verscheyden gheschiedenissen, om my naer het seggen van den grooten Scipio van ledigheydt te trecken, die seyde dat hy noyt min ledigh en was, dan als hy niet en dede, noch min eenich dan als hy hem in eenigheydt bevont, te kennen gevende, dat hy ledigh sijnde op sijne saecken dochte, ende eenigh sijnde met hem selven ghewoon was te spreecken, recht als of hem ledigheyt ende eenigheydt wacker ende lustigh hadde gemaeckt: maer want ick soo veel krachts niet en hebbe dat ick my met mijne swijgende gedachten af mochte trecken van dese eensaemheyt, soo heb ick my in mijne ledigheyt tot dese beschrijvinge begeven, om mijne eensame ledigheyt in vergeselschapte onledigheydt te doen veranderen, my versellende met de Boecken, die van alle tijden, 't geselschap der wijse, 't licht der waerheydt, ghetuygen der tijden, 't leven der ghedachten, Bootschappers der outheydt, ende Leer-meesters des levens werden genaemt. Simonides, Plutarchus, ende eenige andere noemen de Gedichten sprekende Schilderijen, ende de Schilderijen, stomme Gedichten, door dat de eene soo wel als de andere het voorleden als het tegenwoordige te kennen kan geven, waer uyt volght dat sy naer 't seggen van Philostratus, tegen de waerheyt der geschiedenissen misdoen, die de Poëtische Leeringen noch de Schilder-konst niet en beminnen, noch in weerden en houden, naer dien sy beyde tot gelijcken eynde strecken, ons voorbeeldende, ende beschrijvende d'eygenscappen ende daden van de deuchtsaemste ende vermaertste Mannen: dese Gesusters dan, waer van d'eene onbespraeckt, ende d'ander onsichtbaer schijnt gheboren te wesen, hebben my verweckt om dese gheschiedenissen uyt den Roomschen Livio, ende Grieckschen Plutarcho te trecken, om die V.E. met alle eerbiedigheydt op te draghen, die beyde dese Gesusters niet alleen en bemint; maer de selve als in een gheluckighe haven, hare gewenste rust-plaetse laet vinden, als by eenen rechten Mecenas van onsen tijdt, my selven daer toe verbonden vindende, soo wel om onse oude kennisse ende belofte, als om de liefde die V.E. tot mijne Dichten zijt draghende, niet

[fol. A3r]

twijffelende of mijnen arbeyt sal met soo goeder herten ontfangen worden, als ick den selven op-offer aen den Autaer van uwe beleeftheyt.

My gedenckt gelesen te hebben dat die van AEtiophien, hoewel sy de grootste ende schoonste voor hare Coningen plachten te verkiesen, nochtans van het Coninckrijck niet en verbande die in grootheyt van gedaente, noch ghestaltenisse van leden soo wel als de andere niet en waren voorsien, verhope van gelijck dat mijne veersen (die noch in schoonheydt van woorden, noch in konst van soet-vloeyentheydt en konnen raecken, tot den thoon van de gene, die meer als ick aen de borsten van de Pernassides hebben gesogen) nochtans plaetse sullen vinden inden schoot van uwe goetjonstigheyt, by de gene die maer een weynigh gesmaeckt en hebben van de verspreyde druppelen van de soet-vloeyende Hippocrene. My te meer verseeckerende door dat uwen Edelen Konst-lievenden Geest, niet alleen en bemint mijne droef-luydende Heliconide: maer ghebaert schijnt te wesen van de alderlieffelijkcste oor-verlustende ende soete Luyt-spelende Erato, door dat seer weynige so wel in dese hare Konst, als in alle andere van de Musas by V.E. en sijn te vergelijcken.

Op dit vertrouwen sal ick met alle eerbiedigheyt V.E. in de bewaringhe des Alderhooghsten bevelen, die ick bidde dat hy onse Vrindt-houdende ghenegentheydt in gesontheydt ende welvaeren langhe tijdt wil laten dueren, in Amsterdam den 22. Junij, Anno M.DC.XXXV.