Aegyptica ofte Aegyptische tragoedie van M. Anthonius en Cleopatra
(1624)–Guilliam van Nieuwelandt–
Auteursrechtvrij
[pagina 2]
| |
Mijn cloeck, mijn groot ghemoet, mijn onuerwonnen hert,
Door een verheuen schoont' gansch ouerwonnen wert.
'T is mijn Cleopatra die my heeft ouerwonnen,
'T is sy die in my heeft den soeten strijdt begonnen,
'T is sy die haere ziel heeft in mijn hert ghestelt,
En maeckt my haere slaef door vriendelijck ghewelt.
Ha! triumphante vrouw waer in al 'shemels gauen,
Als in een Chaos zijn besloten en begrauen,
Waer in al dat den mensch sou wenschen op der aerd',
Door goddelijcke gunst te saemen is vergaert.
AEgyptus zijt verheught, Mesraeos wilt verblijden,
Dat in u zijn ontstaen dees aenghenaeme tijden,
Zijt vreughdigh slaeuigh volck, u ketens zijn ontdaen,
En my die u verlost zijn die eerst aenghedaen.
Een goddelijcke schoont' heeft my de ziel ghebonden,
Haer ooghen hebben 'tvier tot in mijn hert ghesonden,
De vlechten van haer haeyr zijn stricken van mijn ziel,
Haer spraeck het soete net waer in mijn hert veruiel,
O soete slauerny! ô lieffelijcke boeyen!
Dat in mijn moedich hert den hoochsten wensch doet groeyen.
O soete vyandin! ghy strijdt met u ghelaet,
V schoonheydt dwinght de geen daer 'taertrijck onder staet,
Ghy wint en moeght den roem wel van verwinningh draghen,
Van hem, die niemandt oyt als ouerwinder saghen.
Beleefde vyandin, die d'onerwonnen mint,
Ghy thoont wel dat ghy zijt, die door de deught verwint,
En niet en zijt ontaerdt van 't goddelijck beweghen,
Dat niet dan tot het goet en deughden is gheneghen.
Ha wijsen Delius! hoe wel riedt ghy des' vrou,
Dat sy vol heerlijckheydt tot mywaert comen sou,
Waer door ick wert belet mijn heyrcracht niet te senden
Op haer, om haer, en 'trijck AEgypti gansch te schenden.
| |
[pagina 3]
| |
Ha! wijsheydt van een vrouw, die't raeden hebt ghelooft,
Ha! cloeckheydt van verstandt, die my mijn eere rooft,
DIe my door u ghena' ghenadigh hebt verwonnen,
Eer ick in dit u landt het oorlogh had' begonnen.
Waer was oyt eenigh Godt die niet verwonnen wert,
Als een soo schoone ziel quam woonen in sijn hert?
Heeft niet den Donder-Godt, den Godt van all' de Goden
Verwonnen oock ghedient de min met haer gheboden?
Wert niet den Godt des Zees Neptunus oock versot,
En Pluto, dat hy meer een mensch gheleeck, als Godt?
Wert niet den Arabier, den Godt daer veel door dolen,
Het hert, (als't mijn nu is) van't blinde wicht ghestolen?
Hoe sou ick dan een mensch, die niet en ben van macht,
Noch goddelijck ghebaert, als 'tgoddelijck gheslacht,
Verwinnen mijn ghemoet, verwinnen dees mijn sinnen,
Waer door ick niet en sou Cleopatra beminnen?
O neen! mijn swacke cracht en is voortaen niet meer,
Als die van Caesar was onsteruelijck vol eer,
Wert hy niet door haer vier ontsteken en verwonnen,
Waer door hy aen haer gheeft Caesarion ghewonnen?
Wert niet Pompei soon verwonnen door haer vlam,
Soo haest hy in haer rijck of in AEgypten quam?
Waerom sou ick haer gunst onweerdigh dan versmaeden?
Waerom sou ick als sy my niet van haer versaeden?
Heeft Caesar niet misdaen, doen hy haer heeft bemint,
Wat schand' is't dat sy my die min ben ouerwint?
Sou ick als wreedt van aerdt vernielen met de wapen,
Daer hy naer sijnen wensch met vreught heeft by gheslapen?
Neen, dat Augustus raest en dondert door den nijt,
'Tis my al euen eens, ick ben my seluen quijt,
Dat hy in't Westen heerst, ick sal in't Oosten blijuen,
En daer naer mijnen wensch volcomen vreught bedrijuen.
| |
[pagina 4]
| |
Ick weet Octauia die claeght met goeden schijn;
Maer of sy claeght of niet, 'ten can niet anders zijn.
Ick claegh soo wel als sy, om dat ick heb verloren
Mijn vrijheydt, en mijn ziel, die my was aengheboren.
Ach lieffelijcke vrouw ick claegh van u ghewelt,
V schoonheydt baert mijn clacht die my mijn wetten stelt.
V goddelijcke deught doet my met vreughden claghen,
Ghy woont in dit mijn hert, daer ick u wensch te draghen.
Lucille seght my doch, hoe sou een sterffelijck mensch
Niet dolen, als hy siet soo goddelijcken wensch?
Sou Caesar dat hy waer als ick tot hier ghesonden,
Niet doen als ick nu doen om boeten sijne wonden?
Sou sijn grootmoedigh hert niet worden oock verleydt,
Als hy saegh eene schoont' soo vol van heerlijckheydt?
Als hy saegh eene vrouw langhs Cydnus comen vaeren,
In een schip gantsch van goudt, waer van de zeylen waeren
Niet dan van purper-sijd', de riemen siluer fijn,
En in een goude tent een Venus in de schijn,
In een schip soo ghevoert van maeghden als Goddinnen,
Nereides ghelijck, of ander Meereminnen,
Of als de Gratien, of Nimphen van het wout
Vol reuck, vol sangh, vol spel, dat ghy schier segghen sout
Dat weer Amphion daer om 'tbest had' comen speelen,
Om mijn grootmoedigh hert door sijne const te steelen.
Lucillus.
Al dat van menschen comt, is menscheydt onderdaen.
Anthonius.
Wel waer in heb' ick dan soo teghen hem misdaen?
Dat hy eens ouerdenckt hoe ick my heb' ghedraghen,
Doen Brutus Caesar had' soo schandelijck verslaghen,
| |
[pagina 5]
| |
Heb' ick hem door mijn clacht die ick dé ouer't lijck
Niet in den stoel gheset en eerst ghebrocht in't rijck?
Had' ick my naer de moort met Bruto willen voeghen,
Was all' 'tghemyne volck en raedt niet vol ghenoeghen?
Had' ick sijn testament niet in het licht ghebracht,
Had' desen jonghen Vorst wel eens om 'trijck ghedacht?
Ha ghy ondanckbaer mensch al saeght ghy mijn gebreken,
Ghy zijt die om mijn deucht daer wel hoort van te spreken.
Te veel was u dees eer dat ick u suster nam,
Waer door ghy quaemt in't rijck en sy tot mijnent quam,
Haer eerbaerheyt, en deught, verdient wel goet onthaelen:
Dan u ondanckbaerheyt moet ick aen haer betaelen:
Maer Niger seght my toch was mijn Octauia
Niet toornich om de min van mijn Cleopatra?
Bleeff' sy't Athenen oock wel geeren naer mijn wenschen?
Niger.
Sy moest gehoorsaem zijn den grootsten van de menschen.
Anthonius.
Heeft sy met haer ghebracht dat sy ontboden heeft?
Niger.
Voorseeker, en sy wenscht dat ghy voorspoedich leeft.
Anthonius.
De cleeren tot het volck, gelt, peerden en gheschencken,
Was 't altesaemen daer?
Niger.
Meer als ghy cont bedencken.
| |
[pagina 6]
| |
Anthonius.
De chrijghs-lien waeren die van wapen wel voorsien?
Niger.
'T was 'talderschoonste volck dat ick oyt heb' ghesien.
Anthonius.
Weet Caesar dat sy my daer mede comt ontmoeten?
Niger.
'T was sijn, en haere deught dat sy u comt begroeten.
Anthonius.
Ach deughdelijcke vrouw! mijn ziele barst in't lijff,
Dat ick u danckbaer deught soo gansch ondanckbaer blijff,
Maer wat! Cleopatra heeft mijn ghemoet verwonnen,
Al wil ick, ick en can, wou ick, 'ken sou niet connen,
'Ten hoeft maer eenen werp daer't gansche spel aen hanght,
Dat sy t'Athenen blijft en daer naer my verlanght,
Ter wijlen sal ick sien wat Caesar sal bedrijuen,
En hier by mijne sonn' en schoonen hemel blijven:
Maer als ick denck op 'tgeen, dat den AEgyptenaer
My in mijn ieught voorsey dat vind' ick nu schier waer,
Want hoe wel hy in my, heeft mijn fortuyn ghepresen,
Sou die door Caesar doen in't endt verwonnen wesen.
Gaff my daerom den raedt, dat ick my sou altijdt,
Van desen jonghen Heer, wel sien te houden wijt,
Want uwen Daemon vreest den sijnen met veel beuen,
Die anders moedich is als hy alleen mach leuen.
Dit heb ick nu alree verscheyden mael bespeurt,
Als tusschen hem en my, tijdt cortingh is ghebeurt:
Want als ick trock het lot met hem tot mijn vermaecken,
| |
[pagina 7]
| |
Of hielden het gevecht van haenen die oyt waecken,
Soo won hy doch altijdt dan ben ick eenen Vorst,
Die in der Parthen landt Phraortem wachten dorst,
En Artabazum heb' gheuanghen, en verwonnen,
Waer door ick dit mijn rijck soo machtich heb' begonnen,
Soo ben ick onbevreest dat sijnen Daemon my
Beletten sou mijn macht, mijn eer, mijn heerschappy.
Neen, gansch AEgypten sal my op haer schouders draghen,
En niet naer sijn gheluck noch sijnen Daemon raest,
Den loop van mijn gheluck voor geen gheluck verbaest.
|
|